Sunday, May 31, 2020

· એડોલ્ફ હીટલર–(૧૮૮૯– ૧૯૪૫).


·         એડોલ્ફ હીટલર–( ૧૮૮૯– ૧૯૪૫).

·          

(1)    The Duce's March on Rome h earlier, Nazi party was still in its infancy with less than 10000 members. It had been galvanised by the March on Rome. It hailed Hitler as Germany's M. M=Duce H= Fuhrer the German word for the leader.

(2)    H wanted to become artist –applied in Academy of Fine arts in Vienna- but twice rejected..  He enjoyed Bohemian life style.. voracious reader & pursuing his passion for Opera & architecture… H took part in1st w w. injured also.. He thrived, discovering that he had talent; what I had always assumed to be true without knowing it now happened; I could speak…Oratorical skilled—People flocked to listen H.

(3)    Nazi party renamed & formed in1920. H considered himself the saviour of Germny..Next great man of G.--- capturing power of the party- then H immediately created paramilitary organisation within the party known as  S. A. to control dissenting voices against H. The S A also roamed the streets of Munich, beating up their enemies & disrupting events organised by the political opposition. Nazi party means Fuhrer's party—H was meticulous choreographer-H unmoved by the suggestion to have a full moustache or clean shave—but H preferred his own style—sooner became style copied by many. I am setting a fashion.….p..35.

(4)    20-04-1923 H turned 34 years- cult of leader was launched..  " I must enter Berlin like a Christ in the temple of Jerusalem & scourge money lenders. The Beer Hall putsch had failed. H was arrested. Sentenced for 13 months..wrote his political biography  "  Mein Kampf".in 1925.  It became best seller in 1933.

(5)    H programme in M  K—Abolish corrupt parliamentary system— Abrogate Versailles Treaty. Destroy communism..lay Jewis people—punish France – invade soviet Union.. build a greater Germany—M K  contained of H legend—A genius child.. a voracious reader.. a born orator..an unrecognised artist driven by destiny to change the fate of Germany.. a man chosen by heaven as a messenger of its will.. 

(6)   H firend photographer Heinrich Hoffmann'.. published 3 photo books of H.

" Germany's Awakening in Word & Image." H said I will start again from the beginning.. New office name Brown House.. Photo of Martyrs to the movement. His rhetorical skills  were intact, but his message no longer held the  same appeal. The movement was in the doldrums.

(7)   Role of Joseph Goebbels in making H. Faith in Fuhrer. Heil Hitler greeting became compulsory, symbol of a personal connection with the leader. H was an astute judge of character. He could size up a person at first glance..sorting out  those who had boundless trust and quasi- religious faith. From those who retained a critical distance. The former were pitted against each other. The latter discarded as soon as they were no longer of use.

(8)   M K was mocked by enemies but treated like the Bible by followers. " A camel can pass through the eye of  a needle sooner than a great man can be discovered by an election.

(9)    Goebbels spoke—" The great leader cannot be elected. He is there when he must be there. A great leader was not chosen by the masses. But a leader liberated the masses. Character traits of leader- willpower, ability and luck.

(10)                       Opportunity created for H because of Great Depression---Unemployment went to six millions in 1932. Now H was the man of the hour. Rallies organised, meetings held, posters & flyers distributed, Swastikas painted on sidewalks…p 40.

(11)                       H capacity for work is extraordinary.. He had no vices.. H is a teetotaller (  માદક અને કેફીપદાર્થો થી દુર રહેનારો.. a non smoker..& a vegetarian.. H boasting library of 6000 books which he had read.. 100 of photographs of H. chatting, hiking,  H like.. H as baby, artist, at home, work, at leisure, reading. H by nature a good man. Other good traits  missing by H added by Goebbels. Got 37.3 votes in 1932 election. H became Chancellor of Germany by a backstage manipulation..

(12)                       Within weeks after H becoming Chancellor—Parliamentary building named '  Reichstag'  was set on fire. Communists were made responsible for it & punished them brutally. Proved hands of H. Terror & propaganda now advanced in hand in hand. Hundreds of thousands brownshirts hunted down their opponents.. Trade union banned..All other political parties disbanded. Violence did not target just political opponents or social outcasts but was directed at all opponents of Nazis. An estimated  1,00,000 people were detained without trials in 1933 alone. Hundreds died in custody. H sent a message to the people of Germany making a fear aroutine part of everyday  life.

(13)                       Municipality renaming streets, squares, avenues, schools, stadiums bridge in the name of H. that is seen in the smallest village of Germany..

(14)                       By 1934 the brown shirts who had done dirty works, became increasingly vocal & demanded to be incorporated into the regular army. But conservative  generals viewed them as thugs. Hitler had no wish to antagonize the military establishments. He also feared that Ernst Rohm chief of the staff of the SA, had become too powerful. On 30 June, in the night of long Kinves, he ordered his elite guards to purge the SA. Rohm was arrested & shot, along with dozens of other leaders, while thousands more  were thrown into prison. Army chief congratulated Hitler. Goebbels tightly controlled the news paper. So this news did not appear in any news paper. But the purge in party demonstrated that conflicting  forces were at work  inside the Nazi movement. H only one who could hold together very diverse & sometimes  antagonistic internal party factions.

(15)                       Goebbels said-  The longer one knows him  the  more one admires him. & so more is one ready to give oneself fully to his cause. H birthday now celebrated as the national holiday .  

(16)                        Every aspect of daily life, fell under the control of the one-party state. The party replaced completely every organization from the education system down to local sport clubs. All adopted a uniform Nazi outlook. Goebbels oversaw the press, with every newspaper spreading the same message, always dominated by fulsome praise of H.

(17)                       Every tram, every window, in every train wagon, every car window, H looks every window. Flags, portraits, swastika flags distributed.. 90% electorate approved merger via plebiscite. 1/3 said yes out of fear,1/3 out of intoxication,. The party is H, & H is Germany just as  Germany is H…P.45. H became all important. H wrote in MK that when people adored a genius they released their inner strength. Only Jews opposed H propaganda. All people og Germany adored one man.

(18)                       His word was everywhere.. important speeches .. published.. distributed in millions- pamphlets published from party weekly news bulletin.. H book Mein Kamph- wholly book for members of Nazi party. In 1933- millions copies sold of  M K. 1937 40 lakhs copies sold.. " A book conquered a nation.. gift of choice for new- wed & free copies bistributed to soldiers… selected quotations in small booklet forms also published…. Cheap radio sets sold below production costs… G exploitated new technology for H propaganda..film news reel cinema..4 lacs copies sold of a book H nobody knows…

(19)                       Children indoctrinated into the cult of a leader from the very first day of school.. H salute introduced in 1933… slogans love the leader. Obey party.. Recite poems of H than those of Goethe… School Prayer.. ' Dear God, I beg u, Let me become a pious child.. Protect H everday.. That no accident be fall on H.   U sent him in our distress.. O God protect him… young & old all r told H is always right… Great architect of H cult… was H himself…lead actor, stage manager, orator, & publicist.. all rolled into one.. a great statesman player on the world stage…

(20)                        A temple of democracy was turn down & a new reception was erected.. ceiling covered with Swastika Mosaics.. bronze lamps on wall.. a new chancellery building built.. blank cheque given to Engineer.. office in 400 sq-mts. H feed on  deer on terrace..playing with his dog, greeting children..Thousands of tourists arrived to have a glimpse of H.. gradually everything banned after 1936 gradully..H was a master of disguise hiding  his personality behind a carefully constructed image  of a modest, kind & simple man..

(21)                       Preparing for war… guide line  according to M K but following his intuition than intellect.. sezing opportunities.. (a) withdrawing from League of Nations..(b) violate treaty of Versailles.. In March 1935.. Armed forces expanding six times.. made promises of peace to foreign dignitaries & internally preparing for war..H played a gamble , invaded some forbidden part of France without any oppose.. H believe in his infallibility…

(22)                        A wave of terror had already thinned .. people were sent to prison for slightest infraction.. પેપરમાં આવેલા સમાચાર નું સત્ય તપાસો તો પાંચ માસ ની સજા.. રાજ્ય સત્તાની સક્ષમતા માટે ખાનગીમાં પણ શંકા વ્યક્ત કરો તો  એક વર્ષની સજા. પાનું ૫૩. Germany is silent, nervous, suppressed..no public opinion, no opposition.. no discussion on anything..Propaganda comined with terror convinced others to vote yes.. Shopkeepers who refuse to display posters threatened a day in concentration camp..

(23)                       In 1940.. Rationing of foods introduced.. saw long queues in Berlin for getting daily necessities.. shortages of meat, butter, fruit, fats etc.. People became conscious of H spending on his advertisement costs.. show piece of Parade & Rallies at what costs..People lost faith in magic power of H.. The cult provided protection against disillusionment with the system but not with the leader…. H sleepwalker guide by the hand of destiny..

(24)                       Ausria seized by military might of H & made a province of Large Germany..betrayed P M of U K namely Chamberlin..

(25)                       20- April 50th birthday advanced plan of celebration by Goebbels. Pomps, special issue in daily newpapers..Heaps of Birthday gifts..plus tanks, artiliary, armoured cars, 10000 soldiers,162 war planes flying..H demanded the biggest of everything to glorify his work, and magnify his prides.. Cheering crowds were entirely stage managed.. made extravagance expenditure made.. Even churches were informed by the ministry of propaganda on how to ring their bells on the great day..

(26)                       Germany invaded western Poland on 1st Sept & soviet union on eastern Poland.. Same day Britain & France declared war against Germany.. German people response on war—no excitements,  no hurrahs, no cheering, no throwing of flowers, no war fever, no war hysteria,.. There was no any hate for the French and British.. Income tax up by 50% to support war efforts..scarcity of all essential goods on large scale for common German people… H realized that H could not break the economic- cum – military blockade of France & Britain..  ફ્રાંસ પરની જીતે હીટલરને વધારે ગુમાની બનાવી દીધો, વોર હીરો બની ગયો.. Againthe hands of Providence had guided the victory of H. Invasion on Soviet Union betrayl to friend. Send 30 lacks army men in Russia… H was badly defeated in S Union….

