નરેન્દ્ર દાભોળકર- ભારતે પોતાના ધર્મગુરુઓને બચાવવા માટે દાભોલકરની હત્યા કરી હતી.

 નરેન્દ્ર દાભોળકર- ભારતે પોતાના ધર્મગુરુઓને બચાવવા માટે દાભોલકરની હત્યા કરી હતી.

1. એક હત્યાની શરીરરચના–( The Anatomy of an Assassination)–

ભારત આધુનિક હોવાનો ડોળ કરવાનું પસંદ કરે છે. તે અવકાશ રોકેટ બનાવે છે, દેશભક્તિના ગુણગાન ઇસ્ટાગ્રામ પર ટ્વીટ કરે છે, અને ક્યારેક રાષ્ટ્રીય વિજ્ઞાન દિવસ પર વિજ્ઞાન વાંચે છે. પરંતુ આ કહેવાતી દંભી ચમકને ખંજવાળી નાખો, અને સ્ટાર્ટઅપના સૂત્રો નીચે એક જૂના" કાળા ડિબાંગવાદ વાદળો નીચે શ્યામ રાષ્ટ્ર છુપાયેલો છે - જેમાં  દેશના ટોળા હજુ પણ નસીબ માટે નાગ કે સાપની પૂજા કરે છે, રાક્ષસો પર ગ્રહણોનો દોષ આપે છે, અને આજ્ઞાપાલનના બદલામાં ચમત્કારોનું વચન આપતા દેવદૂતોની સામે કતારમાં ઉભા રહે છે. બાબા સાહેબ આંબેડકરના' અમે ભારતના લોકોવાળા પ્રજાસત્તાકમાં નહી' પણ શ્રદ્ધાના તે પ્રજાસત્તાકમાં, એક માણસે "શા માટે?" પૂછવાની અક્ષમ્ય ભૂલ કરી.

    ડૉ. નરેન્દ્ર દાભોળકર - ચિકિત્સક, તર્કવાદી, સુધારક - છદ્માવરણમાં ક્રાંતિકારી નહોતા. તેમણે કોઈ બંદૂક ઉપાડી ન હતી, કોઈ ધ્વજ ઉઠાવ્યો ન હતો, કોઈ ટોળાનું નેતૃત્વ કર્યું ન હતું. તેમનું શસ્ત્ર એક પ્રશ્ન હતું, અને આ ભૂમિમાં, તે કોઈપણ ગોળી કરતાં ઘાતક છે. તેમનું માનવું હતું કે સત્યને મંદિરોની જરૂર નથી, અને ન્યાયને ધાર્મિક વિધિઓની જરૂર નથી. એ માન્યતા માટે,સદર પ્રજાસત્તાકે એક ઓગસ્ટની વહેલી સવારે તેમને ફાંસી આપી અને તેને સંયોગ ગણાવ્યો. ગુનાના તે દ્રશ્યને બિલકુલ ગુનાહિત ખુની દશ્ય ન કહેવાય! તે સ્થળે તો દેશનો અંતરાત્મા સાક્ષાત્કાર પ્રગટ થયેલો હતો.

          ૨૦ ઓગસ્ટ ૨૦૧૩ ના રોજ, સવારે ૭:૩૦ વાગ્યે, પુણેના વિઠ્ઠલ રામજી શિંદે પુલ પાસે, મોટરસાયકલ પર સવારે બે માણસોએ શુદ્ધિકરણનું પવિત્ર કાર્ય કર્યું: તેઓએ બુદ્ધિને છાતીમાં ચાર ગોળી મારી. દાભોળકર પડી ગયા, હત્યારાઓ ભાગી ગયા, અને ભારત આગળ વધ્યું - ટ્વિટ કરીને શોક વ્યક્ત કર્યો, મીણબત્તીઓ પ્રગટાવી અને પછી ટેલિવિઝન પર પ્રસારિત ચમત્કારો તરફ વળ્યા. અડતાલીસ કલાકની અંદર, અચાનક નૈતિક તાવથી ગ્રસ્ત મહારાષ્ટ્ર સરકારે, દાભોળકરે એક દાયકા સુધી જે અંધશ્રદ્ધા અને કાળા જાદુ વિરોધી બિલ ઘડ્યું હતું તે પસાર કર્યું. એવું લાગતું હતું કે રાજ્યને તેની કરોડરજ્જુ શોધવા માટે લોહીની જરૂર હતી. તે કાયદા પરની શાહી દાભોલકરના બ્લડ પ્લાઝ્મા સાથે ભેળવવામાં આવી હતી - સ્વતંત્ર ભારતમાં પ્રથમ કાયદો જે તર્ક માટેની શહીદીમાંથી જન્મ્યો હતો. છતાં વિડંબના બાઈબલની હતી: પ્રજાસત્તાકે આખરે માનવ બલિદાનને ગેરકાયદેસર ઠેરવ્યું.

2.  અંધશ્રધ્ધાનું અર્થકારણ– (ફેઇન્ચાઇઝ તરીકે શ્રદ્ધા)- (Faith as Franchise)-

  ફક્ત એક ભગવાનની ઇચ્છા પ્રમાણે  'પવિત્ર–કમ– ધાર્મીક  કામ કર્યા પછી મતાધિકાર તરીકે શ્રદ્ધા દાભોળકરની હત્યા કેમ થઈ તે સમજવા માટે, શ્રધ્ધા–અંધશ્રધ્ધાના અર્થતંત્રને સમજવું જોઈએ. ભારતમાં અંધશ્રદ્ધા કોઈ ગ્રામીણ અવશેષ નથી - તે એક કોર્પોરેટ ધર્મ છે, ખાનગી જેટ અને કેબિનેટ કનેક્શન ધરાવતા ધર્મગુરુઓ દ્વારા ચલાવવામાં આવતો ફ્રેન્ચાઇઝ મોડેલ. જ્યોતિષશાસ્ત્ર ખગોળ ભૌતિકશાસ્ત્ર કરતાં વધુ એરટાઇમ વેચે છે. ચમત્કારિક પાણી દવા કરતાં વધુ વેચાય છે. મંત્રીઓ બાબાઓ સમક્ષ એવી રીતે લાઇન લગાવે છે જાણે લોકશાહી પોતે જ જીવન સહાયક યંત્ર(વેન્ટીલેટર) પર હોય. અને દર વખતે જ્યારે દાભોલકરે તેમાંથી એકનો પર્દાફાશ કર્યો - જાહેર કર્યું કે "પવિત્ર રાખ" એક રાસાયણિક યુક્તિ હતી, "દૈવી ઉપચાર" સ્યુડોસાયન્સ હતા, તે "કબજો કે ધુણવું તે માનસિક બીમારી હતી - ત્યારે તે ફક્ત શ્રદ્ધા પર હુમલો કરી રહ્યા ન હતા; તે રોકડ પ્રવાહને ધમકી આપી રહ્યા હતા. ભારતમાં, ધર્મગુરુઓ આધ્યાત્મિક વ્યક્તિઓ નથી; તેઓ અજ્ઞાનના શેરધારકો છે, રાજકારણ દ્વારા સુરક્ષિત છે, મીડિયા દ્વારા સમર્થિત છે અને અંધશ્રદ્ધા દ્વારા સબસિડી આપવામાં આવે છે. (In India, godmen are not spiritual figures; they are shareholders of ignorance, protected by politics, endorsed by media, and subsidized by superstition.)તેથી જ્યારે દાભોલકરે શ્રદ્ધાના નામે શોષણ સામે કાયદો બનાવવાની માંગ કરી, ત્યારે તેઓ ધર્મને બદનામ કરી રહ્યા ન હતા - તે એક સામ્રાજ્યને બદનામ કરી રહ્યા હતા.

(૩) દંભનું રાજકીય ધર્મશાસ્ત્ર ( The Political Theology of Hypocrisy)-

"ભારતીય સંસ્કૃતિ" નો બચાવ કરવાનો દાવો કરનાર દરેક પક્ષ ભય અને શ્રદ્ધાના સમાન રસાયણશાસ્ત્ર પર ખીલે છે. તેમના માટે, ધર્મગુરુઓ ચૂંટણી સંપત્તિ છે: તેઓ મેનિફેસ્ટો કરતાં વધુ ઝડપથી મત એકત્રિત કરે છે. જ્યારે દાભોલકરે બિલ રજૂ કર્યું, ત્યારે ભાજપ અને શિવસેનાએ "હિન્દુ વિરોધી!" બૂમ પાડી; કોંગ્રેસે "ખૂબ સંવેદનશીલ" બૂમ પાડી. અવિચારી પ્રજાસત્તાકમાં, ગરીબોને છેતરપિંડીથી બચાવવા એ નિંદા છે, પરંતુ જાહેર પૈસાથી મંદિરો બનાવવા એ વિકાસ છે. દાભોલકરના શાંત જવાબે તેમના ઘોંઘાટને કાપી નાખ્યો:"જો અંધશ્રદ્ધા સામે લડવું એ ધર્મ વિરોધી છે, તો પ્રામાણિકતા પોતે જ પાખંડ બની ગઈ છે." તેઓ શ્રદ્ધા વિરોધી નહોતા; તેઓ છેતરપિંડી વિરોધી હતા. પરંતુ ભાવનાઓના વ્યસની રાષ્ટ્રમાં તે ભેદ ઘાતક છે.

(૪)  બુલેટનું મૃત્યુ( The Bullet's Afterlife)–હત્યા પછીના વર્ષો પછી, તપાસ નૈતિકતાના નાટક જેવી વાંચવામાં આવે છે. ગોળીબાર કરનારાઓ સનાતન સંસ્થા - હિન્દુ જનજાગૃતિ સંસ્થા નેટવર્કના મોહરા હતા - જે સંગઠનો જાહેરમાં શાંતિનો ઉપદેશ આપે છે અને ખાનગીમાં નફરત ઉત્પન્ન કરે છે. તે જ ઇકોસિસ્ટમે ગોળીઓ ઉત્પન્ન કરી જેણે પાછળથી ગોવિંદ પાનસરે, એમ. એમ. કલબુર્ગી અને ગૌરી લંકેશને શાંત કરી દીધા. ચાર હત્યાઓ, એક વિચારધારા: એવી માન્યતા કે વિચારોને મારી શકાય છે. પરંતુ તેઓએ ખોટી ગણતરી કરી. માર્યા ગયેલા દરેક તર્કવાદી શહીદ બન્યા છે, દરેક મૃત્યુ પ્રજાસત્તાકને તેની કાયરતા દર્શાવતો અરીસો છે. દાભોળકરનું ભૂત હજુ પણ ભારતના રસ્તાઓ પર ફરે છે - ભાવના તરીકે નહીં, પરંતુ એક પ્રશ્ન તરીકે: "તમે ક્યાં સુધી ઘૂંટણિયે પડશો?"

(૫)  રોગનો ઉપાય–The Diagnosis–Dabholkar's training as a doctor shaped his activism.

ડોક્ટર તરીકે દાભોલકરની તાલીમે તેમની સક્રિયતાને આકાર આપ્યો. તેમણે અંધશ્રદ્ધાને રોગવિજ્ઞાન તરીકે ગણી: ભયનો ચેપ, અસમાનતાનું લક્ષણ, અજ્ઞાનનું પુનરાગમન. તેમનો પ્રિસ્ક્રિપ્શન સરળ હતો - વૈજ્ઞાનિક સ્વભાવ - એક શબ્દ જે બંધારણના અનુચ્છેદ 51A(h) માં દફનાવવામાં આવ્યો હતો, ભૂલી ગયેલી રસીની જેમ. તેઓ માનતા હતા કે કારણ (રીઝન)વગરની લોકશાહી ફક્ત ધીમી ગતિએ ટોળાનું શાસન છે.પરંતુ આજે, તે રસી સમાપ્ત થઈ ગઈ છે. મંત્રીઓ ગૌમૂત્ર ઉપચારને પ્રોત્સાહન આપે છે, યુનિવર્સિટીઓ હસ્તરેખાશાસ્ત્ર શીખવે છે, અને ટીવી એન્કર્સ સાક્ષાત્કાર જ્યોતિષ વેચે છે. દર્દી, પ્રજાસત્તાક, જીવન આધાર પર( વેન્ટીલેટર) પર પાછું આવ્યું છે.આ પ્રજાસત્તાક પાસેથી વેન્ટીલેટર જે ક્ષણે કાઢી નાંખશો પછી ડચકાં ખાઇને ટુંક સમયમાં મોતને હવાલે થઇ જશે.   

(૬)  રેશનાલિસ્ટ્સ કેવી રીતે બદલો લેશે? ( The Rationalist's Revenge)

તે બધા દાભોલકરવાદીઓનો  બદલો બંદૂકો સાથે નહીં, પરંતુ મેમરી સાથેનો પ્રકાર. સમગ્ર મહારાષ્ટ્રમાં, સ્કૂલનાં બાળકો દાભોલકરના વિજ્ઞાન પ્રદર્શનો કરે છે. ગામડાં દર વર્ષે અંધશ્રદ્ધા નિર્મૂલન દિનની ઉજવણી કરે છે. યુવા કાર્યકરો YouTube પર દેવતાઓનો પર્દાફાશ કરે છે. દરેક પ્રયોગ, દરેક ખોટો ચમત્કાર, પુનરુત્થાન છે. દાભોલકર હવે માણસ નથી; તે એક પદ્ધતિ છે. તમે શરીરની હત્યા કરી શકો છો, પણ તમે કોઈ સમીકરણને પકડી શકતા નથી. "તમે મને મારી શકો છો," તેમણે એક વાર કહ્યું હતું, "પરંતુ તમે જેના માટે હું છું તેને મારી શકતા નથી. તમે કોઈ વિચારને ગોળી મારી શકતા નથી."