(27)                       H disappeared from the view.. dull performance on Radio..p..62.. brain tumour attack. Unable to move his hand..Many find that invasion on Stalingard was the turning point that Germany was losing war

(28)                        The moment  Poland invaded killing of Jews began.. Extermination of Jews camp began.. trains were brought from all parts of Europe.- Gas chambers created..large scale killing of Jews in Gas  Chambers began..20thjuly 1944 bid attempt to kill H but failed..Ordinary people began taking down Swastikas from public buildings, angry at the filure of the leadership to surrender.. many removed H pictures from their Living  Rooms.. People say we have cremated H.

(29)                       20th April 1945 56th B. Day of H. First enemy cell fell on Berlin. Heavy Bombardment on Berlin by Allied forces jointly.. old & trusted  associates began deserting sinking ship.. H shot himself on 30th April 1945. Committed Suicide. His body, together with that of Eva Braun his long term mistress whom he married just yesterday. Their bodies were dragged  out of the bunker, doused in petrol & set alight..  ગોબેલ્સથી માંડીને તમામ વીશ્વાસપાત્ર સાથીદારોએ પોતાના કુટુંબના તમામ સભ્યો સાથે આપઘાત કર્યા હતા. H death prompted no spontaneous displays of public grief., no outpouring of sorrow  by distraught belivers. Strange one woman reported no body cried, even no body looked sad.. Monumental yawning indifference H  was  gone  overnight… almost as good as forgotten.

(30)                       All resistance collapsed the moment Hitler died. People  produced Communist Flags to welcome Russina Army  chanting Hail Stalin.

(31)                        

 

--

Saturday, May 30, 2020

Re: ૨૦મી સદીનાસરમુખ્તયારો


On Sat, 30 May 2020, 15:34 Bipin Shroff, <shroffbipin@gmail.com> wrote:

૨૦મી સદીના સરમુખ્તયારો–તેમાં પહેલું મુલ્યાંકન બેનીટો મુસોલીની– ( 1883- 1945) ઇટાલી.

પુસ્તકનું નામ-  How to be a Dictator ( The cult of personality in 20th century.) by Frank Dikotter.

પુસ્તકના લેખક ફ્રેંક દીકોત્તર મુળ નેંધરલેંડ દેશના નીવાસી છે. તે દેશની પ્રજાને ડચ પ્રજા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. લેખક પોતે હાલમાં હોંગકોંગ યુની માં ગેસ્ટ પ્રોફેસર ઓફ હ્યુમેનીટીઝ સને ૨૦૦૬થી તથા લંડન યુનીર્વસીટીમાં કાયમી પ્રોફેસર ઓફ મોર્ડન હીસ્ટ્રી ઓફ ચાઇના વીષયના છે.વીશ્વના બૌધ્ધીક જગતમાં લેખક ફ્રેંક દીકોત્તર વર્તમાન ચીન ઉપર આધારભુત અભ્યાસુ તરીકે જાણીતા છે. તેઓને સને ૨૦૧૧માં સેમ્યુએલ જ્હોનસન પ્રાઇઝ મળેલ છે. (He won the 2011 Samuel Johnson Prize for Non-Fiction, Britain's most prestigious book award for non-fiction )  સદર પુસ્તક ઉપરાંત લગભગ ૧૦ પુસ્તકો વર્તમાન ચીન પર લખેલા છે. ચીન પર લખેલાં તેમનાં ત્રણ પુસ્તકો (1) Mao's Great Famine,(2) The tragedy of liberation (3) The cultural Revolution  ' Triology' ત્રણ પુસ્તકોનું ત્રેખડ ખુબજ પ્રશંસાને પાત્ર બનેલાં છે. ' હાઉ ટુ બી એ ડીક્ટેટર' પુસ્તક અંગે પણ વીશ્વના બેસ્ટ દૈનીકો જેવા ' ઇકોનોમીસ્ટ, સન્ડે ટાઇમ્સ, અને ગાર્ડીયને ત્રણેય લંડન યુકે ના એ અંગ્રેજીમાં અનુક્રમે A heroic piece of research, Ground breaking & unsparing in details & Brilliant & powerful તરીકે સદર પુસ્તકને નવાજ્યું છે.

' હાઉ ટુ બી એ ડીક્ટેટર' પુસ્તકમાં લેખકે ૨૦મીસદીના કુલ આઠ સરમુખ્તયારો જેવાકે મુસોલીની, હીટલર, સ્ટાલીન, માઓત્સેતુંગ, કીમ સીંગ બીજો ઉત્તર કોરીયાના, રોમાનીયાના કોસેક્યુ (Ceausescu) ઇથોપીયાના મેનગીસ્તુ(Mengistu) અને હૈતીનો દુવાલીયર (Duvalier) વીષે આધારભુત અને વાસ્તવીક પુરાવા સાથે માહીતી એકત્ર કરીને લખ્યું છે. તેમાંથી મેં ચાર સરમુખ્તાયારો, મુસોલીની, હીટલર, સ્ટાલીન અને માઓત્સેતુંગ ઉપર જે તૈયાર કરેલ છે તે ક્રમશ ફેસબુકમાં મુકીશ.

 પ્રથમ બેનીટો મુસોલીની. ઇટાલી.–(૧૮૮૩–૧૯૪૫).

લેખક ફ્રેંક દીકોત્તરે બેનીટો મુસોલીનીનું ચરીત્ર ચીત્રણ ૩૧પાનામાં તૈયાર કર્યું છે. તે તૈયાર કરવા માટે લેખકે આશરે ૭૦ ઉપરાંત ચોપડીઓનો સંદર્ભ લીધો છે. આ બધી ચોપડીઓમાં મુસોલીની કેવી રીતે ફાસીસ્ટ બન્યો, મીડીયા,પત્રકારો, પ્રેસને પોતાને પક્ષે લાવવા કયા કયા પેંતરા જમાવ્યા હતા,ટોળાની લાગણીઓ ઉશ્કેરવા કેવા પ્રોપેગંડા કર્યા હતા,એક બાજુ સેન્સરશીપ અને બીજી બાજુએ ગોદી મીડીયાને પ્રોત્સાહન કેવી રીતે આપ્યું તેની વીગતો પણ આ પુસ્તકમાં આમેજ કરેલ છે. મુસોલીનીના જમાઇ ગેલેઝો સીઆનો અને હીટલરના સાથી ગોબેલ્સ સાથેની લેખીત માહીતીઓ વી. ઉપરાંત અઢળક માહિતીઓ એકત્ર કરીને આ નાનો સરખો નીંબંધ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.

મુસોલીની અને વ્યક્તી પુજા ( Personality Cult)– લેખક ફ્રેંક દીકોત્તરના તારણ મુજબ મુસોલીનીએ ઇટાલીનો સર્વસત્તાધીશ બનવા માટે સૌ પ્રથમ લોકોના દીલોદીમાગમાં પોતાનું નામ અંકે કેવી રીતે કરી લીધુ તેનો અભ્યાસ કરીએ.

મુસોલીનીએ દેશવ્યાપી પોતાનું એકલાનું નેતૃત્વ દેશના એકમાત્ર તારણહાર તરીકે ઉપસી આવે માટે વ્યવસ્થીત આયોજન અને કાવતરાં બંને કર્યા હતાં. " હું તો લોકોનો જ માણસ છું. તમારા બધાના જેવાના સામાન્ય કુટુંબોમાંથી જ મોટો થઇને હું આવું છું. મારા પીતાજી લુહાર ને માતા એક કેથોલીક સ્કુલમાં શીક્ષીકા છે. તેથી તમે બધા લોકો મને ઇચ્છો ત્યારે જરૂરથી મળી શકો છો.( Accessible to all). તેણે ખુબજ સીફતપુર્વક પોતાની રાજકીય કારકીર્દીનો અડધો સમય લોકોમાં પોતાની છાપ પેદા થાય માટે જાણે તે કોઇ એકટર, સ્ટેજમેનેજર, સારો ભાષણકર્તા,અને સ્વજાહેરાતમાં કાયમ રચ્યોપચ્યો રહ્યો. જાહેર જનતામાં પોતાની છબી એક લોકનેતા તરીકે ઉપસાવવાની કળા મુસોલીનીએ હસ્તગત કરી લીધી હતી.(He was the master of the art of projecting his own image.) મુસોલીની પોતાની જાતને ઇટાલીનો સર્વશ્રૈષ્ઠ અને મહાન એકટર સમજતો હતો. તેનો કોઇ હરીફ રાષ્ટ્રીય કક્ષાએ પેદા થાય જેને લોકો તેના વીકલ્પ તરીકે માન આપે તેવી સ્થીતી તેણે બીલકુલ પેદા થવા જ દીધી ન હતી. તેણે પોતાની જાતને ઇટાલી માટે જાણે બીજો દેવ(M projected as the demi god of Italy)કે ગોડ હોય તેમ આયોજનપુર્વક પોતાના વ્યક્તીત્વને ઉપસાવવા માંડયું. તેને સીંહના બચ્ચા સાથે રમતો, મોટરકાર રેસીંગનો હીરો, નીપુણ તરવૈયો, કાબેલ ઘોડાસ્વાર વી. તરીકે બતાવવા માંડયા.ઇટાલીની વીઝીટે આવેલા ફ્રાંસના જર્નાલીસ્ટે મુસોલીની અંગે અભીપ્રાય આપ્યો કે તમે કશું પણ જુઓ, ગમે ત્યાં જાવ તમને 'ડયુસ' (મુસોલીનીનું ટુંકુંનામ) જ દેખાશે. તેના ફોટા, છબી, મેડલો બાર સોપ્સ, દીવાલો તથા વરંડાઓ પર,તથા સ્કુલોમાં ચોપડીઓ પર બધેજ ' ડયુસ'. ડયુસ ગોડની માફક સર્વત્ર નજર પડશે. લોકોને એમ શીખ આપવામાં આવી કે ડયુસ આપણને દરેક ખુણેથી જુએ છે. માટે તેની વીરૂધ્ધ કાંઇ પણ બોલતાં કે કરતાં પહેલાં સૌ વાર વીચાર કરવો જોઇએ.( M is omnipresent, like a god, M observes u & in all from every angle and u see him in every spot M). મુસોલીની જાણી ગયો હતો કે દૈનીક પેપરમાં લેખો કે તંત્રી લેખો લખવાને બદલે ઇટાલીયન પ્રજાને પોતાના ભભકા, દેખાવો અને ખાલી ઠાઠમઠાઠથી આંજી નાંખવાથી રાજકીય સત્તા મેળવી શકાય છે.અને ટકાવી પણ રખાય છે. મુક્ત ચુંટણીઓથી ક્યારેય કોઇ રાજકીય નેતાને સત્તા મળી નથી.

બેનીટો મુસોલીનીની જીવન કથા સને ૧૯૨૫માં પ્રકાશીત કરવામાં આવી હતી. ટુંક સમયમાંજ તેની ૧૭ વાર પ્રકાશીત નકલો (ઇડીશન) અને યુરોપની ૧૮ ભાષાઓમાં તેનું ભાષાંતર કરવામાં આવ્યું હતું. તેમાં લખવામાં આવ્યું હતું કે " તે બાળપણથી ખુબજ તોફાની અને બીજાને માટે સતત મુશ્કેલી પેદા કરે તેવો બાળક હતો. તેના ચુંબકીય અને અન્યપર છાયીજનારા મજબુત વ્યક્તીત્વને કારણે તે ચાલતાં શીખ્યો ન હતો તે પહેલાં બીજાઓ પર પ્રભુત્વ જમાવતો થઇ ગયો હતો." સને ૧૯૩૯માં પ્રકાશીત થયેલી બીજી વારની જન્મકથામાંથી તો સ્કુલના બાળકોએ કેટલાક ફકરા ગોખી નાંખીને દરરોજ ગોડ જીસસને પ્રાર્થના કરતા હોય તેમ બોલતા હતા. બાળકોની સ્કુલનોટબુક પર પહેલા પાને ડયુસના ફોટા સાથે લખવામાં આવ્યું હતું. " From Mussolini to the children of Italy".

દેશના સ્કુલવીધ્યાર્થીઓએ દર શનીવારે બ્લેક યુનીફાર્મમાં સ્કુલમાં આવીને ' ફાસીસ્ટ સેટરડે Fascist Saturday' તરીકે ઉજવવા માંડયો. તેમાં વીધ્યાર્થીઓ લશ્કરી માર્ચપાસ્ટ ખભાપર રમકડાંની રાયફલ મુકીને કરતા હતા. જેને દેશના'ગ્રાંડ કાઉન્સીલ ' (રાષ્ટ્રીય પ્રધાન મંડળે) સ્વીકૃતી આપી દીધી હતી.

      ડયુસ માટે રાજકારણ એ હંમેશાં યેનકેન પ્રકારે લોકોના ટોળાંભેગા કરીને પોતાના નેતૃત્વને બળવત્તર બનાવવાનું સાધન બની ગયું હતું. રેનેશાં આર્કીટેક્ચરથી તૈયાર કરેલ પંદરમીસદીના મહેલ ' પ્લાઝો વેનીઝીઆ' (The Palazzo Venezia) ને મુસોલીનીએ વડાપ્રધાન તરીકે અઢળક નાણાં ખર્ચીને રીનોવેટ કરાવી દીધો. ચાર લેન વાળો ભરચક વૃક્ષોથી ભરેલો રસ્તો (બુલવાર્ડ Boulevard) જે વીશ્વ વીખ્યાત ઐતીહાસીક સ્થળ' કોલોસ્યુમ અને ' પ્લાઝો વેનીઝીઆ'ની વચ્ચે બે કીલોમીટરનો હતો તેનાપર બુલડોઝર ફરેવીને સપાટ મેદાન 'ઓપોન એર સ્પેસ' બનાવી દીધું. જેમાં એકત્ર થયેલી વીશાળ જનમેદનીને ડયુસ પોતાના નવા મહેલ કમ વડાપ્રધાન ઓફીસના( PMO OFFICE) ઝરૂખા પરથી (સંખ્યાચેક કરીને પછી) સંબોધી શકે. ઇટાલીયન પ્રજા માટે રોમ શહેરના પેલા વીશાળ મેદાનમાં જઇને તેના ઝરૂખામાં ડયુસના દર્શન કરવા અને ડયુસ ને સાંભળવો તે એક પરંપરાગત રૂઢી (Legend) બની ગઇ. એક ઇટાલીયન નામે બોરટોલો પેલાન્ડા તેના ગામ બેલુનો વેરોનીઝીથી ૭૧ વર્ષનો ઘરડો ખેડુત, પોતાના ઘરેથી ૫૦૦ કીલો મીટર ચાલીને આવે ડયુસને સાંભળવાની પોતાની બાધા, મંનત (!) પુરી કરી. આ સમાચાર ડયુસના દૈનીક પેપર' ધી પીપલ ઓફ ઇટાલી' માં પહેલે પાને બોલ્ડલેટરમાં પ્રકાશીત કરવામાં આવ્યા.

  મુસોલીની હંમેશાં સાચો જ હોય. તે તેની રાજ્યસત્તાનું પ્રતીક બની ગયું. ડયુસને ઇશ્વરે પોતાની ઇચ્છાથી ઇટાલી પર રાજ્ય કરવા મોકલેલો છે. ખરેખરતો ડયુસ પોતે જ ઇશ્વરનો અવતાર છે. (M was not only sent by Providence but the very incarnation of providence.) હવે દરેક ઇટાલીયન નાગરીકે ડયુસના હુકમનો વીચારાર્યા વીના આંધળો, આજ્ઞાંકીતપણે ફક્ત અમલ જ કરવાનો હોય. રાષ્ટ્રના ખુણે ખુણે દરેક મકાનો પર કાળા અક્ષરોથી ચીતરી દેવામાં આવ્યું છે કે " ડયુસમાં બીનશરતી શ્રધ્ધા રાખો. તેના હુકમોનું પાલન કરો અને દેશ માટે યુધ્ધ કરવા તૈયાર રહો." (The words " Believe, obey and fight were painted in long Black Letters on buildings stencillied on walls, embolazoned across the Nation.)

સને ૧૯૩૩થી ૧૯૪૩ સુધીમાં મુસોલીનીએ પોતાની સત્તા અને તેના નેતૃત્વ પ્રચાર પ્રસાર માટે ૨૦લાખ અમેરીકન ડોલર્સનો ખર્ચ કર્યો. પોતાની તરફેણના દૈનીક પેપરો, સ્થાનીક અઠવાડીકો, માસીકો અને પરદેશી ન્યુઝએજન્સીને  ભરપેટ સબસીડી આપીને જાહેરાતો છપાવી. દેશના મુસોલીની ભક્ત કલાકારો, સ્કોલોર્સ, લેખકોને ખાનગી રીતે નાણાં આપીને  પોતાની ખુશામત ખરીદી. રાજ્યની સ્કુલોમાં ૪૦,૦૦૦ રેડીયો પોતાના પ્રવચનો સંભળાવવા મફત વહેંચ્યા હતા. ૮,૦૦,૦૦૦ (આઠ લાખ) પીપલ્સ રેડીયો દરેક શહેરોની( સ્ટ્રીટ સ્કેવર્સ) શેરીઓના ચોકઠામાં ઉભા કરવામાં આવ્યા.

 

મુસોલીની અને તેની ફાસીસ્ટપાર્ટી–

(1)    ઇટાલીમાં ફાસીસ્ટ પાર્ટી મુસોલીનીના ઇશારે નીર્ણયો કર્યા કરે માટે ડયુસે સૌ પ્રથમ પક્ષમાંથી પોતાના વીરોધી અને આંધળા ભક્તો થઇ શકે તેવા ન હતા તે બધાને યેનકેન પ્રકારે ફગાવી દીધા. સને ૧૯૩૧માં તેની પાર્ટીની સમગ્ર દેશમાં થઇને કુલ સભ્ય સંખ્યા ૮,૨૫,૦૦૦ હતી તેને ડયુસે સને ૧૯૩૫ ૨૦,૦૦૦,૦૦(વીસલાખ)ની બનાવી દીધી. નવા બારલાખ ઉપરાંતના સભ્યોમાંથી મોટાભાગના સભ્યો તકવાદી હતા. તે બધાને ફાસીવાદી પક્ષની વીચારસરણી કે સીધ્ધાંતો સાથે કોઇ સ્નાનસુતકનો સંબંધ જ નહતો. તે બધાની વફાદારી પોતાના નેતા ડયુસને હતી. તેણે પાર્ટીને પોતાને ઇશારે નાચતી કરી દીધી. ફાસીસ્ટ પાર્ટીનું અસ્તીત્વ મુસોલીનીને લીધે છે. રખે કોઇ માનતું કે મુસોલીનીનું અસ્તીત્વ પાર્ટીને લીધે છે. તેણે સમગ્ર પક્ષની ઉપરથી નીચે સુધીની સંપુર્ણ કેડરને બીનરાજકીય, હેતુ વીહીન પણ પોતાને સમર્પીત બનાવી દીધી. આમ મુસોલીનીના ખાસ વ્યક્તીલક્ષી ફાસીવાદે ફાસીવાદ વીરોધી પરીબળો તથા પક્ષના વૈચારીક રીતે સમર્પીત ફાસીવાદી પરીબળોને પણ ચાલાકી પુર્વક હોંશીયામાં ધકેલી દીધા. મોટાભાગના તેના રાજકીય વીરોધીઓ તથા પક્ષા પ્રતીસ્પર્ધીઓની ધરપકડ કરીને જેલ ભેગા કરી દેવામાં આવ્યા. પ્રેસને મોંઢે તાળું મારી દેવામાં આવ્યું.(The press was muzzled.) જાહેર જનતા માટે પણ ત્રણ થી ચાર લોકોના સમુહમાં મળવાપર પ્રતીબંધ મુકવામાં આવ્યો. બધી જ સત્તા રાજ્યને સમર્પીત (મુસોલીનીને સમર્પીત), રાજ્યની સત્તા કે હકુમત બહાર કશું ન હોઇ શકે. રાજ્ય સીવાય કે તેના સહકાર વીના કોઇનું અસ્તીત્વ જ ન હોઇ શકે.( As M proclaimed  " All within the state, nothing outside the state, nothing without the state."p-8.)