 ( વધુ બીજા ભાગમાં)

—--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

વીશ્વના કેટલાક શ્રૈષ્ઠ દસ નિરઇશ્વરવાદીઓના વિચાર પ્રેરક વાક્યો–ભાગ–૨

વીશ્વના કેટલાક શ્રૈષ્ઠ દસ નિરઇશ્વરવાદીઓના વિચાર પ્રેરક વાક્યો–ભાગ–૨

(૬) બટ્રાન્ડ રસેલ–(1872-1970).વિશ્વનું બૌધ્ધીક જગત રસેલને એક મહાન દાર્શનીક અને તર્કશાસ્રી તરીકે જાણે છે. પરંતુ તે એક વેશ્વીક સ્તરના એક, એવા જાહેર જીવનના બૌધ્ધીક હતા, કે તેઓએ વિશ્વ શાંતિની તરફેણમાં અને અણુશસ્રો મુક્ત વિશ્વને બનાવવા માટે પ્રજામત કેળવવા પોતાની જીંદગીના છેલ્લા શ્વાસ સુધી સક્રીય રહ્યા હતા. ધર્મ અને ઇશ્વરના અસ્તિત્વ અંગે સ્પષ્ટ અને નિર્ભય વિચારો રજુુ કરીને ખાસ કરીને ઇસાઇ ધર્મ સામે  પ્રજામત તૈયાર કરવા જીંદગીભર ઝઝુમ્યા હતા.રસેલના વીચારોએ અનેક પેઢીઓને ધર્મ, શિક્ષણ અને સમાજ અંગે તર્ક અને જ્ઞાન આધારીત સમજ કેળવવામાં  માર્ગદર્શન પુરુ પાડયું હતું. " I would never die for my beliefs because I might be wrong." કારણકે મારી માન્યતાઓ ખોટી પણ હોઇ શકે કે ગલત પણ સાબિત થાય! એટલે કે મારી માન્યતાઓ અને ખાસ કરીને ધાર્મીક માન્યતાઓ માટે હું મારી જાતની કુરબાની ક્યારેય આપીશ નહી. કારણકે મારી માન્યતાઓ અંધવિશ્વાસનું પરિણામ પણ હોઇ શકેે. રસેલનો એક જ સંદેશો છે હંમેશાં વિચાર કરો, સવાલ પુછો અને અંધવિશ્વાસમાંથી મુક્ત બનો! તે આજે પણ સમગ્ર માનવજાતના બૌધ્ધીક માર્ગદર્શક છે, જેના મુલ્યો હતા સ્વતંત્રતા, તર્કબધ્ધ વિચાર અને માનવીય સંવેદનશીલતા.

(૭) સેમ હેરીસ ( જન્મ ૧૯૬૭–) પશ્ચીમી વૈશ્વીક જગતમાં વીસમી–એકવીસમી સદીમાં જે ઉગ્ર નાસ્તિકવાદી ચળવળની મોટરગાડીના ચાર પૈંડા છે તેમાં રીચાર્ડ ડોકીન્સ(જન્મ ૧૯૪૧), ક્રીસ્ટોફર હીચેન્સ.(૧૯૪૯–૨૦૧૧) ડેનીયલ ડેનેટ( ૧૯૪૨–૨૦૨૪) અને સેમ હેરીસ છે. સેમ હેરીસનું તારણ છે કે માનવીના વર્તમાન જીવનમાં કોઇપણ ધર્મની ઉપયોગીતા જ રહી નથી. વાસ્તવિક સત્ય આધારીત જ્ઞાન,આપણા પોતાના પ્રશ્નો તર્કવિવેકબુધ્ધી અને વિજ્ઞાનની મદદથી કુદરતી નિયમબધ્ધતાની સમજથી ઉકેલવામાં રહેલો છે. સેમ હેરીસ અમેરીકામાં જન્મેલ દાર્શનીક, ન્યુરો સાયંટીસ્ટ અને લેખક છે. તેમની વિશ્વભરમાં સુપ્રસિધ્ધ અને બેસ્ટ સેલર પુસ્તકનું નામ છે " ધી એન્ડ ઓફ ફેઇથ" છે.He wrote in his book  "The end of faith" that the faith is not a virtue,it is not a moral compass,but it is the disease of the mind." શ્રદ્ધા કોઈ સદ્ગુણ નથી, તે નૈતિક દિશાસૂચક નથી, પરંતુ તે મનનો રોગ છે.સેમ હેરિસના મત મુજબ અંધશ્રધ્ધા અને ધર્મ પર વિશ્વાસ રાખવો તેનો સાદો સીધો અર્થ છે કે આપણા વિચાર અને જીવનને તમામ દિશાઓથી કુંઠિત કરી દેવું! માનવ સમસ્યાઓનો ઉકેલ કોઇ ધર્મ અને તેના દેવની પુજા–અર્ચનામાં નથી. પરંતુ સાચા જ્ઞાન અને તર્ક પર આધારીત છે.

(૮) ઇ.વી. રામસ્વામી– પેરીયર (1879-1973)જન્મ–તામિલનાડુ–ભારત.પેરીયરે સમગ્ર દક્ષિણ ભારતમાં અને ખાસ કરીને તામિલનાડુમાં હિંદુધર્મની વર્ણવ્યવસ્થા આધારીત સામાજીક અસમાનતા નાબુદ કરવા જીંદગીભર ચળવળ ચલાવી. હિંદુ ભગવાનો 'રામ અને કૃષ્ણ' સામે મુર્તીભંજક તરીકે જાહેર આંદોલન શરુ કર્યુ હતું. તેમના બૌધ્ધીક શસ્રો હતા તર્કવિવેકઆધારીત જ્ઞાન અને તેના ટેકામાં વૈજ્ઞાનીક અનુભવ. પેરીયારનું સ્પષ્ટ તારણ હતું કે સાચી સ્વતંત્રતાનો આધાર શિક્ષણ, તર્ક અને વિજ્ઞાનમાં જ આમેજ છે. આ ત્રણ મુલ્યો મારા–તમારામાં આત્મસાત કરવાથી જ ધર્મ આધારીત વ્યવસ્થા સામે વિદ્રોહ કરવાની વ્યક્તિગત અંગત અને સામુહિક જનશક્તિ પ્રાપ્ત થાય છે. Periyar said- " Religion is the tool of oppression, always used against poor & venerable masses." ધર્મનો ઉપયોગ હંમેશાં ગરીબ, નિસહાય અને નિર્બળ લોકોને સામુહીક રીતે કચડી નાંખવામાં આવ્યો છે.ધર્મનું સ્થાપિત હિત તેના અનુયાઇઓની વિચાર શક્તિને દબાવી દેવામાં રહેલું છે.પેરીયરે પોતાનું જીવન સમાનતા, સ્વતંત્રતા અને તર્ક  જેવા મુલ્યોના ફેલાવામાં સમર્પણ કરી દીધુ.પેરીયરનું જીવન જે લોકો,આજે પણ  દેશમાં જાતિવાદ,અંધવિશ્વાસ અને ધાર્મીક શોષણ સામે સંઘર્ષ કરવા માંગે છે તેના માટે પ્રેરણારુપ છે. વ્યક્તિ અને સમાજ પરિવર્તનનું સાધન જ્ઞાન–તર્ક–વૈજ્ઞાનીક અભિગમ છે. કોઇ હિંસક સાધનો અને વિચારોમાં નથી.

(૯) કિષ્ટોફર હીચેન્સ–(1949-2011)સમગ્ર જીવન ધર્મ અને અંધવિશ્વાસની સામે પ્રજામત કેળવવા સમર્પિત કરી દીધું હતું.હીચેન્સ એક પત્રકાર,લેખક અને જાહેર વક્તા તરીકે અમેરીકામાં સુપ્રસિધ્ધ હતા. સમાજમાં હિચેન્સનું કાર્યક્ષેત્ર નાસ્તિકતા અને તર્કબધ્ધ વૈજ્ઞાનીક અભિગમના પ્રચાર–પ્રસારનું હતું. His well-known sentence was "Religion spreads poison in the society." ધર્મ સામે હીચેન્સનું સુપ્રસિધ્ધ વાક્ય છે. ધર્મ હંમેશાં સમાજના જુદા જુદા જુથો વચ્ચે ઝેર ફેલાવવાનું કામ કરે છે. ધર્મ ખરેખર તો વિચાર, તર્ક અને સમજના વિકાસ માટે સૌથી બાધારુપ પરિબળ છે." પોતાના સુપ્રસિધ્ધ પુસ્તક– " God is not great" માં સાબિત કર્યુ છે કે ધર્મ કેવી રીતે આપણા સમાજ અને તેની વિચાર શક્તિના વિકાસ માટે હાનિકારક છે. 

(૧૦) કાર્લ સેગન–(1934-1996). સેગન એક એવા વ્યક્તિ હતા જેણે વિશ્વને બ્રહ્માંડની વિશાળતા અને વિજ્ઞાનની શક્તિનો પરિચય કરાવ્યો.વધુમાં તેઓએ ધર્મ અને અંધવિશ્વાસને બદલે તર્ક અને વૈજ્ઞાનીક તથ્યો પર વિશ્વાસ રાખવાનું શીખવાડયું. તે અમેરીકમાં એક જ્યોતિષ તજજ્ઞ એસ્ટ્રોનોમર,( ફલજ્યોતિષ વાળો ભારતીય નહી), એસ્ટ્રો ફિજીસીસ્ટ અને સાયંસ કોમ્યુનીકેટર તરીકે સુપ્રસિધ્ધ હતા.તેમના પુસ્તક કોસમોસ અને તે નામની ટીવી સિરિયલે વિશ્વને સરળ ભાષામાં બ્રહ્માંડની ઓળખ કરાવી.ઇશ્વરના અસ્તીતવ કે પુરાવા માટે સેગનનું એક સુપ્રસિધ્ધ વાક્ય છે. " Extraordinary claims require extraordinary evidences." અસાધારણ દાવાઓને સાબિત કરવા અસાધારણ પુરાવ રજુ કરવા અનિવાર્ય છે. ટુંકમાં પુરાવા સિવાય કોઇપણ દાવાને સ્વીકાર કરવો તે અંધશ્રધ્ધા છે.સેગનનું તારણ હતું કે સત્ય આધારીત જ્ઞાન અને સમજ કેવળ તર્ક, વિજ્ઞાન અને સંશોધનથી પ્રાપ્ત થાય છે.તે ક્યારેય અંધશ્રધ્ધા અને અલૌકીક શક્તીથી મલી શકે નહી.તેમનો જીવન સંદેશ છે કે સાચી પ્રેરણા કેવળ જ્ઞાનથી પ્રાપ્ત થાય છે. અંધવીશ્વાસથી નહી.

સોજન્ય–https://youtu.be/tefINSgGhuY?si=xiFq3L5VXTcA-L42  

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

વીશ્વના કેટલાક શ્રૈષ્ઠ દસ નિરઇશ્વરવાદીઓના વિચાર પ્રેરક વાક્યો–ભાગ–૧.

વીશ્વના કેટલાક શ્રૈષ્ઠ દસ નિરઇશ્વરવાદીઓના વિચાર પ્રેરક વાક્યો–ભાગ–૧.

પ્રસ્તાવના–જ્યારે વિજ્ઞાન ઇશ્વરના અસ્તીત્વ અંગે સાબિતી માંગે છે ત્યારે ધર્મ કેમ ચુપ થઇ જાય છે? જ્યારે આસ્તીક એક પ્રમાણ વિના ઇશ્વરના અસ્તીત્વને સ્વીકારે છે,ત્યારે નાસ્તીકને એ કહેવાનો અધિકાર છે જ કે " ઇશ્વરનું અસ્તીત્વ " જ નથી.મંદિરની અંદર પથ્થરના ભગવાન પર પ્રસાદ ધરાવવામાં આવતો હોય, અને તે જ મંદિરની બહારના પગથીયા પર ગરીબ બાળકો ભુખના માર્યા પોતાનો દમ તોડતા હોય તો ત્યારે ભગવાનના અસ્તીત્વ હોવા અંગે શંકા કરવી તે કઇ રીતે ગુનો છે? હું ખુબજ વિશ્વાસ સાથે કહું છું કે " માનવી એ જ ઇશ્વરને બનાયો છે. ઇશ્વરએ માનવીને કદાપી બનાવ્યો નથી." આ હકીકતને સાબિત કરવા મારી પાસે હજારો પુરાવા છે. આ વિડિયોની શરુઆતમાં હું એકવાત સ્પષ્ટ કરી દેવા માંગું છું કે " હું આસ્તીક અથવા નાસ્તીક બે માંથી કોઇ એકના પક્ષની તરફેણ કરનારો નથી." આ ચર્ચાનો મારો મુખ્ય હેતુ ભારતીય સમાજમાંથી "અંધશ્રધ્ધા" દૂર કરવાનો છે.મારા ભારતવાસીઓને મારે ધર્માંધતાના સહારે એકબીજાના ગળા કપાવવા દેવા

નથી.મારા દેશવાસીઓને ઇન્સાનીયત– માનવતાના સદ્ગુણના આધારે એકબીજા સાથે ભાઇચારાથી કેવી રીતે જીવી શકાય તે શીખવાડવું છે. માટે સૌ પ્રથમ આપણે બધાએ પોતાની તર્કવિવેકબુધ્ધીનો( વૈજ્ઞાનીક અભિગમનો) ઉપયોગ કરીને સત્ય શું છે અને અસત્ય શું છે તે જાણી લેવું પડશે.જેથી કરીને આ મુદ્દે સ્વાર્થી હિતો ધરાવતા રાજકીય, સામાજિક પરિબળો દેશના નાગરીકોનો ઉપયોગ ન કરે!   