(2)    સને ૧૯૨૫ સુધીમાંતો ઇટાલી દેશની તમામ કારોબારી સત્તાઓ મુસોલીનીએ પોતાની પાસે કબ્જે કરી લીધી. એક પરદેશી પત્રકારે જણાવયું હતું કે " મુસોલીની પાસે જાણે જેલના જેલર તરીકે બધીજ ચાવીઓ તેના પેન્ટના બેલ્ટ પર લટકે છે, હાથમાં રીવોલ્વર છે.અને તે જેલની કોટડીઓની વચ્ચેની લોબી કે કોરીડોરમાં બેલગામ આંટા ફેરા માર્યા કરે છે. તેવી સ્થીતી દેશની બનાવી દીધી છે.  મુસોલીનીએ પક્ષના હોદ્દેદારો અને રાજ્યની નોકરશાહી સાથે ભાગલા પાડો અને રાજ્ય કરો ની નીતી અપનાવી હતી. તેણે જાહેર કર્યું કે પક્ષના દરેક સભ્યે મુસોલીનીના જન્મ સ્થળની ધાર્મીક યાત્રાધામની માફક મુલાકત લેવી. મુસોલીની દેવ હોય તેમ તેના સોગંદ લેવાના કે હું ઇટાલીના એક માત્ર નેતા મુસોલીનીને વફાદાર રહીશ અને એ પણ સ્વીકારૂ છું કે તેના હાથમાંથી તેમજ તેની ઇચ્છાઓથી જ તમામ સત્તા નીચે સુધી દેશમાં ઝમણ થઇને વહે છે.

(3)    ઘણા રાષ્ટ્રના વડાઓએ મુસોલીનીની મુલાકત પછી કેવા અભીપ્રાય આપ્યા છે જોઇએ. મોટાભાગનાને મહાનુભાવોને મુલાકત પછી એવો અહેસાસ થયો કે અમે કોઇ પયંગબર કે ઇશ્વરી સંદેશા વાહકને મલીને આવ્યા છીએ. આપણા દેશના મોહનલાલ કરમચંદ ગાંધી( મહાત્મા ગાંધી) મુસોલીનીને બે વાર મલ્યા હતા. મુસોલીની આપણા સમયના મહાન મુત્સદ્દી રાજપુરૂષ છે.(one of the greatest statesman of the time.)તેવું ગાંધીજીએ કહ્યું હતું. સને ૧૯૩૩માં વીસ્ટન ચર્ચીલે મુસોલીનીને સમકાલીન મહાન રોમન કાયદા સ્થાપક તરીકે બીરદાવ્યો હતો. (" The roman genius as the greatest law-giver among living men.") અમેરીકાના થોમસ એડીસને પણ મુસોલીનીને આધુનીક સમયના મહાન કુશાગ્ર બુધ્ધીશાળી માણસ તરીકે બીરદાવ્યા હતા.

(4)    આ પુસ્તકના લેખકના સંશોધન પ્રમાણે મુસોલીનીએ પોતાની આસપાસ સામાન્ય કે મધ્યમકક્ષાની બુધ્ધી ધરાવતા માણસોના ટોળા (M was always surrounded by mediocre followers) ભેગા કરેલા હતા.જેમાંથી ઘણા બધાને વારંવાર બદલી નાંખતો હતો. મુસોલીનીને ખરેખર બુધ્ધીહીન મુર્ખમાણસ અને પણ સાથે સાથે આજ્ઞાંકીત માણસની જરૂર હતી.(M wanted an obedient cretin.) તે રાજકીય સત્તાની શતરંજમાં હંમેશાં પોતાની કહેવાતી અંતસ્ફુરણા, જન્મજાત વર્તનની અકડાઇ અને સ્પષ્ટ ઇચ્છા શક્તી પર આધાર રાખતો હતો. જમીની હકીકતા અને વાસ્તવીકતાને ક્યારે ધ્યાનમાં લીધા ન હતા.( M relied on intitution. Instinct & pure willpower rather than on mere intellect.) મુસોલીનીને જરૂર પડે પોતાની સ્થીતી સમયની માંગ પ્રમાણે બદલતાં વાર લાગતી નહતી.--- તેણે કદાપી પોતાની રાજકીય વીચારસરણી વીકસાવી નહતી. તેને રાજકારણમાં સીધ્ધાંતોનું માર્ગદર્શન અને માનવ મુલ્યો આધારીત નૈતીકતા ક્યારેય અનુકુળ આવતાં ન હતા. ડયુસ તો હંમેશાં પોતાની જાતને એમ કહીને બચાવી લેતો કે હું તો ભાઇ ફક્ત અને ફક્ત કાર્ય માં જ માનું છું. (M  summed up his  whole creed by ' Action, action, action.)

મુસોલીની અને બીજુ વીશ્વયુધ્ધ–

સને ૧૯૩૧માં મુસોલીનીએ પોતાના સાથીદારોને જણાવી દીધુ હતું કે આપણે સને ૧૯૩૫માં યુધ્ધ કરવાનું છે. માટે આજથી તૈયારીમાં લાગી જાવ. લોકોને પોતાના કહ્યાગીરી પ્રેસ ને મીડીયાની મદદથી જુદી જુદી દેશની સરહદો પર શું ચાલી રહ્યું છે તેનાથી બીલકુલ અજાણ રાખી.ફ્રાંસ અને ઇંગ્લેંડ સાથે મુસોલીના સંબંધો બીલકુલ બગડી ગયા હતા. તેનું લશ્કર યુધ્ધ માટે કહેવા પુરતું સજ્જ હતું. લશ્કર પાસે શસ્રસરંજામ પણ  કહેવા પુરતો હતો. તેમ છતાં મુસોલીનીએ તેના સંકટસમયના એકમાત્ર સાથીદાર જર્મનીના હીટલરને ગપ્પુમારીને જણાવ્યું કે તેની પાસે ૧૫૦ લશ્કરી ડીવીઝન છે તથા એક કરોડ વીસ લાખ સૈનીકો અનામતમાં છે.( M boasted to Hitler that he had 150 divisions by reserves of 12 millions soldiers. But in reality Italy had only 10 divisions with outdated war equipments.) યુધ્ધની તૈયારી અંગે વાસ્તવીકતાનો નજરઅંદાજ કરીને મુસોલીનીએ તા–૧૦મી જુન ૧૯૪૦ના રોજ મીત્ર રાજ્યો એટલે ઇંગ્લેંડ, ફ્રાન્સ રશીયા ને અમેરીકા સામે યુધ્ધ જાહેર કરી દીધું. તેના ખુશામતીઆઓએ મુસોલીનીને સાચી હકીકતને બદલે ડયુસને જે ગમે તે પ્રમાણે માહીતી આપવા માંડી. ( They lied  to M. much he lied to them.. But most of all M lied to himself ) સમય જતાં તેને સાચી માહીતી આપનાર કોઇ તેની પાસે રહ્યો જ નહી. તે પોતે તેથી બધાને શંકાની નજરે જોવા માંડયો. એકલો પડી ગયો. ઠેકાણું ન હતું.પોતાના આવા જુઠ્ઠા અને લબાડ વ્યક્તીત્વનો તે પોતે જ ગુલામ બની ગયો.

મુસોલીની પાસે કેટલા યુધ્ધ–વીમાન બીનઉપયોગી ( obsolete) છે તેની જ ખબર નહતી. લશ્કરી બજેટ તથા તેનું જુદા જુદા વીભાગોમાં નાણાંકીય તથા સાધનોની વહેંચણીનું કોઇ જ ઠેકાણું ન હતું. વ્યક્તી પુજા માંગે છે પોતાના નેતામાં વફાદારી તેને રાજકીય કાર્યક્રમ સાથે કોઇ સંબંધ કે પ્રતીબધ્ધતા હોતી નથી.  પ્રજાને તો બીચારીને તો એવું માનવા અને અંધશ્રધ્ધામાં મુકી દીધી હતી કે તેમનો ડયુસ તો ગોડનો અવતાર છે. તે કદાપી ખોટો ન હોઇ શકે. ઘણા લોકોને હવે ખબર પડવા માંડી હતી કે ' M means misery '.

બ્રીટને ગ્રીસ સાથેના યુધ્ધમાં ઇટાલીનો કુલ નૌકા કાફલામાંથી અડધા નૌકા કાફલાનો સંપુર્ણ નાશ કરી નાંખ્યો.ઇટાલીની પ્રજાએ મુસોલીની બ્રોડકાસ્ટીંગ ને બદલે બીબીસી રેડીયો સાંભળવા માંડયો.મુસોલીનીએ હીટલરની સાથે રહીને જ્યાં લશ્કર મોકલ્યું તે હારીને આવ્યું. હીટલરે ઇટાલીયન લશ્કર સાથે ગુલામોની માફક વ્યવહાર કરવા માંડયો હતો. સને જુલાઇ ૧૯૪૨માં મુસોલીની ચારેય દીશાઓ તરફથી એક ભાંગી પડેલો માંદો, એકલોઅટુલો અને ભ્રમવીહીન માણસ બની ગયો.તેના મોંઢાપર કડવાશ, કઠોરતા અને રોષ ઉભરી આવતો હતો.

સને ૧૯મી જુલાઇની ૧૯૪૩ની રોજ ઇંગ્લેંડ સહીત મીત્ર રાજ્યોએ ઇટાલીની રાજધાની રોમ પર ખુબજ ભારે બોમ્બ વર્ષા કરી. ઇટાલીની પ્રજાને લાગ્યું કે આ દેવના માણસે અમારૂ સત્યાનાશ વાળી દીધુ છે. ડયુસે ઇટાલીયન પ્રજા સાથે વીશ્વાસઘાત કર્યો છે. ડયુસ તો પ્રજાનો ગુનેગાર,ખુની, લોહી તરસ્યો જુલ્મી છે. ૨૫મી જુલાઇના રોજ પેલી ' ગ્રાંડ કાઉન્સીલે' ડયુસની ધરપકડ કરી. સમગ્ર દેશમાંથી પક્ષના કોઇ કાર્યકરે ડયુસની ધરપકડનો વીરોધ ન કર્યો. પ્રજાએ ડયુસની સામે પોતાનો ગુસ્સો વ્યક્ત કરવા દેશમાં ઠેર ઠેર ફાસીસ્ટ પાર્ટીની ઓફીસોમાં તોડફોડ કરીને સળગાવી દીધી. ડયુસની નનામી બાળવામાં આવી. તેના પ્રતીકો વી. બધુજ પ્રજાએ જમીન દોસ્ત કરી નાંખ્યું.

મુસોલીનીની આવી ગર્વહીન અને હીણપતભરેલી સ્થીતીમાંથી બચાવવા માટે તેના એક માત્ર હીટલરે મદદ કરી. હીટલરે આવા સંજોગોમાં જબ્બરજસ્ત હીંમત કરીને મુસોલીનીને બચાવવા પોતાના લશ્કરના ચુનંદા કમાન્ડોઝ મોકલ્યા અને મુસોલીનીને મુક્ત કરીને જર્મનીના ખંડીયા રાજા તરીકે કેટલીક શર્તોએ સત્તારૂઢ કર્યો. સૌ પ્રથમ તેની વીરૂધ્ધ રાજાને ટેકોઆપનાર' ગ્રાંડ કાઉન્સીલના તમામ સભ્યોને મુસોલીનીના જમાઇ સહીત બધાને ગોળીઓથી મારી નંખાવ્યા.

થોડા મહીનાઓ બાદ ફાસીસ્ટ વીરોધી પરીબળોએ મુસોલીનીને તેની પત્ની સાથે ધરપકડ કરવામાં આવી. તે બંનેને બંદુકની ગોળીઓથી મારી નાંખવામાં આવ્યા. તેમના બંનેના મૃતશરીરોને બાંધીને એક વેનમાં તેમના વતન મીલન માં મોકલી આપવામાં આવ્યા.

 


--

૨૦મી સદીનાસરમુખ્તયારો

૨૦મી સદીના સરમુખ્તયારો–તેમાં પહેલું મુલ્યાંકન બેનીટો મુસોલીની– ( 1883- 1945) ઇટાલી.

પુસ્તકનું નામ-  How to be a Dictator ( The cult of personality in 20th century.) by Frank Dikotter.

પુસ્તકના લેખક ફ્રેંક દીકોત્તર મુળ નેંધરલેંડ દેશના નીવાસી છે. તે દેશની પ્રજાને ડચ પ્રજા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. લેખક પોતે હાલમાં હોંગકોંગ યુની માં ગેસ્ટ પ્રોફેસર ઓફ હ્યુમેનીટીઝ સને ૨૦૦૬થી તથા લંડન યુનીર્વસીટીમાં કાયમી પ્રોફેસર ઓફ મોર્ડન હીસ્ટ્રી ઓફ ચાઇના વીષયના છે.વીશ્વના બૌધ્ધીક જગતમાં લેખક ફ્રેંક દીકોત્તર વર્તમાન ચીન ઉપર આધારભુત અભ્યાસુ તરીકે જાણીતા છે. તેઓને સને ૨૦૧૧માં સેમ્યુએલ જ્હોનસન પ્રાઇઝ મળેલ છે. (He won the 2011 Samuel Johnson Prize for Non-Fiction, Britain's most prestigious book award for non-fiction )  સદર પુસ્તક ઉપરાંત લગભગ ૧૦ પુસ્તકો વર્તમાન ચીન પર લખેલા છે. ચીન પર લખેલાં તેમનાં ત્રણ પુસ્તકો (1) Mao's Great Famine,(2) The tragedy of liberation (3) The cultural Revolution  ' Triology' ત્રણ પુસ્તકોનું ત્રેખડ ખુબજ પ્રશંસાને પાત્ર બનેલાં છે. ' હાઉ ટુ બી એ ડીક્ટેટર' પુસ્તક અંગે પણ વીશ્વના બેસ્ટ દૈનીકો જેવા ' ઇકોનોમીસ્ટ, સન્ડે ટાઇમ્સ, અને ગાર્ડીયને ત્રણેય લંડન યુકે ના એ અંગ્રેજીમાં અનુક્રમે A heroic piece of research, Ground breaking & unsparing in details & Brilliant & powerful તરીકે સદર પુસ્તકને નવાજ્યું છે.

' હાઉ ટુ બી એ ડીક્ટેટર' પુસ્તકમાં લેખકે ૨૦મીસદીના કુલ આઠ સરમુખ્તયારો જેવાકે મુસોલીની, હીટલર, સ્ટાલીન, માઓત્સેતુંગ, કીમ સીંગ બીજો ઉત્તર કોરીયાના, રોમાનીયાના કોસેક્યુ (Ceausescu) ઇથોપીયાના મેનગીસ્તુ(Mengistu) અને હૈતીનો દુવાલીયર (Duvalier) વીષે આધારભુત અને વાસ્તવીક પુરાવા સાથે માહીતી એકત્ર કરીને લખ્યું છે. તેમાંથી મેં ચાર સરમુખ્તાયારો, મુસોલીની, હીટલર, સ્ટાલીન અને માઓત્સેતુંગ ઉપર જે તૈયાર કરેલ છે તે ક્રમશ ફેસબુકમાં મુકીશ.

 પ્રથમ બેનીટો મુસોલીની. ઇટાલી.–(૧૮૮૩–૧૯૪૫).

લેખક ફ્રેંક દીકોત્તરે બેનીટો મુસોલીનીનું ચરીત્ર ચીત્રણ ૩૧પાનામાં તૈયાર કર્યું છે. તે તૈયાર કરવા માટે લેખકે આશરે ૭૦ ઉપરાંત ચોપડીઓનો સંદર્ભ લીધો છે. આ બધી ચોપડીઓમાં મુસોલીની કેવી રીતે ફાસીસ્ટ બન્યો, મીડીયા,પત્રકારો, પ્રેસને પોતાને પક્ષે લાવવા કયા કયા પેંતરા જમાવ્યા હતા,ટોળાની લાગણીઓ ઉશ્કેરવા કેવા પ્રોપેગંડા કર્યા હતા,એક બાજુ સેન્સરશીપ અને બીજી બાજુએ ગોદી મીડીયાને પ્રોત્સાહન કેવી રીતે આપ્યું તેની વીગતો પણ આ પુસ્તકમાં આમેજ કરેલ છે. મુસોલીનીના જમાઇ ગેલેઝો સીઆનો અને હીટલરના સાથી ગોબેલ્સ સાથેની લેખીત માહીતીઓ વી. ઉપરાંત અઢળક માહિતીઓ એકત્ર કરીને આ નાનો સરખો નીંબંધ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.

મુસોલીની અને વ્યક્તી પુજા ( Personality Cult)– લેખક ફ્રેંક દીકોત્તરના તારણ મુજબ મુસોલીનીએ ઇટાલીનો સર્વસત્તાધીશ બનવા માટે સૌ પ્રથમ લોકોના દીલોદીમાગમાં પોતાનું નામ અંકે કેવી રીતે કરી લીધુ તેનો અભ્યાસ કરીએ.