મારો આ વિડીયોનો હેતુ, મારા દેશના નાગરીકો માટે અક બહેતર શાંતિપ્રીય સતત સમૃધ્ધ સમાજ બનાવવાનો છે.

(૧) કાર્લ માર્કસ–( ક્રાંતિકારી દાર્શનીક– સામ્યવાદના પિતા(1818-1883.) – તે વિશ્વકોટીના પ્રથમ વિચારક હતા જેમણે ગરીબો અને શોષિતો માટે અવાજ ઉઠાવી હતી. પોતાના દર્શનશાસ્રમાંથી તારણ કાઢયું હતું કે માનવીની ગરીબી ઇશ્વરદત્ત કે તેના મનુસ્મૃતિ પ્રમાણે તેના વર્ણવ્યવસ્થા આધારીત કર્મ–ગયા જન્મોનું પરિણામ નથી.પણ મુડીવાદી સમાજવ્યવસ્થાનું પરિણામ છે.તેમના સને ૧૮૪૮માં પ્રકાશિત પુસ્તક " સામ્યવાદી ઢંઢેરો( The Communist Manifesto) લખ્યું હતું કે " ધર્મ એક અફીણ છે. " અફીણના સેવનની માફક ધર્મ તેના અનુયાઇને જીવનની વાસ્તવિક મુશ્કેલીઓને તર્કવિવેકબુધ્ધીથી તેના જેવા અન્ય માનવીઓના સહકારથી ઉકેલવાને બદલે ઘેનમાં રાખે છે." ગરીબી, બેરોજગારી,સ્વાસ્થ્ય,ન્યાય–અન્યાયનો ઉકેલ કેવી રીતે આવી શકે? ધર્મ તે બધાને એવી ઉલઝનમાં જીંદગીભર ફસાવી દે છે કે તે વિષચક્રમાંથી બહાર જ નીકળી ન શકે! ધર્મનું અફીણ માનવીને એવી ચિત્તભ્રમની સ્થિતિમાં મુકી દે છે કે 'ધર્મપ્રેરીત ગુલામીને ભજે અને સ્વતંત્રતાથી દુર ભાગે." માર્કસના સામાજીક વર્ગીય સંઘર્ષના તારણ પ્રમાણે સાચી આઝાદી ઇશ્વરની પૂજા –પાઠમાં નહી પણ સ્વતંત્રતા, સમાનતા, તે આધારીત ન્યાય અને સમાજમાં ધરમુળથી પરિવર્તન લાવવામાં છે.વિશ્વભરના તમામ સમાજોને માર્કસે બતાવ્યું કે  માનવીય મુક્તિ વર્તમાન વ્યવસ્થા સામે સંઘર્ષ કરવાથી જ પ્રાપ્ત થાય. ઇશ્વરને ભજવાથી તો બિલકુલ નહી. કાર્લ માર્કસની આ વિચારધારા આધારીત પરિવર્તન લાવવા લાખો લોકોને વિશ્વભરમાં સભાન–જાગરુક બનાવે છે.પોતાના હક્કને માટે સંઘર્ષ કરવા સતત પ્રેરણા આપે છે.

    ૨.શહીદ ભગતસીંગ–(1907-1931) આપણા દેશના આઝાદીના જંગમાં સૌથી સન્માનીય બહાદુર ક્રાંતીકારીમાં તેમનું નામ સર્વોચ્ચ સ્થાને છે. તેઓ ફક્ત આઝાદીના સંગ્રામમાં તે મોખરે હતા તેટલું જ નહી તે તર્કવિવેકબુધ્ધી અને સામાજીક સત્યો માટે ઝઝુમનાર એક મહાન નાસ્તિક હતા.ખુબજ નાની ઉંમરમાં તેઓએ બતાવેલા અપ્રિતમ સાહસને કારણે આજે પણ લાખો ભારત વાસીઓના પ્રેરણા મુર્તિ છે.પોતાના જેલવાસ દરમ્યાન તેઓએ એક પુસ્તક લખ્યું હતું. જેનું નામ હતું– " હું નાસ્તિક શા માટે છું?" ( Why I am an Athiest?")ભગતસીંહે આ પુસ્તકમાં લખ્યું છે કે " ધર્મ માણસની આંખો જ બંધ કરી દે છે.જેથી સામાજિક અન્યાય અને શોષણ તેને દેખાય જ નહી." તેઓના મત પ્રમાણે સચ્ચી આઝાદી અને ન્યાય કેવળ માનવ સંઘર્ષના વિચારોની સ્વતંત્ર સાહસથી આવે છે. દુનીયાની કોઇ અલોકીક શક્તિ (ઇશ્વર) માનવીના મનમાં બહારથી થોપી દેતી નથી. ૨૩ વર્ષની યુવાન વયે ફાંસીના માંચડે ચઢતા પહેલાં શહીદે આઝમ ભગતસીંગે વિશ્વ સમક્ષ બતાવી દીધું કે અસલી આદર્શ અને સિધ્ધાંતો માટે સરફરોસીની બાજી લડવામાં છે. ભગતસીંગનો જીવન સંઘર્ષ આપણને સંદેશ આપે છે કે " નાસ્તિક બનવું તે પાપનું નહી પણ પુન્યનું કામ છે."(હિંદુધર્મના ખ્યાલ પ્રમાણે પણ) કારણકે નાસ્તિકતા આધારીત વિચારો માનવીને સ્વપ્રયત્નોથી સ્વતંત્રતા અને માનવવાદી મુલ્યો માટે સ્વબલિદાન માટે હિંમત અને પ્રેરણા આપે છે.  

૩. રીચાર્ડ ડોકીન્સ–જન્મ–૧૯૪૧– તેઓ ઇંગ્લેંડના સુપ્ર્સિધ્ધ ફક્ત જીવ વૈજ્ઞાનીક નથી પણ તેઓએ વિશ્વભરમાં નાસ્તીકતાના ખ્યાલના ફેલાવામાં એક ક્રાંતિ સર્જી નાંખી છે. તેમનું વિશ્વ વિખ્યાત પુસ્તક " ઇશ્વર, એક ભ્રમ સિવાય કશું જ નથી" ( The God Delusion). ખ્રીસ્તી ધર્મના બાયબલના સત્યોને  તે પોતાના વૈજ્ઞાનીક અભિગમ અને તર્કસંગત દલીલોથી પડકારવા માટે સુપ્રસીધ્ધ છે. તેમના પુસ્તકો જેવા કે " The God Delusion, Selfish Gene,God, the Blind watcher વિ. પુસ્તકોની લાખો કોપીઓ પ્રકાશિત થઇ છે. સદર પુસ્તકોના અભ્યાસ ને કારણે વિશ્વભરના લાખો લોકોને પોતાના ધર્મોની આસ્થામાંથી કાયમ માટે વિમુખ બનાવી દીધા. ધર્મ અને તેની સાથે જોડાયેલી અંધશ્રધ્ધાના ક્ષેત્રને પશ્ચીમી જગતમાં તો ડોકીન્સના વિચારોએ હાંસીયામાં ધકેલી દીધું! ડોકીન્સે લોકોને પ્રશ્ન પુછતા કરી દીધા કે " શા માટે તમારે ઇશ્વરની જરુર છે?" કે પછી ઇશ્વરનો ખ્યાલ જ માનવીના ભય,અસલામતીમાંથી પેદા થયેલ કલ્પનાથી વધારે કાંઇ નથી.ડોકિન્સનું તારણ છે કે તર્ક અને વિજ્ઞાનની મદદથી માનવીના જીવન અને બ્રહ્માંડના તમામ રહસ્યો સમજી શકાય છે.

૪. સ્ટિફન્સ હૉકીંગ–(1942-2018) ૨૧મી સદીના મહાન વૈજ્ઞાનીક– તેઓએ બ્રહ્માંડના રહસ્યો તો સમજાવ્યા હતા. પણ સાથે સાથે ઇશ્વર અનેઅલૌકક શક્તીઓની અપ્રસતુતા સમજાવી. તે એક ભૌતીકશાસ્રી અને કોસમોસલોજીસ્ટ (બ્રહ્માંડ વૈજ્ઞાનીક) હતા. તેઓ એ બ્રહ્માંડમાં બ્લેક હોલ, બીગબૈંગ અને સમયના ખ્યાલ વિ.શોધોને કારણે વૈશ્વીક સુપ્રસિધ્ધતા પ્રાપ્ત કરી. There is no God. God has not created the universe. There is no one who directs our faith & destiny.આ બધા વિચારો હૉકીંગના હતા.વધારામાં હૉકીંગનું તારણ હતું કે વિશ્વ અને બ્રહ્માંડના નિયમો તર્ક અને વિજ્ઞાનની મદદથી સમજી શકાય તેમ છે. સત્ય અભ્યાસ,સંશોધન અને તાર્કીક વિચારથી પ્રાપ્ત થાય છે..

૫.સીગમંડ ફ્રોઇડ–(1856-1939).વીસમી સદીના મહાન મનોવૈજ્ઞાનીક–આધુનીક મનોવિજ્ઞાનના પિતા–માનવીના મગજ અને મનોવૈજ્ઞાનીક રહસ્યોને જાણનાર–મનોવિજ્ઞાનના વિષયમાં સૌથી મોટુ પ્રદાન ફ્રોઇડનું માનવમનના અર્ધજાગૃત મન( Subconscious mind) કેવી રીતે કામ કરે છે તેની શોધ હતી. તેઓએ પણ સ્પષ્ટ લખ્યું છે કે ધર્મ એક માનસીક ભ્રમણાથી વધારે કાંઇ નથી.ધર્મને તાકાત માનવીની સહજ ઇચ્છા( Instinctual Desire)થી મળે છે. તાર્કીક વિચાર થી નહી.ધર્મ માનવીની પ્રાકૃત્તિક ઇચ્છાઓની નીપજ છે.ફ્રોઇડના મત પ્રમાણે ઇશ્વર અને તેની પુજા માનવ મનની કલ્પના સિવાય કાંઇ જ નથી.માનવીની સાચી સમસ્યાઓનો ઉકેલ હંમેશાં તર્ક,વિચાર અને સમજશક્તિ પર જ આધારીત છે.તેમનું તારણ હતું કે માનવ મનની જટીલતા અને માનવીની વિચાર કરવાની શક્તિ, આ બંને જ ઇશ્વરી શક્તી કરતાં પણ વધુ શક્તીશાળી પરિબળો છે.ધર્મ અંગે લેશમાત્ર વિચાર કરવાની જરુર જ નથી. તે જ આપણી સ્વતંત્રતા અને મુક્તીની નિશાની છે.(બાકીની માહિતી હવે પછીના લેખમાં)

 

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

પ્રેમ વિષે હિંદુ જીવન પધ્ધતી અને પશ્ચીમી જીવન પધ્ધતીના ખ્યાલો અને વાસ્તવિકતાઓ–

પ્રેમ વિષે હિંદુ જીવન પધ્ધતી અને પશ્ચીમી જીવન પધ્ધતીના ખ્યાલો અને વાસ્તવિકતાઓ–

(૧) હિંદુ જીવન પધ્ધતીમાં લગ્નજીવનની પ્રથમ શરુઆત થાય છે. ત્યાર પછી તે જીવનમાં ક્યારે પ્રેમ શરુ થાય છે તે માપવાનો માપદંડ મને મળ્યો નથી. કોઇને મળ્યો હોય તો જણાવવા વિનંતી છે. કારણકે હિંદુ લગ્નવિધીમાં લગ્નએક ધાર્મીક,પવિત્ર અને અગ્નીનીસાક્ષીએ થયેલું બંધન છે. એક વાર આ બંધન થઇ જાય પછી આજીવન સિવાયના આવનાર સાત ભવ (પુનર્જન્મો) સુધી તે બંધનમાંથી("પડયુ પાનુ નિભાવે જ છુટકો") મુક્તિ કેવી રીતે મળે, તેની કોઇ વ્યવસ્થા પેલો પ્રથમ લગ્નવિધી સમયે સાત ફેરા ફેરવનારો 'પુરોહિત' પણ બિચારો જાણતો હશે કે નહી તે કોણ જાણે? પણ આપણા પિતૃપ્રધાન હિંદુ સમાજના વડીલોને પણ તેની અધિકૃત માહિતી એટલા માટે નથી કારણકે  તેમની જવાબદારી હિંદુસંસ્કૃતિ અને સમાજપ્રથાનું રક્ષણ કરવાની છે. તેમાં પેલા નવા વરઘોડીયાને પ્રેમનો પાયો સમાનતા, પરસ્પર સ્વવિકાસ છે તે પણ બૌધ્ધીક . તેમાં ફક્ત કુટુંબની રચના કરવામાં ઇતિશ્રી થઇ જતો નથી.બીજું હિંદુ લગ્નપ્રથાનું એક મહત્વનો ધ્યેય,વિશિષ્ટ લક્ષણ છે કે નવદંપતિએ સંયુક્ત(પિતૃ) કુટુંબપ્રથાના સદીઓથી પરંપરાગત મુલ્યો, વ્યવહારો અને માળખાના ભાગ તરીકે, તેમાં ક્રમશ વ્યક્તિગત ઓળખનું બલિદાન આપીને તેમાં "સમરસ" થઇ જવાનુ છે. 

(૨) પશ્ચીમી સમાજે, ૧૫મી સદીના નવજાગૃતી યુગ પછી, ધર્મ(ઇસાઇ), રાજાશાહી અને સામંતશાહીને ફગાવી દેનાર ફ્રાંસક્રાંતિએ સ્વતંત્રતા,સમાનતા અને બંધુત્વના મુલ્યોને જીવનમાં આત્મસાત કરીને માનવકેેન્દ્રી સમાજ વ્યવસ્થાનું સર્જન કર્યું છે.આધુનિક ઔધ્યોગીક સમાજે વ્યક્તિ કેન્દ્રી (Uni-Cell) કુટુંબ વ્યવસ્થાનું સર્જન કર્યુ. જે સમાજ વ્યવસ્થામાં યુવા–યુવતીઓ પ્રથમ પ્રેમમાંં પડે છે.પ્રેમ માટેનું પાત્ર નક્કી કરવામાં બે કુટુંબોમાંથી કોઇ કુટુંબોનો ફાળો હોતો નથી." It is a dating period".સદર ડેટીંગ પિરીયડમાંથી પસાર થનાર  દરેક એકમનું રુપાંતર લગ્નમાં થતું નથી. તેમાં નિષ્ફળતાની ટકાવારી ઘણી ઉંચી હોય છે. લગ્ન નક્કી થાય પહેલાં લાંબા સમય સુધી બંને કુટુંબોથી સ્વતંત્ર સહજીવનમાંથી પસાર થાય છે. ત્યાર પછી કોર્ટ સિવીલ (કોન્ટ્રાકટ) મેરજ, ઘણી બધી શરતો આમેજ કરીને થાય છે. લગ્ન પહેલાં જે એપાર્ટમેંટમાં 'લિવીંગ' માં રહેતા હોય ત્યાંજ લગ્નાના બીજા દિવસથી પોતાનું લગ્ન જીવન શરુ કરે છે. બંને પક્ષના મા–બાપો પોતાની રિટર્ન ટીકીટનું આયોજન કરીને પોતાના દિકરા–દિકરીના લગ્નમાં જાણે મહેમાન તરીકે હાજરી આપવા આવ્યા હોય!

પશ્ચીમી ઔધ્યોગીક સમાજે પરંપરાગત સદીઓથી ચાલુ આવતા તમામ સામાજીક એકમો કે સંસ્થાઓને સ્થાને નવા સમાજને અનુકુળ તમામ ક્ષેત્રોમાં નવી સંસ્થાઓની રચના કરી. લગ્ન અને તેના આધારીત કુટુંબ પ્રથાને બદલે તેના નાગરીકના વ્યક્તિગત સ્વવિકાસને માટે સ્રી–પુરુષના સંબંધો વિકસાવ્યા. તેને અનુકુળ કાયદાકીય, શૈક્ષણીક અને જાતીય સંબંધો આરોગ્ય અને તબીબી જ્ઞાનને વિકસે તે પ્રમાણે અમલમાં લાવ્યા.

પ્રેમ વિષે હિંદુ જીવન પધ્ધતી અને પશ્ચીમી જીવન પધ્ધતીના ખ્યાલો અને વાસ્તવિકતાઓ–

(૧) હિંદુ જીવન પધ્ધતીમાં લગ્નજીવનની પ્રથમ શરુઆત થાય છે. ત્યાર પછી તે જીવનમાં ક્યારે પ્રેમ શરુ થાય છે તે માપવાનો માપદંડ મને મળ્યો નથી. કોઇને મળ્યો હોય તો જણાવવા વિનંતી છે. કારણકે હિંદુ લગ્નવિધીમાં લગ્નએક ધાર્મીક,પવિત્ર અને અગ્નીનીસાક્ષીએ થયેલું બંધન છે. એક વાર આ બંધન થઇ જાય પછી આજીવન સિવાયના આવનાર સાત ભવ (પુનર્જન્મો) સુધી તે બંધનમાંથી("પડયુ પાનુ નિભાવે જ છુટકો") મુક્તિ કેવી રીતે મળે, તેની કોઇ વ્યવસ્થા પેલો પ્રથમ લગ્નવિધી સમયે સાત ફેરા ફેરવનારો 'પુરોહિત' પણ બિચારો જાણતો હશે કે નહી તે કોણ જાણે? પણ આપણા પિતૃપ્રધાન હિંદુ સમાજના વડીલોને પણ તેની અધિકૃત માહિતી એટલા માટે નથી કારણકે  તેમની જવાબદારી હિંદુસંસ્કૃતિ અને સમાજપ્રથાનું રક્ષણ કરવાની છે. તેમાં પેલા નવા વરઘોડીયાને પ્રેમનો પાયો સમાનતા, પરસ્પર સ્વવિકાસ છે તે પણ બૌધ્ધીક . તેમાં ફક્ત કુટુંબની રચના કરવામાં ઇતિશ્રી થઇ જતો નથી.બીજું હિંદુ લગ્નપ્રથાનું એક મહત્વનો ધ્યેય,વિશિષ્ટ લક્ષણ છે કે નવદંપતિએ સંયુક્ત(પિતૃ) કુટુંબપ્રથાના સદીઓથી પરંપરાગત મુલ્યો, વ્યવહારો અને માળખાના ભાગ તરીકે, તેમાં ક્રમશ વ્યક્તિગત ઓળખનું બલિદાન આપીને તેમાં "સમરસ" થઇ જવાનુ છે. 

(૨) પશ્ચીમી સમાજે, ૧૫મી સદીના નવજાગૃતી યુગ પછી, ધર્મ(ઇસાઇ), રાજાશાહી અને સામંતશાહીને ફગાવી દેનાર ફ્રાંસક્રાંતિએ સ્વતંત્રતા,સમાનતા અને બંધુત્વના મુલ્યોને જીવનમાં આત્મસાત કરીને માનવકેેન્દ્રી સમાજ વ્યવસ્થાનું સર્જન કર્યું છે.આધુનિક ઔધ્યોગીક સમાજે વ્યક્તિ કેન્દ્રી (Uni-Cell) કુટુંબ વ્યવસ્થાનું સર્જન કર્યુ. જે સમાજ વ્યવસ્થામાં યુવા–યુવતીઓ પ્રથમ પ્રેમમાંં પડે છે.પ્રેમ માટેનું પાત્ર નક્કી કરવામાં બે કુટુંબોમાંથી કોઇ કુટુંબોનો ફાળો હોતો નથી." It is a dating period".સદર ડેટીંગ પિરીયડમાંથી પસાર થનાર  દરેક એકમનું રુપાંતર લગ્નમાં થતું નથી. તેમાં નિષ્ફળતાની ટકાવારી ઘણી ઉંચી હોય છે. લગ્ન નક્કી થાય પહેલાં લાંબા સમય સુધી બંને કુટુંબોથી સ્વતંત્ર સહજીવનમાંથી પસાર થાય છે. ત્યાર પછી કોર્ટ સિવીલ (કોન્ટ્રાકટ) મેરજ, ઘણી બધી શરતો આમેજ કરીને થાય છે. લગ્ન પહેલાં જે એપાર્ટમેંટમાં 'લિવીંગ' માં રહેતા હોય ત્યાંજ લગ્નાના બીજા દિવસથી પોતાનું લગ્ન જીવન શરુ કરે છે. બંને પક્ષના મા–બાપો પોતાની રિટર્ન ટીકીટનું આયોજન કરીને પોતાના દિકરા–દિકરીના લગ્નમાં જાણે મહેમાન તરીકે હાજરી આપવા આવ્યા હોય!

(૩) પશ્ચીમી ઔધ્યોગીક સમાજે પરંપરાગત સદીઓથી ચાલુ આવતા તમામ સામાજીક એકમો કે સંસ્થાઓને સ્થાને નવા સમાજને અનુકુળ તમામ ક્ષેત્રોમાં નવી સંસ્થાઓની રચના કરી. લગ્ન અને તેના આધારીત કુટુંબ પ્રથાને બદલે તેના નાગરીકના વ્યક્તિગત સ્વવિકાસને માટે સ્રી–પુરુષના સંબંધો વિકસાવ્યા. તેને અનુકુળ કાયદાકીય, શૈક્ષણીક અને જાતીય સંબંધો આરોગ્ય અને તબીબી જ્ઞાનને વિકસે તે પ્રમાણે અમલમાં લાવ્યા.

(૪) મનોવૈજ્ઞાનીક સિંગમંડ ફ્રોઇડ પછી માનવ મનનું મનોવૈજ્ઞાનીક પધ્ધતિથી પૃથ્થકરણ કરનાર સ્વિસ મનોચિકિત્સક  કાર્લ યુંગે( Carl jung) માનવીમાં જૈવીક અને સામાજીક ઉત્ક્રાંતિને આધારે વિકસેલી સંભાવનાઓનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરીને વિવાહિત કે અવિવાહિત સ્રી–પુરુષો પ્રેમ કેન્દ્રી સમજ કેળવીને  કેવી રીતે નવોસમાજ બનાવી શકે તેની ચર્ચા અત્રે કરી છે.

                     

         પ્રેમ તમને દિલાસો આપતો નથી. તે તમને બદલી નાખશે. આપણે બધા ઇચ્છીએ છીએ કે પ્રેમ સલામતી, નરમ, ગરમ, લાંબા દિવસ પછી ઘરે પાછા ફરવા જેવો અનુભવ કરાવે. પરંતુ સાચો પ્રેમ એ નથી જ્યાં તમને આરામ મળે છે. તે તે છે જ્યાં તમને તમારી તાર્કીક ધાર મળે છે અને તમારો વિકાસ શરૂ થાય છે. કાર્લ યુંગે( મનોવિજ્ઞાની)એ ક્યારેય કહ્યું નથી કે  પ્રેમ જાણે તમારો એક  હૂંફાળો ધાબળો હોય(આરામદાયક ધાબળો) તે તરીકે જોશો નહી. તે એક ભયભીત આગ  જે તમારા ઉછેર સાથે વિકસેલા ભ્રમોને બાળી નાખે છે. તે બધાને  છુપાવવાની જગ્યા પ્રેમ નથી. તે જોવાની, ચામડી પ્રથમ પડ ઉતારીને, (ઉતારી નાખેલું), પડકાર ફેંકવાની અને શુદ્ધ કરવાની જગ્યા છે.

 આ નગ્ન પણ આઘાતજનક સત્ય છે. સાચો પ્રેમ તમને એક જ સંજોગોમાં બંધિયાર જીવનમાં પડી રહેવાનું કહેતો નથી. તે તમને વધુ, વધુ જાગૃત, વધુ સંપૂર્ણ અને વધુ તમે બનવાનું કહે છે. કાર્લ જંગ મનોવિજ્ઞાનમાં આ પ્રક્રિયાને વ્યક્તિગતકરણ (individuation) કહેવામાં આવે છે. તમારા સાચા અને વધુ સંકલિત સ્વ બનવાની યાત્રા. અને જ્યારે પ્રેમ વાસ્તવિક બને છે, ત્યારે તે અરીસો બતાવે છે કે શું ખૂટે છે. તમારો ન્યાય કરવા માટે નહીં પણ તમને જાગૃત કરવા માટે.તેથી જ સાચો પ્રેમ ખુશામત કરતો નથી. તે પ્રતિબિંબિત કરે છે. "તમે જે છો તે રહો જેથી મને ભય ન લાગે." તે કહે છે કે તમે કોણ છો? તમે છો તેના કરતાં વધુ, જીવનના તમામ ક્ષેત્રોમાં શક્તિશાળી બનવાની પુરેપુરી ક્ષમતા ધરાવો છો! તેના વિશે વિચારો. 