મુસોલીનીએ દેશવ્યાપી પોતાનું એકલાનું નેતૃત્વ દેશના એકમાત્ર તારણહાર તરીકે ઉપસી આવે માટે વ્યવસ્થીત આયોજન અને કાવતરાં બંને કર્યા હતાં. " હું તો લોકોનો જ માણસ છું. તમારા બધાના જેવાના સામાન્ય કુટુંબોમાંથી જ મોટો થઇને હું આવું છું. મારા પીતાજી લુહાર ને માતા એક કેથોલીક સ્કુલમાં શીક્ષીકા છે. તેથી તમે બધા લોકો મને ઇચ્છો ત્યારે જરૂરથી મળી શકો છો.( Accessible to all). તેણે ખુબજ સીફતપુર્વક પોતાની રાજકીય કારકીર્દીનો અડધો સમય લોકોમાં પોતાની છાપ પેદા થાય માટે જાણે તે કોઇ એકટર, સ્ટેજમેનેજર, સારો ભાષણકર્તા,અને સ્વજાહેરાતમાં કાયમ રચ્યોપચ્યો રહ્યો. જાહેર જનતામાં પોતાની છબી એક લોકનેતા તરીકે ઉપસાવવાની કળા મુસોલીનીએ હસ્તગત કરી લીધી હતી.(He was the master of the art of projecting his own image.) મુસોલીની પોતાની જાતને ઇટાલીનો સર્વશ્રૈષ્ઠ અને મહાન એકટર સમજતો હતો. તેનો કોઇ હરીફ રાષ્ટ્રીય કક્ષાએ પેદા થાય જેને લોકો તેના વીકલ્પ તરીકે માન આપે તેવી સ્થીતી તેણે બીલકુલ પેદા થવા જ દીધી ન હતી. તેણે પોતાની જાતને ઇટાલી માટે જાણે બીજો દેવ(M projected as the demi god of Italy)કે ગોડ હોય તેમ આયોજનપુર્વક પોતાના વ્યક્તીત્વને ઉપસાવવા માંડયું. તેને સીંહના બચ્ચા સાથે રમતો, મોટરકાર રેસીંગનો હીરો, નીપુણ તરવૈયો, કાબેલ ઘોડાસ્વાર વી. તરીકે બતાવવા માંડયા.ઇટાલીની વીઝીટે આવેલા ફ્રાંસના જર્નાલીસ્ટે મુસોલીની અંગે અભીપ્રાય આપ્યો કે તમે કશું પણ જુઓ, ગમે ત્યાં જાવ તમને 'ડયુસ' (મુસોલીનીનું ટુંકુંનામ) જ દેખાશે. તેના ફોટા, છબી, મેડલો બાર સોપ્સ, દીવાલો તથા વરંડાઓ પર,તથા સ્કુલોમાં ચોપડીઓ પર બધેજ ' ડયુસ'. ડયુસ ગોડની માફક સર્વત્ર નજર પડશે. લોકોને એમ શીખ આપવામાં આવી કે ડયુસ આપણને દરેક ખુણેથી જુએ છે. માટે તેની વીરૂધ્ધ કાંઇ પણ બોલતાં કે કરતાં પહેલાં સૌ વાર વીચાર કરવો જોઇએ.( M is omnipresent, like a god, M observes u & in all from every angle and u see him in every spot M). મુસોલીની જાણી ગયો હતો કે દૈનીક પેપરમાં લેખો કે તંત્રી લેખો લખવાને બદલે ઇટાલીયન પ્રજાને પોતાના ભભકા, દેખાવો અને ખાલી ઠાઠમઠાઠથી આંજી નાંખવાથી રાજકીય સત્તા મેળવી શકાય છે.અને ટકાવી પણ રખાય છે. મુક્ત ચુંટણીઓથી ક્યારેય કોઇ રાજકીય નેતાને સત્તા મળી નથી.

બેનીટો મુસોલીનીની જીવન કથા સને ૧૯૨૫માં પ્રકાશીત કરવામાં આવી હતી. ટુંક સમયમાંજ તેની ૧૭ વાર પ્રકાશીત નકલો (ઇડીશન) અને યુરોપની ૧૮ ભાષાઓમાં તેનું ભાષાંતર કરવામાં આવ્યું હતું. તેમાં લખવામાં આવ્યું હતું કે " તે બાળપણથી ખુબજ તોફાની અને બીજાને માટે સતત મુશ્કેલી પેદા કરે તેવો બાળક હતો. તેના ચુંબકીય અને અન્યપર છાયીજનારા મજબુત વ્યક્તીત્વને કારણે તે ચાલતાં શીખ્યો ન હતો તે પહેલાં બીજાઓ પર પ્રભુત્વ જમાવતો થઇ ગયો હતો." સને ૧૯૩૯માં પ્રકાશીત થયેલી બીજી વારની જન્મકથામાંથી તો સ્કુલના બાળકોએ કેટલાક ફકરા ગોખી નાંખીને દરરોજ ગોડ જીસસને પ્રાર્થના કરતા હોય તેમ બોલતા હતા. બાળકોની સ્કુલનોટબુક પર પહેલા પાને ડયુસના ફોટા સાથે લખવામાં આવ્યું હતું. " From Mussolini to the children of Italy".

દેશના સ્કુલવીધ્યાર્થીઓએ દર શનીવારે બ્લેક યુનીફાર્મમાં સ્કુલમાં આવીને ' ફાસીસ્ટ સેટરડે Fascist Saturday' તરીકે ઉજવવા માંડયો. તેમાં વીધ્યાર્થીઓ લશ્કરી માર્ચપાસ્ટ ખભાપર રમકડાંની રાયફલ મુકીને કરતા હતા. જેને દેશના'ગ્રાંડ કાઉન્સીલ ' (રાષ્ટ્રીય પ્રધાન મંડળે) સ્વીકૃતી આપી દીધી હતી.

      ડયુસ માટે રાજકારણ એ હંમેશાં યેનકેન પ્રકારે લોકોના ટોળાંભેગા કરીને પોતાના નેતૃત્વને બળવત્તર બનાવવાનું સાધન બની ગયું હતું. રેનેશાં આર્કીટેક્ચરથી તૈયાર કરેલ પંદરમીસદીના મહેલ ' પ્લાઝો વેનીઝીઆ' (The Palazzo Venezia) ને મુસોલીનીએ વડાપ્રધાન તરીકે અઢળક નાણાં ખર્ચીને રીનોવેટ કરાવી દીધો. ચાર લેન વાળો ભરચક વૃક્ષોથી ભરેલો રસ્તો (બુલવાર્ડ Boulevard) જે વીશ્વ વીખ્યાત ઐતીહાસીક સ્થળ' કોલોસ્યુમ અને ' પ્લાઝો વેનીઝીઆ'ની વચ્ચે બે કીલોમીટરનો હતો તેનાપર બુલડોઝર ફરેવીને સપાટ મેદાન 'ઓપોન એર સ્પેસ' બનાવી દીધું. જેમાં એકત્ર થયેલી વીશાળ જનમેદનીને ડયુસ પોતાના નવા મહેલ કમ વડાપ્રધાન ઓફીસના( PMO OFFICE) ઝરૂખા પરથી (સંખ્યાચેક કરીને પછી) સંબોધી શકે. ઇટાલીયન પ્રજા માટે રોમ શહેરના પેલા વીશાળ મેદાનમાં જઇને તેના ઝરૂખામાં ડયુસના દર્શન કરવા અને ડયુસ ને સાંભળવો તે એક પરંપરાગત રૂઢી (Legend) બની ગઇ. એક ઇટાલીયન નામે બોરટોલો પેલાન્ડા તેના ગામ બેલુનો વેરોનીઝીથી ૭૧ વર્ષનો ઘરડો ખેડુત, પોતાના ઘરેથી ૫૦૦ કીલો મીટર ચાલીને આવે ડયુસને સાંભળવાની પોતાની બાધા, મંનત (!) પુરી કરી. આ સમાચાર ડયુસના દૈનીક પેપર' ધી પીપલ ઓફ ઇટાલી' માં પહેલે પાને બોલ્ડલેટરમાં પ્રકાશીત કરવામાં આવ્યા.

  મુસોલીની હંમેશાં સાચો જ હોય. તે તેની રાજ્યસત્તાનું પ્રતીક બની ગયું. ડયુસને ઇશ્વરે પોતાની ઇચ્છાથી ઇટાલી પર રાજ્ય કરવા મોકલેલો છે. ખરેખરતો ડયુસ પોતે જ ઇશ્વરનો અવતાર છે. (M was not only sent by Providence but the very incarnation of providence.) હવે દરેક ઇટાલીયન નાગરીકે ડયુસના હુકમનો વીચારાર્યા વીના આંધળો, આજ્ઞાંકીતપણે ફક્ત અમલ જ કરવાનો હોય. રાષ્ટ્રના ખુણે ખુણે દરેક મકાનો પર કાળા અક્ષરોથી ચીતરી દેવામાં આવ્યું છે કે " ડયુસમાં બીનશરતી શ્રધ્ધા રાખો. તેના હુકમોનું પાલન કરો અને દેશ માટે યુધ્ધ કરવા તૈયાર રહો." (The words " Believe, obey and fight were painted in long Black Letters on buildings stencillied on walls, embolazoned across the Nation.)

સને ૧૯૩૩થી ૧૯૪૩ સુધીમાં મુસોલીનીએ પોતાની સત્તા અને તેના નેતૃત્વ પ્રચાર પ્રસાર માટે ૨૦લાખ અમેરીકન ડોલર્સનો ખર્ચ કર્યો. પોતાની તરફેણના દૈનીક પેપરો, સ્થાનીક અઠવાડીકો, માસીકો અને પરદેશી ન્યુઝએજન્સીને  ભરપેટ સબસીડી આપીને જાહેરાતો છપાવી. દેશના મુસોલીની ભક્ત કલાકારો, સ્કોલોર્સ, લેખકોને ખાનગી રીતે નાણાં આપીને  પોતાની ખુશામત ખરીદી. રાજ્યની સ્કુલોમાં ૪૦,૦૦૦ રેડીયો પોતાના પ્રવચનો સંભળાવવા મફત વહેંચ્યા હતા. ૮,૦૦,૦૦૦ (આઠ લાખ) પીપલ્સ રેડીયો દરેક શહેરોની( સ્ટ્રીટ સ્કેવર્સ) શેરીઓના ચોકઠામાં ઉભા કરવામાં આવ્યા.