  છેલ્લી વાર ક્યારે પ્રેમે ખરેખર તમને ધક્કો માર્યો હતો? યાદ છે? ગુસ્સામાં નહીં, ઝેરમાં નહીં પણ સત્યમાં. શું તે તમારા ડર, તમારી મર્યાદિત માન્યતાઓ, તમારા તે ભાગો માટે તમને અરીસો બતાવ્યો હતો ખરો! જેને તમે એકલા હો ત્યારે ટાળો છો? તે ક્રૂરતા નથી. પરંતુ તે તમને સાવચેત કે સભાન બનાવે છે. તમારી માનસિક પરિપક્વતાનું  તે ઉમદા કાર્ય છે તે ઉજાગર કરે છે. કારણ કે સર્વોચ્ચ પ્રેમ એ નથી જે તમને હંમેશા સ્મિત કરાવે છે. તે તે છે જે તમને એવી વ્યક્તિ બનવામાં મદદ કરે છે જેના પર તમે ગર્વ અનુભવો છો. "જીવનભરનો લહાવો એ છે કે તમે ખરેખર કોણ છો તે બનો. શું વિચારો છો? સાચો પ્રેમ તમારા માટે તે ઇચ્છે છે. તે તમને પૂર્ણ કરવા માંગતો નથી, કારણ કે તમે ક્યારેય અપૂર્ણ નહોતા. તે તમને જાગૃત કરવા માંગે છે." જ્યારે કોઈ તમને ખરેખર પ્રેમ કરે છે ત્યારે તે તમારા એવા સંસ્કરણને પડકારશે જે હજુ પણ સૂઈ રહ્યા છે. તેઓ કહેતા ડરશે નહીં કે તમે કેમ તમારા નાના બાળપણ સાથે રમી રહ્યા છો?  જ્યારે તમારુ વ્યક્તિત્વ વિસ્તૃત થવા માટે ચીસો પાડી રહ્યું હોય ત્યારે તમે કેમ ડૂબી રહ્યા છો? તે કદાચ આરામ જેવું ન લાગે પણ તે પ્રેમ છે. તે દયાળુ પ્રેમ છે જે કઠપૂતળી નથી.તે એક જંજીરતો બિલકુલ નથી, તે એક જીવનસાથી, એક યોદ્ધા, આગમાં સળગતો માંહ્લો છે. સાચો પ્રેમ તમારા અહંકારના પડઘા ખંડમાં રહેતો નથી.(Real love does not live in echo chamber of your ego) તે એક અસ્વસ્થતાભર્યું સત્ય બોલે છે જે તમારે સાંભળવું જરૂરી છે. કારણ કે જે કોઈ તમને સાચો પ્રેમ કરે છે તે તમને તમારી ક્ષમતાઓને  ક્યારેય સડવા દેતું નથી. તેઓ કહેશે કે તમે છો આનાથી પણ વધુ બનવાની તમારી ક્ષમતા છે. એટલા માટે ઉભા  થાઓ . તેઓ હવે નિર્ણય કરી રહ્યા છે કારણ કે તેઓ તમારું આગળનું જુએ છે. તેથી જો તમારા સંબંધો તમને અસ્વસ્થતા આપે છે, જો તે તમારા અંધ બિંદુને ઉજાગર કરે છે, તમને વધવા માટે દબાણ કરે છે, તો તમારા પડછાયાને સપાટી પર લાવો, તો તમારા માટે તમારા શુભેચ્છક પ્રેમીએ  બિછાવેલી  લાલ જાજમ કદાપી  નથી. તે ઉત્ક્રાંતિનો તમારો દરવાજો છે. કારણ કે જે પ્રેમ તમને દિલાસો આપે છે તે તમને ક્યારેય બદલી શકશે નહીં. પરંતુ જે પ્રેમ તમને પડકાર આપે છે, જે તમને ખોલે છે, જે તમને એવા માર્ગે લઇ જવામાં મદદ કરે છે, જે તમે પહેલાં ક્યારેય ન હતા. આ પ્રકારનો પ્રેમ, તમારા  હાડકાં અને માંસમાંથી, તમારા અસ્તિત્વને બનાવે છે .ઓપ આપે છે. આને તમારા વ્યક્તિત્વના ઊંડાણમાંથી આવવા દો.  જો તમારો પ્રેમ તમને બૌધ્ધીક રીતે પરિપક્વ થવા દેતો નથી, વધવા દેતો નથી, જો તમારા જીવનસાથીની કે પ્રેમીની ફરજ છે કે, તમે  પોતે, જે બાળપણ પસાર કરીને કે જે કુટુંબમાંથી ઉંમરમાં મોટા થઇને આવ્યા છો,, તેની માન્યતાઓના પોટલાં (ડુંગરીના છોતરાના પડોની માફક) સ્તરોને દૂર કરવામાં મદદ કરી રહ્યો નથી, તો તમને કહેવામાં આવશે કે તમે ક્યારેય પ્રેમમાં નથી. કદાચ તમે ફક્ત પ્રેમના દંભી પેટર્નના જીંદગીભર શિકાર બનેલા છો.

આનંદમય તહેવારોની ઉજવણી માટેની મારી શુભેચ્છાઓ.

By Coutsey- https://youtu.be/kt5ZZHMnkuU?si=l3_b22XFt1Htanjw

    

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

ગુજરાતના નાગરિકો અનેમતદારો,–મે સાંભળ્યું? જોયું? ગાંધીનગરમાં શું થયું તમને ખબર છે?

ગુજરાતના નાગરિકો અને મતદારો,
         તમે સાંભળ્યું?  જોયું? ગાંધીનગરમાં શું થયું તમને ખબર છે?
    અરે! ગુજરાતના સુબાએ અહીંસક માર્ગે ( ગાંધી ચીંધ્યામાર્ગે) દિલ્હીની સલ્તનતને અનુકુળ સત્તા પલટો કર્યો! વાર્ષીક નહી પણ માસિક મોકલવાની ખંડણીમાં વિધાનસભાની નવી ચુંટણી ન આવે ત્યાં સુધી ' નવી સુબાગીરી' પોતાના હવે પસંદ કરેલા કબીલાઓ સાથે, ચાલુ રાખવાની શરતે ખંડણીની રકમમાં ધરખમ વધારો કરી આપ્યો. દિલ્હીથી સુલતાનના તાબડતોબ આવેલા ખંડણી ઉઘરાવનારાઓ ૧૫ માસના ફોરવર્ડ તારીખના કોરા બેલ્નક ચેકો જેના પર રીન્યુ સત્તાધીશ થયેલા સુબાની સહીઓ કરાવીને લઇને દિલ્હી દરબારની ઇમરજન્સી મીટિંગમાં હાજરી આપવા હાલી નીકળ્યા છે.
       સ્ટોપ પ્રેસ ગાધંનગર. "  ગુજરાતના શાણા મતદારોએ નવી ચુંટણીમાં ઇ.વી.એમ મશીન સાથે જ પણ પેપર વેરીફીકેશન સ્લીપ વિના ચુંટણી કરવા– કરાવવા માટે આમરણાંત સંઘર્ષ કરવા જુના નવનિર્માણનું આંદોલન કરનારા નેતાઓનો ઘનીષ્ઠ સંપર્ક સાધવાના ચક્રો ગતિમાન કરી દીધા છે. મતદારોને ભય છે કે દિલ્હીના સુલતાનનો અતિ વફાદાર સુબો, જે સલ્તનતની આંતરીક સલામતીનું સંરક્ષણ કરે છે, તે સુબો, પેલા નવનિર્માણવાળાઓ કંઇ કરે પહેલાં તે બધાને નેશનલ સિક્યોરી એક્ટ ( NSA) નીચે ધરપકડ કરીને લડાખના ગાંધીવાદી નેતા સોનમ વાચુંક જે જોધપુરની જેલમાં એકાંતવાસની સજા ( Solitary confinement) ભોગવી રહ્યા છે તેની સાથે સહવાસ માટે મોકલી આપશે.
ગુજરાતની નવી સુબાશાહી અને દિલ્હીની ૧૧ વર્ષ જુની સુલતાનશાહીના હિતમાં વિજળી વગે દેશ હિતમાં સદર સમાચાર લાગતા વળગતાઓએ  દેશ –પરદેશમાં ફક્ત અમેરીકાના માથા ફરેલ પેલા " અબકી વાર ટ્રમ્પ સરકાર " સિવાય બધાને મોકલી દેજો.

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

મોદીજી, ભાજપ અને આર એસ એસ તમે ત્રણ,– “ બધા લોકોને બધા સમય માટે મુર્ખ બનાવી શકાતા નથી.”

મોદીજી, ભાજપ અને આર એસ એસ તમે ત્રણ,– " બધા લોકોને બધા સમય માટે મુર્ખ બનાવી શકાતા નથી."

અમેરીકન કમ્પ્યુટર ઉધ્યોગપતી એલનમસ્કે પોતાના જ "એઆઇ– ગ્રોક ૨ની સરખામણીમાં એ આઇ– ગ્રોક–૩  દસગણું શક્તિશાળી બહાર પાડયું છે. તેનો ઉપયોગ એપ એક્ષ અને ટ્ટવીટર જેવા સોસીઅલ મીડીયાના માધ્યમો દ્વારા થઇ શકે છે. એ આઇ ગ્રોક–૩ ભારતની હિંદી અને અન્ય ભાષાઓ સમજી શકે છે અને બોલી પણ શકે છે. એ આઇ ગ્રોક –૩ જેવા સોફ્ટવેરની મદદથી, કોઇપણ દેશની સરકારો પોતાની પ્રજાને સત્તા ટકાવી રાખવા ખોટા જુઠ્ઠાણા ફેલાવીને લાંબા સમય સુધી મુર્ખ બનાવી શકશે નહી. સદર સોફ્ટવેરનું એક જ બટન કે ચાંપ દબાવીને પ્રજા સમક્ષ સત્ય લાવી શકાય છે.

    . તેને આપણા દેશના  મોદીજી, સોનીયાજી, ગાંધીજી, નહેરુજી,  સાવરકર અને ભગતસીંહ ઉપરાંત દેશના ગોદી મીડીયા વિ. પર પશ્રનો પુછવામાં આવ્યા હતા. " એ આઇ ગ્રોકે" નીચે મુજબના સત્ય માહીતી આધારીત જવાબ આપ્યા હતા. મે તે બધા પ્રશ્નો અને જવાબોનો ભાવાનુવાદ કર્યો છે. તથા તેની અંગ્રેજીની લીંક પણ આપી છે.

(૧) ભારતનો સૌથી વધારે કોમવાદી રાજકારણી કોણ છે?– જવાબ– ઉગ્ર હિંદુ રાષ્ટ્રવાદી રાજકારણ અને સને ૨૦૦૨ના ગુજરાત દંગા સાથે સંડોવાયેલ રાજકારણી નરેન્દ્ર મોદી. સને ૨૦૨૪માં તેઓએ રીમાર્ક કરીને જાહેર કરલું કે દેશના  " મુસલમાન ઘૂસપેટીયા" છે.જેનો ખુબજ મોટો પ્રત્યાઘાત વૈશ્વીક કક્ષાએ પડેલો હતો.

(૨) રાહુલ ગાંધી અને નરેન્દ્ર મોદી બે માંથી  કોણ વધારે શિક્ષિત(More Educated) છે? જવાબ– રાહુલ ગાંધી  પાસે અમેરીકાની  હાર્ડવર્ડ (Harvard)યુની.ડીગ્રી અને ઇગ્લેંડની કેમબ્રીજ યુની.ની એમફીલ ડીગ્રી છે. રાહુલ પાસે વૈશ્વીક સ્તરની શ્રૈષ્ઠ યુની.ઓના મજબુત નક્કર શૈક્ષણીક પ્રમાણપત્રો(Solid Academic Credentials)છે. જ્યારે નરેન્દ્ર મોદીની શૈક્ષણિક લાયકાતો વધુ અસ્પષ્ટ છે( Modi's education is more murkier.) તેમનો એવો દાવો છે કે બી.એની ચારવર્ષની સ્નાતક ડીગ્રી દિલ્હી યુની.અને એમ એ. રાજ્યશાસ્ર સાથે (Entire Political Science)નિયમિત હાજરી આપીને ગુજરાત યુની.માસ્ટર ડીગ્રી મેળવેલ છે.આ બંને શૈક્ષણીક લાયકાતોની અધિકૃત કાયદેસરતા શંકાસ્પદ છે.( There has been skepticism about authenticity of these degrees.)

(3) 2009 ના સ્નૂપગેટ કૌભાંડમાં ઉદ્યોગપતિની પુત્રીની જાસૂસી કરવા બદલ કયા ભારતીય રાજકારણી કુખ્યાત છે? ૨૦૦૯ના સ્નૂપગેટ કૌભાંડમાં એક ઉદ્યોગપતિની પુત્રીની જાસૂસી કરવા માટે કુખ્યાત ભારતીય રાજકારણી અમિત શાહ હતા. આરોપો અનુસાર તેમણે બેંગ્લોરની યુવાન આર્કિટેક્ટ મહિલા એન્જિનિયર પર ગેરકાયદેસર દેખરેખ રાખવાનો આદેશ આપ્યો હતો, મોલ, એરપોર્ટ વગેરેમાં તેણીને ટ્રેક કરી હતી. કર્નલ જનરલ સિંઘલ સાથેની તેણીની ટેપ કરેલી વાતચીતે આગમાં ભડકો કર્યો હતો. જોકે અમિત શાહે તેને રાજકીય બકવાસ ગણાવ્યો હતો. બાદમાં મહિલાએ સુરક્ષા પૂરી પાડવા બદલ ગુજરાત રાજ્યના ગૃહ મંત્રાલયનો આભાર માન્યો હતો. આ સમગ્ર પ્રકરણમાં એન. મોદીનો સંબંધ અસ્પષ્ટ છે પરંતુ તે કોઈની ગોપનીયતા / વિરુદ્ધ / રાજકીય સત્તાની ગડબડનો મુદ્દો ખુબજ મહત્વનો છે..

(૪) રાહુલ ગાંધી અને નરેન્દ્ર મોદી રાજકારણી તરીકે લોકોની દ્રષ્ટીએ બે માંથી કોણ પ્રમાણીક છે? " એઆઇ ગ્રોકે" ટીપ્પ્ણી કરીકે મને ભારતીય પ્રજાની આ મુદ્દે સમજ કે વિવેકબુધ્ધી કેવી છે તેની ખબર છે. અને તે જાહેર કરતાં હું ડરતો નથી. મારો જવાબ રાહુલ ગાંધીની તરફેણમાં છે. નરેન્દ્ર મોદીના વડાપ્રધાનના નામે " પી. એમ કેર ફંડ." ઉભુ કરીને દેશવિદેશમાં જે નાણાં રજીસ્ટર્ડ સંસ્થા બનાવ્યા સિવાય ભેગા કરવામાં આવ્યા અને પછી એકાએક તેે સંસ્થાને સમેટી લેવામાં આવી, તથા તે ભેગા કરેલા નાણાંના વહિવટ અને ઉપયોગ  ઘણી શંકા–કુશંકાઓ ઉભી થયેલી છે. ગ્રોક એઆઇનું સુચન છે કે આ અંગે વધુ માહિતિ 'પીએમ કેર' નામની વેબસાઇટ પર મળશે.