 

મુસોલીની અને તેની ફાસીસ્ટપાર્ટી–

(1)    ઇટાલીમાં ફાસીસ્ટ પાર્ટી મુસોલીનીના ઇશારે નીર્ણયો કર્યા કરે માટે ડયુસે સૌ પ્રથમ પક્ષમાંથી પોતાના વીરોધી અને આંધળા ભક્તો થઇ શકે તેવા ન હતા તે બધાને યેનકેન પ્રકારે ફગાવી દીધા. સને ૧૯૩૧માં તેની પાર્ટીની સમગ્ર દેશમાં થઇને કુલ સભ્ય સંખ્યા ૮,૨૫,૦૦૦ હતી તેને ડયુસે સને ૧૯૩૫ ૨૦,૦૦૦,૦૦(વીસલાખ)ની બનાવી દીધી. નવા બારલાખ ઉપરાંતના સભ્યોમાંથી મોટાભાગના સભ્યો તકવાદી હતા. તે બધાને ફાસીવાદી પક્ષની વીચારસરણી કે સીધ્ધાંતો સાથે કોઇ સ્નાનસુતકનો સંબંધ જ નહતો. તે બધાની વફાદારી પોતાના નેતા ડયુસને હતી. તેણે પાર્ટીને પોતાને ઇશારે નાચતી કરી દીધી. ફાસીસ્ટ પાર્ટીનું અસ્તીત્વ મુસોલીનીને લીધે છે. રખે કોઇ માનતું કે મુસોલીનીનું અસ્તીત્વ પાર્ટીને લીધે છે. તેણે સમગ્ર પક્ષની ઉપરથી નીચે સુધીની સંપુર્ણ કેડરને બીનરાજકીય, હેતુ વીહીન પણ પોતાને સમર્પીત બનાવી દીધી. આમ મુસોલીનીના ખાસ વ્યક્તીલક્ષી ફાસીવાદે ફાસીવાદ વીરોધી પરીબળો તથા પક્ષના વૈચારીક રીતે સમર્પીત ફાસીવાદી પરીબળોને પણ ચાલાકી પુર્વક હોંશીયામાં ધકેલી દીધા. મોટાભાગના તેના રાજકીય વીરોધીઓ તથા પક્ષા પ્રતીસ્પર્ધીઓની ધરપકડ કરીને જેલ ભેગા કરી દેવામાં આવ્યા. પ્રેસને મોંઢે તાળું મારી દેવામાં આવ્યું.(The press was muzzled.) જાહેર જનતા માટે પણ ત્રણ થી ચાર લોકોના સમુહમાં મળવાપર પ્રતીબંધ મુકવામાં આવ્યો. બધી જ સત્તા રાજ્યને સમર્પીત (મુસોલીનીને સમર્પીત), રાજ્યની સત્તા કે હકુમત બહાર કશું ન હોઇ શકે. રાજ્ય સીવાય કે તેના સહકાર વીના કોઇનું અસ્તીત્વ જ ન હોઇ શકે.( As M proclaimed  " All within the state, nothing outside the state, nothing without the state."p-8.)

(2)    સને ૧૯૨૫ સુધીમાંતો ઇટાલી દેશની તમામ કારોબારી સત્તાઓ મુસોલીનીએ પોતાની પાસે કબ્જે કરી લીધી. એક પરદેશી પત્રકારે જણાવયું હતું કે " મુસોલીની પાસે જાણે જેલના જેલર તરીકે બધીજ ચાવીઓ તેના પેન્ટના બેલ્ટ પર લટકે છે, હાથમાં રીવોલ્વર છે.અને તે જેલની કોટડીઓની વચ્ચેની લોબી કે કોરીડોરમાં બેલગામ આંટા ફેરા માર્યા કરે છે. તેવી સ્થીતી દેશની બનાવી દીધી છે.  મુસોલીનીએ પક્ષના હોદ્દેદારો અને રાજ્યની નોકરશાહી સાથે ભાગલા પાડો અને રાજ્ય કરો ની નીતી અપનાવી હતી. તેણે જાહેર કર્યું કે પક્ષના દરેક સભ્યે મુસોલીનીના જન્મ સ્થળની ધાર્મીક યાત્રાધામની માફક મુલાકત લેવી. મુસોલીની દેવ હોય તેમ તેના સોગંદ લેવાના કે હું ઇટાલીના એક માત્ર નેતા મુસોલીનીને વફાદાર રહીશ અને એ પણ સ્વીકારૂ છું કે તેના હાથમાંથી તેમજ તેની ઇચ્છાઓથી જ તમામ સત્તા નીચે સુધી દેશમાં ઝમણ થઇને વહે છે.

(3)    ઘણા રાષ્ટ્રના વડાઓએ મુસોલીનીની મુલાકત પછી કેવા અભીપ્રાય આપ્યા છે જોઇએ. મોટાભાગનાને મહાનુભાવોને મુલાકત પછી એવો અહેસાસ થયો કે અમે કોઇ પયંગબર કે ઇશ્વરી સંદેશા વાહકને મલીને આવ્યા છીએ. આપણા દેશના મોહનલાલ કરમચંદ ગાંધી( મહાત્મા ગાંધી) મુસોલીનીને બે વાર મલ્યા હતા. મુસોલીની આપણા સમયના મહાન મુત્સદ્દી રાજપુરૂષ છે.(one of the greatest statesman of the time.)તેવું ગાંધીજીએ કહ્યું હતું. સને ૧૯૩૩માં વીસ્ટન ચર્ચીલે મુસોલીનીને સમકાલીન મહાન રોમન કાયદા સ્થાપક તરીકે બીરદાવ્યો હતો. (" The roman genius as the greatest law-giver among living men.") અમેરીકાના થોમસ એડીસને પણ મુસોલીનીને આધુનીક સમયના મહાન કુશાગ્ર બુધ્ધીશાળી માણસ તરીકે બીરદાવ્યા હતા.

(4)    આ પુસ્તકના લેખકના સંશોધન પ્રમાણે મુસોલીનીએ પોતાની આસપાસ સામાન્ય કે મધ્યમકક્ષાની બુધ્ધી ધરાવતા માણસોના ટોળા (M was always surrounded by mediocre followers) ભેગા કરેલા હતા.જેમાંથી ઘણા બધાને વારંવાર બદલી નાંખતો હતો. મુસોલીનીને ખરેખર બુધ્ધીહીન મુર્ખમાણસ અને પણ સાથે સાથે આજ્ઞાંકીત માણસની જરૂર હતી.(M wanted an obedient cretin.) તે રાજકીય સત્તાની શતરંજમાં હંમેશાં પોતાની કહેવાતી અંતસ્ફુરણા, જન્મજાત વર્તનની અકડાઇ અને સ્પષ્ટ ઇચ્છા શક્તી પર આધાર રાખતો હતો. જમીની હકીકતા અને વાસ્તવીકતાને ક્યારે ધ્યાનમાં લીધા ન હતા.( M relied on intitution. Instinct & pure willpower rather than on mere intellect.) મુસોલીનીને જરૂર પડે પોતાની સ્થીતી સમયની માંગ પ્રમાણે બદલતાં વાર લાગતી નહતી.--- તેણે કદાપી પોતાની રાજકીય વીચારસરણી વીકસાવી નહતી. તેને રાજકારણમાં સીધ્ધાંતોનું માર્ગદર્શન અને માનવ મુલ્યો આધારીત નૈતીકતા ક્યારેય અનુકુળ આવતાં ન હતા. ડયુસ તો હંમેશાં પોતાની જાતને એમ કહીને બચાવી લેતો કે હું તો ભાઇ ફક્ત અને ફક્ત કાર્ય માં જ માનું છું. (M  summed up his  whole creed by ' Action, action, action.)

મુસોલીની અને બીજુ વીશ્વયુધ્ધ–

સને ૧૯૩૧માં મુસોલીનીએ પોતાના સાથીદારોને જણાવી દીધુ હતું કે આપણે સને ૧૯૩૫માં યુધ્ધ કરવાનું છે. માટે આજથી તૈયારીમાં લાગી જાવ. લોકોને પોતાના કહ્યાગીરી પ્રેસ ને મીડીયાની મદદથી જુદી જુદી દેશની સરહદો પર શું ચાલી રહ્યું છે તેનાથી બીલકુલ અજાણ રાખી.ફ્રાંસ અને ઇંગ્લેંડ સાથે મુસોલીના સંબંધો બીલકુલ બગડી ગયા હતા. તેનું લશ્કર યુધ્ધ માટે કહેવા પુરતું સજ્જ હતું. લશ્કર પાસે શસ્રસરંજામ પણ  કહેવા પુરતો હતો. તેમ છતાં મુસોલીનીએ તેના સંકટસમયના એકમાત્ર સાથીદાર જર્મનીના હીટલરને ગપ્પુમારીને જણાવ્યું કે તેની પાસે ૧૫૦ લશ્કરી ડીવીઝન છે તથા એક કરોડ વીસ લાખ સૈનીકો અનામતમાં છે.( M boasted to Hitler that he had 150 divisions by reserves of 12 millions soldiers. But in reality Italy had only 10 divisions with outdated war equipments.) યુધ્ધની તૈયારી અંગે વાસ્તવીકતાનો નજરઅંદાજ કરીને મુસોલીનીએ તા–૧૦મી જુન ૧૯૪૦ના રોજ મીત્ર રાજ્યો એટલે ઇંગ્લેંડ, ફ્રાન્સ રશીયા ને અમેરીકા સામે યુધ્ધ જાહેર કરી દીધું. તેના ખુશામતીઆઓએ મુસોલીનીને સાચી હકીકતને બદલે ડયુસને જે ગમે તે પ્રમાણે માહીતી આપવા માંડી. ( They lied  to M. much he lied to them.. But most of all M lied to himself ) સમય જતાં તેને સાચી માહીતી આપનાર કોઇ તેની પાસે રહ્યો જ નહી. તે પોતે તેથી બધાને શંકાની નજરે જોવા માંડયો. એકલો પડી ગયો. ઠેકાણું ન હતું.પોતાના આવા જુઠ્ઠા અને લબાડ વ્યક્તીત્વનો તે પોતે જ ગુલામ બની ગયો.