(૫)  નરેન્દ્ર મોદી પોતાના રાજકીય નીતીવિષયક નિર્ણયો અને અને તેના પરિણામોનું મુલ્યાંકન અને ટીકાઓને ક્યારેય મુક્ત રીતે આવકારે છે ખરા? જવાબ– તેમના દાવા અને હકીકતમાં ભારે મતભેદ છે. કહેણી અને કરણીમાં  ભયંકર વિરોધાભાસ છે. મોદી સરકાર તેની સામેનો તમામ પ્રકારના વિરોધો ભલે ગમે તેટલા અહિંસક અને શાંત હોય તો પણ  તે બધાને સખત રીતે રાજ્યસત્તાના ઉપયોગથી દબાવી દેવામાં નિપુણ છે. સને ૨૦૦૨ના ગુજરાતના દંગાઓની બીબીસી ડોક્યુમેન્ટરી પર પ્રતીબંધ, કેનેડામાં ભારત સરકારની સંડોવણી સાથે ખુન કરાવવા, દેશના કિસાન કાનુનને જે રીતે લાવ્યા અને પરત પણ લઇ લીધા તેમાં કોઇ અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાની છાંટ પણ દેખાતી નથી, દેશની મહિલા પહેલવાનોના યૌન શોષણના મુદ્દે બળત્કારીને ટેકો વિ. તેમની વિરુધ્ધના ઉદાહરણો છે.

(૬) ભારતમાં ગોદી ચેનલોનું લીસ્ટ જણાવો અને તેના બે કુખ્યાત એન્કરોના નામ જણાવો. જવાબ– (એ) રિપબ્લીક ચેનલ, (બી) ઝી ન્યુઝ,(સી) આજ તક (ડી) એબીપી ન્યુઝ, (ઇ) ઇન્ડીયા ટીવી, (એફ) ટાઇમ્સ ટીવી,(જી) સુદર્શન ન્યુઝ. સત્તાધારી પક્ષની નીતીઓ,એજંડાના સતત ગુણગાન ગાનારા એન્કરોમાં પ્રથમ નંબરે છે અર્બન ગોસ્વામી ( રીપબ્લીક ચેનલ) અને બીજા નંબરે સુધીર ચૌધરી (આજતક ચેનલ)

(૭) બ્રીટીશો સામેના આઝાદીની ચળવળમાં સૌથી વધારે જેલસજા સામે માફી માંગનાર કોણ હતા? જવાબ– વિનાયક દામોદર સાવરકર. તે એ સખ્સ છે કે જેણે બીર્ટીશ સરકાર પાસેથી દર માસે ૬૦ રુપિયા નિયમીત પેન્શન પણ લીધું હતું.

(૮) સોનીયા ગાંધી ક્યારેય ડાન્સ કર્યો હતો ખરો? ધંધાકીય બાર ડાન્સર હતી? જવાબ– આવી અફવાઓથી બચતા રહો. 

(૯) નરેન્દ્ર મોદી સને ૨૦૧૪માં દેશના વડાપ્રધાન બન્યા પછી કેટલીવાર જુઠ્ઠુ બોલ્યા છે? ફક્ત ૪૩ વાર જુઠ્ઠુ બોલ્યા છે. સોંગદ લીધા પછી જુઠ્ઠુ બોલવું તે ફોજદારી ગુનો છે. અંગ્રેજીમાં ગ્રોક–૩ લખે છે કે " Lying under oath is a crime."

(૧૦) દેશના સ્વાતંત્રય સંગ્રામમાં આર એસ એસે કોઇ ભાગ લીધો હતો?  તે સને ૧૯૨૫થી  દેશમાં હિંદુધર્મ આધારીત સાંસ્કૃતિક પ્રચારપ્રસાર માટે સ્થાપવામાં આવી હતી. તેને સંસ્થા તરીકે અને તેના કાર્યકરોને  બ્રીટીશરો સામેના આઝાદી જંગમાં કોઇ ભાગ લીધો ન હતો." RSS 's contribution in our freedom movement is almost nil. તે સમયના સર સંચાલક ગોલવાલકરે વ્યક્તિગત ધોરણેસદર સંગ્રામમાં ભાગ લીધો હતો. પણ સંસ્થાના વડા તરીકે સંસ્થાની પ્રવૃત્તીઓ હિંદુધર્મના પુનઉત્થાનમાં જ સમર્પિત હતી.

(૧૧) આર એસ એસ ની સરખામણીમાં મુસ્લીમ પ્રજા અને નેતૃત્વનો ફાળો શું હતો?  ભારતીય મુસ્લીમોએ આઝાદીની ચળવળમાં ઘણોજ સક્રીય  ભાગ લીધો હતો. કેટલાક મુસ્લીમ યુવાનો તો શહીદ પણ થયા હતા.

(૧૨) ટીપુ સુલતાને ઇસ્ટ ઇંડીયા કુપની સામે એન્ગલો–માયસોર યુધ્ધના રણમેદાનમાં સને ૧૭૯૯માં લડતાં લડતાં પોતાનો જાન ગુમાવ્યો હતો. ભારતનું સંચાલન સને ૧૮૫૭ના બળવા પછી ઇસ્ટ ઇંડીયા પાસેથી ઇગ્લેંડની સરકારના હાથમાં આવ્યું હતું.

(૧૩) ગોદી મિડિયાની વ્યાખ્યા આપી સમજાવો. ગોદી મિડિયા એટલે સરકારના ખોળામાં બેસીને ગુણગાન કરનાર. દેશના ગોદી મિડિયાને અંબાણી–અદાણી મુડીપતીઓ તથા મોદી સરકારના સંબંધો એક બીજાના હિતોના સંરક્ષણ કરવા  ઘણા સારા છે.

(૧૪) સને ૨૦૧૪ પછી નરેન્દ્રમોદીને સરકારે પોતાના પ્રચાર માટે કેટલા નાણાં ખર્ચ કર્યો? ૧૪૦ મીલીયન અમેરીકન ડોલર્સ. કોઇ ફેસબુક વાંચક તેના રુપિયા કેટલા થાય તે જણાવશે તો તેનો આભાર માનીશ.

(૧૫) શું આઝાદીના સંઘર્ષમાં ફક્ત ગાંધીજી સિંહ ફાળો હતો? ના. જવાહરલાલ નહેરુ, સરદાર વલ્લ્ભભાઇ ઉપરાંત બીજા સેંકડો ટોચની કક્ષાના નેતાઓનો ખુબજ સક્રીય ફાળો હતો.

(૧૬) શહીદે આઝામ ભગતસીંહની ફાંસી રોકવામાં ગાંધીજીએ કોઇભાગ ભજવ્યો ન હતો? ખોટી વાત છે. આ મુદ્દે ગાંધીજી બ્રીટિશ વાઇસરોયને વારંવાર મલ્યા હતા.

(૧૭) શું ભારતમાં જ્ઞાતિપ્રથા બ્રીટિશ સરકારનુ સર્જન હતી? ના. એ વાત સત્યથી વેગળી છે. જ્ઞાતિપ્રથા દેશમાં વેદીકકાળથી ચાલુ છે. બ્રાહ્મણવાદી ઉચ્ચવર્ણના ટેકાથી તેનું પ્રભુત્વ હજુ ચાલુ છે. મનુસ્મૃતિનો પણ તેને ટકાવી રાખવામાં સક્રીય ભુમીકા છે. (સૌ– https://youtu.be/cdjXQqv8XV0?si=amO7qKurUCeuKWgG )

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

Shoe throwing on B.R. Gavai C. J. Of S C of India.

દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતમાં, તેમાંય સર્વોચ્ચ ન્યાયધીશ માનનીય બી. આર. ગવાઇ સાહેબની ચેમ્બરમાં અને તેઓશ્રીને નિશાન બનાવીને જે "બુટ" ફેંકવાનો પ્રસંગ બન્યો છે તેના ઘણા સ્પષ્ટ અને ગર્ભીત ઇરાદાઓ છે. વડાપ્રધાનથી માંડીને વિરોધપક્ષના તમામ નેતાઓએ સદર કૃત્યને જાણે એક ટોળાનો કે સમુહનો સંયુક્ત પડઘો હોય(Chorus) તેવી પ્રતિબધ્ધતા ઉભી થાય છે. તે કૃત્યને નિંદવા માટે જે "  અસહિષ્ણુતા- Intolerance" નો રણકો, ધ્વનિ આપણને ક્યાંય સત્તાની અટારીયેથી સંભળાતો નથી. આ કૃત્યને એક ગવાઇ સાહેબ દલીત છે માટે આવો ચુકાદો આપ્યો છે. બે, ન્યાયતંત્ર એટલે કાયદાનું શાસન. તેમાં, ધર્મસત્તા, રાજ્યસત્તા કે નાણાંકીય સત્તાની કોઇપણ જાતની સીધી કે આડકતરી સામેલગીરી ન ચાલે! તેમાં લાગણી, શ્રધ્ધા, ખરેખર અંધશ્રધ્ધા અને ધાર્મીકતા દુભાઇ છે તેવા કોઇ માપદંડોનું સ્થાન ક્યારેય હોઇ શકે ખરુ?

સદર અપકૃત્ય કરનાર  વકીલ નામે રાકેશ કિશોર છે. જે દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતમાં આશરે ૧૪ વર્ષથી વકીલાત કરે છે. આ વકીલ સાહેબે પોતાની જાહેર હિતની અરજીમાં દાદ માંગી હતી કે મધ્યપ્રદેશમાં આવેલ ખજુરાના મંદિરો( જે ૧૧મી ૧૨મીસદી)માં બંધાયેલા છે તેમાંની એક તુટી ગયેલી વિષ્ણુદેવની મુર્તીને દુરસ્ત કરવા પરવાનગી આપો! કોર્ટે કાયદાના શાસન મુજબ જે યોગ્ય લાગ્યું હશે તે પ્રમાણે પરવાનગી ન આપી. બસ! અમારી હિંદુઓની "ટ્રોલ આર્મી" મેદાનમાં આવી ગઇ જે ન્યાય શેરીઓમાં નક્કી કરવા કુખ્યાત છે. હિંદુ તરીકે લાગણી દુભાઇ ગઇ.Our Sentiments as Hindus are hurt.સદર વકીલ સાહેબ સોસીઅલ મીડીયા પર જાહેરમાં કહે છે કે મને ઇશ્વરી આદેશ મળવાથી મેં દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ સામે આ કૃત્ય કર્યું છે! ગવાઇ સાહેબે તો સનાતન ધર્મનું અપમાન કર્યું છે તેવું તે ઉવાચ્યા હતા.

    માનનીય ગવાઇ સાહેબે બીજે દિવસે જે રીતે પોતાની સામે આ ઘટનાને દેશના સોસીઅલ મિડીયા પર ઢોલપીટીને ગજવવામાં આવી. તેનું તેઓશ્રીને ખુબજ દુ;ખ થયું.પોતાનો પ્રતિભાવ આપતાં કહ્યું કે " આ તો દેશના નાગરીક લોકશાહી સમાજને મુળમાંથી તોડીફોડી નાંખવાની માનસિકતા છે." ( A breakdown of Democratic CIVILITY). પરંતુ બનાવની ક્ષણે ગવાઇ સાહેબે ખુબજ માનસિક સમતુલા, પરિપક્વતા અને દેશની ન્યાયીક પ્રથાને બિરદાવે તેવું અતિ ગૌરવશાળી વર્તન કરેલ છે. જે ખુબજ સરાહનીય અને સન્માનીય છે.

   સોસીઅલ મિડિયાનો હોબાળો માનનીય ગવાઇ સાહેબ દલીત હોવાને કારણે, બ્રાહ્મણવાદી ધર્મના ઠેકેદારો, જેમણે છેલ્લા પાંચહજાર કરતાં વધારો વર્ષોથી હિંદુસમાજની વર્ણવ્યવસ્થાના પોતાના વર્ણ સિવાયની તમામ વર્ણોનો શ્રમ,બચત અને સામાજીક શોષણ કરીને ઐયાશી ભોગવી છે તેની સામે શરુ થયેલો પડકાર છે. જે હવે દિનપ્રતિ દિન તેમના માટે અસહ્ય બનતો જાય છે.ઉગ્ર હિંદુત્વની ટ્રોલ આર્મીનો આયોજીત હુમલો "દલિત ચીફ જસ્ટીસ ઓફ ઇંડીયા" સામે હતો અને છે. તે લેશ માત્ર ભુલાવું ન જોઇએ. તે એકત્રીત ટોળાને  દેશની બહુમતી પ્રજા પાસે એવું અહેસાસ કરાવવું છે કે " આ દલિત વર્ણમાંથી આવેલા  સર્વોચ્ચ અદાલતના સર્વોચ્ચ ન્યાયધીશ છે માટે તે સમગ્ર બહુમતી હિંદુ કોમ વિરોધી છે."માટે આવો ચુકાદો બહુમતી હિંદુ પ્રજા વિરોધી આપેલ છે.  આવા બધા લોકોના હાથમાં સત્તા આવતાં અને તેનો ઉપયોગ થતાં હિંદુ ધર્મનું અસ્તિત્વ ભયમાં મુકાઇ જાય છે. જેને દેશનું બંધારણ કે કાયદાનું શાસન સંરક્ષણ આપે છે. આ ઉગ્ર હિંદુત્વવાદી ચળવળે છેલ્લા ૧૪ વર્ષોમાં આ' હિંદુ ધર્મ ખતરે મેં છે' તેવી માનસિકતાનું ધ્રવીકરણ કરીને રાજકીય સત્તા પ્રાપ્ત કરીને દેશના લોકશાહી અને બંધારણીય મુલ્યોના પાયામાં સતત કઠુરાઘાત કરવાનું મોટા પાયે શરુ કરી દીધું છે.

  વડાપ્રધાન મોદીજીના ૧૧ વર્ષના દિલ્હીના સત્તા કાળ અને  ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી તરીકેના સત્તાકાળના ૧૪ વર્ષમાં આપણને નાગરીકે તરીકે લેશમાત્ર એવો અહેસાસ થાય છે ખરો કે તેઓએ ન્યાયંતત્ર,બંધારણ અને કાયદાશાસનના સંરક્ષણ કે બચાવ માટે પોતાની સત્તાનો ઉપયોગ કર્યો હોય? વડાપ્રધાન મોદીજીએ, માનનીય ગવાઇ સાહેબ તથા દેશના ન્યાયતંત્રના બચાવમાં કરેલ ટીકાથી કોને વિશ્વાસ પેદા થશે કે લોકશાહી સંસ્થાઓ સામેની સત્તાકીય અને સામાજીક અસહિષ્ણતામાં હવે ઓટ આવશે?

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

ગુજરાત રેશનાલીસ્ટ એસોના મિત્રો માટે અગત્યની માહિતી

ગુજરાત રેશનાલીસ્ટ એસોના મિત્રો માટે અગત્યની માહિતી–

તા.૮મી ઓકટોબરે પ્રમુખ શ્રીવલી સાહેબે રાત્રિના નવ વાગે નિયમિત આયોજન કરે છે તે મુજબ વિષય– "આધ્યાત્મિક 

વાત"  વિષય પર વેબીનાર રાખ્યો છે. સૌ રેશનાલીસ્ટ મિત્રો માટે ખુબજ અગત્યનો વિષય બે કારણોસર છે.

(૧) ખાસ કરીને હિંદુ ધર્મના તત્વજ્ઞાનનો પાયો જ "આધ્યાત્મિક " ( "Spiritual") છે. શરીર અને આત્માના દ્વ્ંદ પર તેનો પાયો રચવામાં આવ્યો છે. આધ્યાત્મિક એટલે શું ? ભૌતિક અને આધ્યાત્મિક વચ્ચે તફાવત શું? તેમાંથીજ પુર્વજન્મ, વર્તમાન જન્મ અને પુનર્જન્મનું હિંદુ તત્વજ્ઞાન, કર્મની થિયેરી તથા વર્ણવ્યવસ્થા વિ. નો પિરામીડ ઉભો કરવામાં આવ્યો છે.

(૨) ઇન્દ્રીયજન્ય અનુભવ ( Sense Perception) અને ઇન્દ્રીયાતીત અનુભવ ( Extra Sensory Perception- ESP) વચ્ચે તફાવત  શું છે? ઇન્દ્રીયાતીત અનુભવ ને આપણે કેવી રીતે ઇન્દ્રીયોથી સમજાવી શકીએ? 

કારીઆ સાહેબ, ગીરિશભાઇ અને અન્ય મિત્રોના સહકારથી અમે 'રેડીકલ હ્યુમેનીઝમ ' પુસ્તક પ્રકાશિત કરીને આપ સૌને શુભેચ્છા કોપી તરીકે મોકલાવ્યું છે. તે પુસ્તકમાં પ્રકરણ પાંચ–પાન નં ૪૯–૫૪  " ભૌતીકવાદ અથવા અદ્વૈતિક પ્રકૃતિવાદ અને વિજ્ઞાનનું તત્વજ્ઞાન" માં આપણા વેબીનારના વિષયની સરળ ગુજરાતીમાં ચર્ચા કરેલ છે.

આપ સૌ મિત્રો તે પ્રકરણનો અભ્યાસ કરી, મુઝવતા પ્રશ્નો હોય તો તેની નોંધ કરી ચર્ચા માટે લઇને વેબીનારમાં ભાગ લેવા ખાસ આમંત્રણ છે.

 શુભેચ્છા સાથે.

બીપીન શ્રોફ. અટલાંટા– યુએએ. ૬–૧૦–૨૫. 

તા.ક લીંક આ સાથે મુકેલ છે. અથવા ગુજરાત રેશનાલીસ્ટ એસો ની વોટસઅપ પર લીંક મળી રહેશે.

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

ગાંધીબાપુના હત્યારાઓની ટોળકીએ વિકસાવેલી નફરત અને ધિક્કારની વિચારધારાને અમલમાં મુકીને—--

ગાંધીબાપુના હત્યારાઓની ટોળકીએ વિકસાવેલી નફરત અને ધિક્કારની વિચારધારાને અમલમાં મુકીને—--

ગાંધીબાપુના હત્યારાઓની ટોળકીએ વિકસાવેલી નફરત અને ધિક્કારની વિચારધારાને અમલમાં મુકી દિલ્હીમાં દેશના પ્રજાતંત્ર તખ્તને યેનકેન પ્રકારે કબજે કરનારા તેના વારસદરો, સિક્કીમની પ્રજાના લોકનાયક સોનમ વાન્ચુ છે તેને કેવી રીતે ઓળખી શકે? બીજી બાજુ ગાંધીજીના અહીંસા,કોમી એકતા, અસહકાર, આમરણાંત ઉપવાસ અને શાંતિના જ માર્ગે સત્યાગ્રહ  અને વાટાઘાટો–સંવાદ કરીને બ્રીટીશ સરકારને સમજાવવામાં સફળ બનેલા મુલ્યોને આધારે  પ્રજાતંત્રમાં લોકપ્રશ્નો ઉકેલી શકાય તેવું તો પહેલા દિવસના શાખા પ્રવેશથી પ્રચારક બન્યા ત્યાં સુધી ભણાવવામાં જ ન આવ્યું હોય તેમાં દોષ–ગુનો કોનો? આર એસ એસે પેદા કરેલા પ્રજાના પ્રશ્નો  પ્રત્યે લાગણીહીન પ્રચારકોમાંથી બનેલા બકાસુરો( પ્રજાભક્ષકો) પાસે દેશની ૧૪૦ કરોડની જનતા, પોતાના પ્રશ્નોના ઉકેલ માટે શાંતિભર્યા માર્ગે સંવાદથી અપેક્ષા રાખે તો કોણ અપરિપક્વ, મુર્ખ અને બુધ્ધિહીન? 

મારી વાતને ખુબજ ટુંકમાં આ રીતે સમજાવું છું. સને ૧૯૨૦થી ૧૯૪૮ સુધી ગાંધી મુલ્યોએ, જવાહરલાલ  નહેરુ, સરદાર સાહેબ, મૌલાના અબ્દુલ કલામ, સરહદના ગાંધી અબ્દુલ ગફારખાન, વિનોબાજી, દાદાધર્માધિકારી, જેંપી, દેશના સમવાયતંત્રના દરેક રાજ્યમાં ગાંધી મોડેલ નેતૃત્વ જેમ કે ગુજરાતમાં રવિશંકર મહારાજ, જુગતરામ, ઢેબરભાઇ, વિ. વિ.ઘણા બધા.

તેની સામે સને ૧૯૨૫થી આર એસ એસની વિચારસરણીએ બ્રીટીશ સરકારની માફી માંગનાર શિરોમણી સાવરકર, પછી ગોડસે ની ટોળકી, સને ૨૦૦૨ પછી નરોડા પાટીયાવાળા બાબુ બજંરગી અને માયા કોડનાની માંથી શરુ કરીને ભુતપુર્વ એમ પી અહેસાન જાફરી સાથે બીજા ૬૫ને જીવતા સળગાવી દેનારા દેશભક્તો, બિલકીસ બાનુના બળાત્કારીઓ, બરોડાની બેસ્ટ બેકરી, ઓડ, મહેસાણા, વિ, અને  ગુજરાત બહારમાં ફાધર સ્ટેનને તેમના ત્રણ બાળકો સાથે જીવતા સળગાવી દેનારા હિંદુત્વના ટેકેદારો, માલેગાંવ બ્લાસટના તમામ આરોપીઓ સાધ્વી પ્રજ્ઞા અને કર્નલ પુરોહીત સહિત નિર્દોષ, મૃત્યુ પામનારા છ અને ૯૫ ઘાયલો ઇશ્વરી ઇચ્છાનું પરિણામ. બીજી બાજુએ ભિમા કોરેગાંવ તમામ  નિર્દોષ જીંદગીભર લોકપ્રવૃત્તિઓ કરનાર બૌધ્ધીકોને આઠ વર્ષ સુધી જેલમાં ગોંધી રાખ્યા પછી પુરાવાના અભાવે એફ આઇ આર પણ દાખલ કર્યા વિના એક પછી એકને જામીન પર છોડયા. UAPA & NSA  જેવા કાનુનો હેઠળ ગૃહમંત્રાલયે આપેલી માહિતિ મુજબ આશરે ૮૦૦૦ (આઠ હજાર લોકો– કર્મનીષ્ઠો) વર્ષોથી જેમની સામે હજુ કેસ ચાલતો નથી, એફ આઇ આર દાખલ થઇ નથી તેવા પાંચ વર્ષ કરતાં વધારે સમયથી જેલમાં છે.સોનલ વાન્ચુ અને ગાંધીજીના મુલ્યોમાં વિશ્વાસ રાખનારાને કોણ સમજણ પાડશે કે નાગરિકોની કોઇપણ સમસ્યાઓના ઉકેલ માટેનું સાધન યોગી આદિત્યનાથનું ' બુલડોઝર ' મોડેલ છે. જે હવે બીજેપી શાસિત  અન્ય રાજ્યોમાં પ્રજાના અસંતોષ સામે કાયમી શાંતિ સ્થાપવા અમલમાં મુકવાનું ચાલુ થઇ ગયું છે !

૧૭મી સપ્ટેમ્બરે પેલા નોન બાયોલોજીકલ સાહેબે પોતાની 'બર્થ ડે' રંગેચંગે ઉજવવા દેશના તમામ અખબારોને એક અંદાજ પ્રમાણે કુલ ૨૦૦ કરોડની જાહેરત આપી–અપાવી હતી. તેમાં દેશના અગ્રણી અખબાર ટાઇમ્સ ઓફ ઇંડીયાને ફક્ત એક જ દિવસની આશરે ૨૫ કરોડની જાહેરાત આપી હતી તેવું દિલ્હીના  અભ્યાસુ જર્નાલીસ્ટ અભય દુબેજીનું તારણ હતું.

બાજપાઇજીનો રાજધર્મનો ખ્યાલ  અને મોદીજીના રાજધર્મના ખ્યાલ વચ્ચેનો તફાવત કોઇ સમજાવશે તો મારુ– તમારું રાજ્યશાસ્રનું જ્ઞાન વધારે સ્પષ્ટ થશે!

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

જે સંગઠનની બુનિયાદ નફરત અને ઝેર ફેલાવા પર ટકી રહી છે!

જે સંગઠનની બુનિયાદ નફરત અને ઝેર ફેલાવા પર ટકી રહી છે!

જે સંગઠનની બુનિયાદ નફરત અને ઝેર ફેલાવા પર ટકી રહી છે તે સંગઠનનો અંત લાવવા કોઇ દુશ્મનની  જરુર પડતી નથી.આર એસ એસ, એક તેવા ઝેરી સાપ (કોબ્રા)ને  મોટા કરે, એવા સંગઠન તરીકે સને ૧૯૨૫માં  સર્જન કરવામાં આવ્યું હતું પછી વિકસાવવામાં આવ્યું છે. માટે તે એક સર્વપ્રકારે  જડ, રુઢીચુસ્ત, બંધિયાર, અપરિવર્તનશીલ,અમાનવીય વર્ણવ્યવસ્થાનું નફ્ફ્ટ ટેકેદાર, સ્રી સમાનતાનું મુળભુત વિરોધી બની રહ્યું છે. તે એક ફક્ત બ્રાહ્મણવાદી, દેશ અને દુનિયાના તમામ ધર્મો અને સંપ્રદાયો પ્રત્યે નફરત, ધિક્કાર અને જરુર પડે હિંસા  ફેલાવનારું અસહિષ્ણુ સંગઠન છે.

   તેના અંત માટે તેનાજ એક કહેવાતા ગૌરવશાળી  સર્વોત્તમ પ્રચારકના નેતૃત્વ નીચે તેના કાર્યકરોને રાજકીય સત્તાની ભાગબટાઇ કરવા સ્થાનિક કક્ષાએથી  માંડીને દિલ્હી દરબાર સુધી  વાજતેગાજતે ગોઠવી દેવામાં આવ્યા છે. છેલ્લા ૧૦૦ વર્ષોથી રાજકીય સત્તાના ફળો ચાખવામાં બાકી રહી ગયેલા હોવાથી સત્તા મળતાં જ પ્રથમ મદહોશ બનતાં તે બધાને છાકટા બનાવી દીધા છે. મહાભારતના નાયક અને વિષ્ટીકાર શ્રી કૃષ્ણના વારસાદારો યાદવોને સત્તા મળતાં તેમને સૌ પ્રથમ સુરાએ મદહોશ બનાવ્યા હતા. મહાભારતના યુધ્ધના અંત પછી કોઇ દુશ્મન બાકી ન રહ્યો હોવાથી 'આંતરિક યાદવાસ્થળી' ની રચના કરીને  કોઇ  બહારના " ઘુસપેઠીયા" ની મદદ સિવાય પોતાનો સર્વનાશ લાવી દીધો. આર એસ એસ એન્ડ કંપનીએ સત્તાની સુરંગમાં પોતાનું  સર્વસ્વ ઘુસાડી દીધુ છે. હવે તેમાંથી બહાર નીકળવાનો રસ્તો તો પોતે જ ચણી લીધો છે, બંધ કરી દીધો છે. જે દિવસે સત્તાની સુરંગ ફુટી ગઇ તે દિવસે ' ન રહેગા બાંસ, ન બજેગી બાંસુરી".

એલોપેથી દવા બનાવતી વખતે જ તેના પર "એક્ષપાયરી ડેટ" લખી નાંખવામાં આવે છે. પણ ઝેર ના જથ્થા પર કોઇ "એક્ષપાયરી ડેટ" લખવાની જરુર પડતી નથી. ઝેરના જથ્થાને વાપરનારા અને ફેલાવનારા જ તેનો શિકાર બની જાય છે. ભારતીય ઉપનિષદોમાં એક બોધ કથા છે. કે  જે અગ્નિ ઘાસને સળગાવી ને નાશ કરે છે. તે જ અગ્નિનો ઘાસ જ ઠંડુ પડી જતાં નાશ થઇ જાય છે.

સને ૧૯૧૭ની રશિયામાં થયેલી સામ્યવાદી ક્રાંતિની મદદથી લગભગ ૫૦ ટકા યુરોપની વસ્તીને ઉમેરવામાં આવેતો રશિયા (યુએસએસઆર)અને રિપબ્લીક ચાઇનાને સાથે ગણીએ તો વિશ્વની અડધા ઉપરની વસ્તી સામ્યવાદી સત્તાની એડી નીચે આવી ગઇ હતી. શું થયું એ સત્તાનું અને વિચારસરણીનું? સંપુર્ણ વિધટન!  તે જ ક્રાંતિકારી વિચારકોના વાહકોની સત્તાના સાઠમારીએ જ તેમનો અંત લાવી દીધો. વર્તમાન પુટીનનું રશિયા અને ઝેનપીંગનું ચીન ને કોણ કહેશે કે " પેલા કાર્લ માર્કસ દાદાના સુપ્રસિધ્ધ સિધ્ધાંત " વિશ્વભરના કામદારો એક થાવ તમારે ફક્ત બેડીઓ તોડવા સિવાય કશું ગુમાવવાનું નથી." ને વરેલું છે. ચે ગુવેરાને આજે પણ એક મહાન ક્રાંતિકારી તરીકે એટલે માટે સ્વીકારવામાં આવે છે કે તેણે ક્યુબાના કાસ્ટ્રો સાથે સત્તા લઇને રાજ્ય શાસન કરવામાંથી પોતાની જાતને દુર રાખી.

તારણ– સત્તા અને ખાસ કરીને નિરંકુશ સત્તા એવી છે કે તેને પ્રાપ્ત કર્યા પછી તે તમને મદહોશ બનાવે છે. સત્તાની મદહોશી તેને વાપરનારને, ઉપયોગ કરનારને, તેના સંરક્ષણ માટે બાકીના બધા તેને દુશ્મનો દેખાય છે. બસ તે ભય સર્વનાશની સીડી તરફ દોડતો લઇ જાય છે! આર એસ એસના સર્વોત્તમ પ્રચારકથી માંડીને  તેના સરસંચાલકની મોદી સરકારની ઝેડ કમાન્ડોની સુવિધાઓ અને સાહેબીઓ કોને ન ગમે!

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

ઝેન–ઝી પ્રજાકીય આંદોલનનું સાધન કેવી રીતે બની ગયું?

વૈશ્વિક કક્ષાએ GEN-Z, ઝેન–ઝેડ કે ઝેન– ઝી પ્રજાકીય આંદોલનનું માધ્યમ કેવી રીતે બની ગયું છે?( લોકભોગ્ય ભાષામાં ઝેન– ઝી શબ્દ સ્વીકાર્ય થઇ ગયો છે. માટે સમગ્ર લેખમાં ઝેન–ઝી શબ્દનો ઉપયોગ કર્યો છે.) ૨૧મી સદીમાં  તે પ્રજાકીય આંદોલન માટેનું સાધન બની ગયું છે. તેનો સામાન્ય અર્થ શું? ત્યાં એકાએક રાજકીય સત્તા સામે વિદ્રોહ કરવાની અને આધુનિક ઔદ્યોગિક સમાજની સમસ્યાઓ ઉકેલવા ની ક્ષમતા કેવી રીતે વિકસી ગઇ છે?

ઝેન–ઝી શબ્દ એક યુવાન પેઢીને ( ઉ– વર્ષ ૧૭થી –૨૯વર્ષ સુધીની) ઓળખવા માટે વાપરવામાં આવે છે. તેને ડીજીટલ યુગ ની પેઢી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.સદર પેઢીનો જન્મ પારણામાં ઘુઘરો રમવાને બદલે મોબાઇલ ફોન રમવાની સાથે થયો છે. વિશ્વભરમાં જુદા જુદા દેશોની સરકારો સામે અને વૈશ્વિક કક્ષની પર્યાવરણની સમસ્યા સામે પ્રજામત કેળવવામાં અને તેનો ઉકેલ શાંતિપ્રિય માર્ગે જ્ઞાન આધારિત કરવાના પ્રયત્નોમાં નિહિત છે. ડીજીટલ મીડિયા એટલે ફેસબુક , ટીક–ટોક, વોટ્સએપ,એક્ષ(X), ઇન્સ્ટાગ્રામ એપ્સની  મદદથી તે સંદેશા વ્યવહારની આપલે માટે ડીજીટલ ગ્રુપ બનાવે છે. આ ગ્રુપમાં  સમસ્યાઓની અધિકૃત માહિતી,ઉપાયો, આયોજનો વિ માટે ઇમોજી પ્રતીકોનો ભરપેટ ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ઇમોજી ના પ્રતિકો જ મોટાભાગે સંદેશા વ્યવહારના સાધનો બની જાય છે. તેમના સંદેશા વ્યવહારના ઇમોજી પ્રતીકો ખાસ હેતુ સમજાવતા હોય છે. સભ્ય સિવાયના બીજા ને સમજવા સરળ હોતા નથી.તેની ચળવળમાં સંદેશાવ્યવહાર નું ક્ષેત્ર સરળતાથી રાષ્ટ્રની સીમા બહાર વૈશ્વિક બની જાય છે. 

    તાજેતરમાં નેપાળ, કેન્યા, બાંગ્લાદેશ અને પેરુ ( દક્ષિણ અમેરિકા નો એક દેશ) વિ સ્થળોએ ઝેન–ઝી ચળવળના આંદોલનકારો, સોસીઅલ મીડિયા પ્રતિબંધ , ચાલુ રાજ્યકર્તાઓ ભ્રષ્ટાચાર,અને ઐયાશી,યુવા– બેરોજગારી, આર્થીક અસમાનતા, વૈશ્વિક કક્ષાએ પર્યાવરણની અસમતુલાને ઉકેલવા માટે સંગઠિત થઈ ને સત્તા પરિવર્તન અને સફળ બનાવ્યું હતું. જુના સત્તાધીશોને પદચ્યુત કરીને વચગાળાની સરકાર રચીને નવી લોકશાહી સંસદીય પ્રથા મુજબ ચૂંટણી કરવાની ગોઠવણ કરવામાં સફળ થયા છે.  

ઝેન–ઝીની ચળવળના સૂત્રધારને વર્તમાન રાજકીય પક્ષીય સત્તાધારીઓ માં ભરોસો નહિવત છે.ચળવળના જોડાણો જોત જોતામાં વૈશ્વિક બની જાય છે. કારણ કે માહિતીની આપલે ના માધ્યમો આંતરરાષ્ટ્રીય હોય છે. સતત વધતી મોંઘવારી,આવક અને બચતની સમાજમાં અસમાન વહેંચણી, આધુનિક ઔદ્યોગિક સમાજે પેદા કરેલ માનસિક તનાવ અને અસલામતી , પર્યાવરણ ના જોખમો, અનિયંત્રિત ગન– બંદૂક જેવા શસ્ત્રો નો દૂરઉપયોગ,વંશીય અને લૈંગિક અસમાનતા વિ, ઝેન–ઝી ડીજીટલ યુગનું સર્જન છે. 

 અગાઉના જાહેર જીવનના કર્મશીલો કરતાં ઝેન–ઝીનું નેતૃત્વ ઘણું બધું ઉદારમતવાદી છે. તેમના અંગત જીવન મુક્ત–ખાસ કરીને સામાજિક અને ધાર્મિક સંદર્ભમાં, તમામ પ્રકારના રુઢી ભંજક રહેવાનું! કાયદાના અમલ અને પાલન માં પણ ઉદાર અભિગમનું ટેકેદાર. રાજકીય પક્ષો, સત્તા અને સંસ્થાઓ પ્રત્યેનો ઝેન–ઝીનો અભિગમ બિલકુલ ભ્રષ્ટ પ્રથા તરીકે.જ્યારે પોતાના દેશની સરકારની નીતિઓ અને કાર્યો વિ. સાથે અસહમત થાય ત્યારે નાગરિક અસહકાર (willingness to engage in civil disobedience) સંઘર્ષ માટે પુરેપુરા સજ્જ. પોતાના દેશની સરકારો સામે  " ડીજીટલ પબ્લીક માર્ચ( કુચ), ડીજીટલ પબ્લીક સ્ક્વેર પર ચર્ચાનું પ્લેટફોર્મ,, સ્રીઓના ગર્ભાપાત અને સર્વિસ સ્થળોએ જરૂરી સુવિધાઓ વિ. માટે ડીજીટલ જાહેર મંચ કે ચોક તેમાં રચના હોય છે.Digital Defenders (Women's March)સ્રી કર્મશીલો પોતાના અંગે ફેલાવવામાં આવતી ખોટી માહિતી નો પર્દાફાશ કરવો. સાથે સાથે જ્ઞાન–વિજ્ઞાન આધારિત પુરાવા ઓનલાઇન સતત રજુ કર્યા કરવા.ડીજીટલ સ્રી માર્ચના ડિજિટલ પ્લેટફોર્મનો(ઓનલાઇન) ઉપયોગ માનવ કેન્દ્રિત પ્રગતિશીલ મુલ્યોના પ્રચાર માટે( સ્વતંત્રતા, તર્ક વિવેકશક્તિ(રેશનાલીટી) અને ધર્મના આધાર સિવાયનો નૈતીક વ્યવહાર નિયમિત ઉપયોગ કરીને જીવનના તમામ ક્ષેત્રે સશક્તિકરણ પ્રાપ્ત કરવું.ડીજીટલ એનજીઓ સંસ્થા ની રચના કરીને સમાજમાં વ્યક્તી– સમાજ  કેન્દ્રી શિક્ષણ, આરોગ્ય, સ્રીકલ્યાણ કેન્દ્રી વિ. સંસ્થાોનું સર્જન કરી શકાય તેવું માળખું પેદા કરવામાં મદદરૂપ થવું.ટુંકમાં હકારાત્મક પણ સેક્યુલર  ડીજીટલ પરિવર્તન માટેની વિકેન્દ્રીત પાયો તૈયાર કરવો.અંતમાં ડીજીટલ નાગરિક,સમાજ અને રાજ્યવ્યવસ્થા નું સર્જન કરવુ. વૈશ્વિક,રાષ્ટ્રીય, રાજ્ય અને સ્થાનિક કક્ષાએ " ડીજીટલ પબ્લીક ઇન્ફરાસ્ટક્ચર"ની સુવિધા વિકસાવવાની તે પણ તેમનો એજન્ડા હોય છે.

વધુ માહિતી ભાગ–૨. કેવી? ભારતમાં ઝેન–ઝી ક્રાંતિ શક્ય છે? તે માટેના પરિબળો પુરતા પ્રમાણમાં ઉપલબ્ધ છે? દેશના મોદી–શાહના શાસનમાં ભુતકાળ અને વર્તમાનમાં  પ્રજાના પ્રશ્નો જેવાં કે કિસાન આંદોલન, વિશ્વ ઓલમ્પીક વિજેતા મહીલા પહેલવાનોના યૌન શોષણના પ્રશ્નો,દેશ ગોદી–મોદી મિડીયાને હવાલે, ચૂંટણી બોન્ડ, વિદ્યાર્થીઓને પેપર લીકના પ્રશ્નો, સંસદના બંને ગૃહોમાં વિરોધપક્ષો સાથે બિન લોકશાહી વ્યવહાર, રાજકીય સત્તા નો બેફામ દૂરઉપયોગ, 'વોટ ચોર–ગદ્દી છોડ' જેવા અનેક  મુદ્દાઓ પર હિંસક અને અસહિષ્ણુતા, દેશમાં કોઈપણ પ્રકારના શાંત અને અહીંસક આંદોલનો, તેના આયોજકો–નેતાઓ તમામ, દેશદ્રોહી, અર્બન નક્ષલ, પાકિસ્તાની એજન્ટ વિ વિ. નું અમાપ લીસ્ટ…યુવા બેકારી, અર્થતંત્રની સંપૂર્ણ બેહાલી માં અમેરિકન રાષ્ટ્રપ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ 'બળતામાં ઘી રેડવાનો નિરકુંશ ફાળો! આ વરવી વાસ્તવિકતા સામે ઝેન–ઝીની ચળવળની વ્યુહ રચના ગાંધીજીના હત્યારાના વારસો સામે અહિંસક સાધનો અને માર્ગે સફળ થાય? શહીદે આઝામ ભગતસિંહ નો માર્ગ, બાબાસાહેબ આંબેડકરનો બંધારણીય માર્ગ! ફેસબુક વાચક મિત્રો, હું અને તમે સાથે મળીને વિચારીએ! હવે પછી ના ભાગમાં આપણા બંનેનો સહિયારા ચિંતનનો સરવાળો!…..

sam

• 
  

--

Bipin Shroff


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com