મુસોલીની પાસે કેટલા યુધ્ધ–વીમાન બીનઉપયોગી ( obsolete) છે તેની જ ખબર નહતી. લશ્કરી બજેટ તથા તેનું જુદા જુદા વીભાગોમાં નાણાંકીય તથા સાધનોની વહેંચણીનું કોઇ જ ઠેકાણું ન હતું. વ્યક્તી પુજા માંગે છે પોતાના નેતામાં વફાદારી તેને રાજકીય કાર્યક્રમ સાથે કોઇ સંબંધ કે પ્રતીબધ્ધતા હોતી નથી.  પ્રજાને તો બીચારીને તો એવું માનવા અને અંધશ્રધ્ધામાં મુકી દીધી હતી કે તેમનો ડયુસ તો ગોડનો અવતાર છે. તે કદાપી ખોટો ન હોઇ શકે. ઘણા લોકોને હવે ખબર પડવા માંડી હતી કે ' M means misery '.

બ્રીટને ગ્રીસ સાથેના યુધ્ધમાં ઇટાલીનો કુલ નૌકા કાફલામાંથી અડધા નૌકા કાફલાનો સંપુર્ણ નાશ કરી નાંખ્યો.ઇટાલીની પ્રજાએ મુસોલીની બ્રોડકાસ્ટીંગ ને બદલે બીબીસી રેડીયો સાંભળવા માંડયો.મુસોલીનીએ હીટલરની સાથે રહીને જ્યાં લશ્કર મોકલ્યું તે હારીને આવ્યું. હીટલરે ઇટાલીયન લશ્કર સાથે ગુલામોની માફક વ્યવહાર કરવા માંડયો હતો. સને જુલાઇ ૧૯૪૨માં મુસોલીની ચારેય દીશાઓ તરફથી એક ભાંગી પડેલો માંદો, એકલોઅટુલો અને ભ્રમવીહીન માણસ બની ગયો.તેના મોંઢાપર કડવાશ, કઠોરતા અને રોષ ઉભરી આવતો હતો.

સને ૧૯મી જુલાઇની ૧૯૪૩ની રોજ ઇંગ્લેંડ સહીત મીત્ર રાજ્યોએ ઇટાલીની રાજધાની રોમ પર ખુબજ ભારે બોમ્બ વર્ષા કરી. ઇટાલીની પ્રજાને લાગ્યું કે આ દેવના માણસે અમારૂ સત્યાનાશ વાળી દીધુ છે. ડયુસે ઇટાલીયન પ્રજા સાથે વીશ્વાસઘાત કર્યો છે. ડયુસ તો પ્રજાનો ગુનેગાર,ખુની, લોહી તરસ્યો જુલ્મી છે. ૨૫મી જુલાઇના રોજ પેલી ' ગ્રાંડ કાઉન્સીલે' ડયુસની ધરપકડ કરી. સમગ્ર દેશમાંથી પક્ષના કોઇ કાર્યકરે ડયુસની ધરપકડનો વીરોધ ન કર્યો. પ્રજાએ ડયુસની સામે પોતાનો ગુસ્સો વ્યક્ત કરવા દેશમાં ઠેર ઠેર ફાસીસ્ટ પાર્ટીની ઓફીસોમાં તોડફોડ કરીને સળગાવી દીધી. ડયુસની નનામી બાળવામાં આવી. તેના પ્રતીકો વી. બધુજ પ્રજાએ જમીન દોસ્ત કરી નાંખ્યું.

મુસોલીનીની આવી ગર્વહીન અને હીણપતભરેલી સ્થીતીમાંથી બચાવવા માટે તેના એક માત્ર હીટલરે મદદ કરી. હીટલરે આવા સંજોગોમાં જબ્બરજસ્ત હીંમત કરીને મુસોલીનીને બચાવવા પોતાના લશ્કરના ચુનંદા કમાન્ડોઝ મોકલ્યા અને મુસોલીનીને મુક્ત કરીને જર્મનીના ખંડીયા રાજા તરીકે કેટલીક શર્તોએ સત્તારૂઢ કર્યો. સૌ પ્રથમ તેની વીરૂધ્ધ રાજાને ટેકોઆપનાર' ગ્રાંડ કાઉન્સીલના તમામ સભ્યોને મુસોલીનીના જમાઇ સહીત બધાને ગોળીઓથી મારી નંખાવ્યા.

થોડા મહીનાઓ બાદ ફાસીસ્ટ વીરોધી પરીબળોએ મુસોલીનીને તેની પત્ની સાથે ધરપકડ કરવામાં આવી. તે બંનેને બંદુકની ગોળીઓથી મારી નાંખવામાં આવ્યા. તેમના બંનેના મૃતશરીરોને બાંધીને એક વેનમાં તેમના વતન મીલન માં મોકલી આપવામાં આવ્યા.

 


--

Tuesday, May 26, 2020

યોગી આદીત્યનાથઉવાચ;

યોગી આદીત્યનાથ ઉવાચ;

 યુ પીમાં હું રાજ્ય છું. મારા શબ્દો એજ મારા રાજ્યનો કાયદો. ( I am the state- My words are law.) મારા રાજ્યની પરવાનગી સીવાય બહારની કોઇપણ રાજ્ય સરકારો યુ પી રાજ્યના મજુરોને રાજ્ય બહાર લઇ જઇ શકશે નહી. ભલે દેશનું બંધારણ તેના દરેક નાગરીકને દેશના કોઇપણ ખુણે નોકરી, ધંધો અને રહેવાનો અબાધીત અધીકાર આપતું હોય. યુપી, જેવા દેશમાં સૌથી વધારેમાં વધારે વસ્તી ધરાવતા રાજ્યનો વડો શું પોતાના રાજ્યના નાગરીકોને વેઠીયા કે બંધુઆ મજુરો સમજે છે? શું રાજ્ય પોતાના નાગરીકો પર વ્યક્તીગત ધારણે જાસુસી કરવાશે? કે તે રાજ્યનો નાગરીક કઇ ટ્રેઇન કે બસમાં બેસી ને ક્યાં મુસાફરી કરવા જઇ રહ્યો છે?

' સબકા સાથ સબકા વીકાસની' ગુલબાંગો પોકારનારી રાજ્ય હકુમત છેલ્લે આ છેડે આવીને અટકી ગઇ! યુ પીના આ નવા રાજાને, પેલા સ્થળાંતરીત મજુરો પુછી શકે ખરા કે જહાંપનાહ! અમે આર્થીક કારણોસર રાજ્ય બહાર શહેરોમાં ગયા હતા, અને પાછા આવ્યા. જ્યારે અમે પહેલાં રાજ્ય બહાર ગયા ત્યારે કોઇને પુછયું ન હતું, અને આવ્યા ત્યારે પણ અમારી મજબુરીથી જાનના જોખમે પરત આવ્યા છીએ. તો અમારા માટે સારુ શું કે ખોટું શું તે નક્કી કરવાનો પરવાનો યોગીજી! આપને કોણે આપી દીધો છે?  હજુ અમારા સાથી ભાઇઓ જેને અન્ય લોકોના સહકારથી બસો અને અન્ય વાહનોમાં તેમને આપણા રાજ્યમાં લઇને આવે છે તેને કેમ સરહદો પર જ રોકી રાખ્યા છે? તમે હીંદુ ધર્મના કયા માનવમુલ્યોના બચાવમાં મુખ્યમંત્રી બન્યા છો?  જેણે હજારો મજુરો કોઇપણ આરોગ્યના કારણો સીવાય હજારોની સંખ્યામાં આ કાયદા હેઠળ રોકી રાખવા માંગો છો?

યોગીજી, તમારી સરકાર 'પ્રવાસી આયોગ' કોર્પોરેશન બનાવે છે.જેમાં અમારી શ્રમ કુશળતાને આધારે( કડીયા, મીસ્રી, લુહાર, પ્લમ્બર, ઇલેકટ્રીશન, અને અન્ય) આપણા રાજ્યની અંદર જ નોકરીની વ્યવસ્થા પેદા કરવાનું આયોજન કરો છો. પણ સાહેબ! આખા દેશમાં આપણું રાજ્ય પ્રથમ છે જેણે લગભગ તમામ મજુર કાયદાઓના અમલને વટહુકમ બહાર પાડીને સ્થગીત કરી દીધા છે. કામના કલાકો આઠને બદલે બાર કરી દીધા છે. અને બાર કલાકના કામ પછી પગાર મળવાનો આઠ કલાક પ્રમાણે. તમો! સાહેબ એવી અપેક્ષા રાખો છો કે તમારા નવા બાર કલાકનું કામ અને વળતર પગાર આઠ કલાકનો એ માપદંડ. અમે બધા જેઓ એ શહેરી ભારતમાં નોકરી કરી છે તે બધા તમારી આ સ્કીમમાં સહકાર આપશે! સાહેબ! આશરે બસો કરતાં વધારે વર્ષોના મજુરોના લોહીયાળ સંઘર્ષ પછી જે વીશ્વભરના મજુરોએ હક્કો મેળવ્યા છે તેને આપના જેવા યોગી કોના સ્થાપીત હીતીના ટેકામાં એક જ વટહુકમને ગોદે ફગાવી દો છો!

યોગીજી, આપને માહીતી હશે જ કે મહારાષ્ટ્ર નવનીર્માણ સેનાના પ્રમુખ રાજ ઠાકરે તમે યુપીના મજુરો રાજ્ય બહાર નોંધણી કરાવ્યા પછી જઇ શકે; તેની સામે ચેસના પ્યાદાની માફક પોતાનો દાવ ફેંક્યો છે. પરપ્રાંતીય મજુરોને પોલીસ નોંધણીથી માંડીને ઘણા બધા નીયમોમાંથી પસાર થવાની માંગણી કરી છે. 'મરાઠી માનુસ' જેવી પ્રાદેશીક લાગણી પેદા કરીને આ પેપરટાયગર મહારાષ્ટ્રના શાંત વાતાવરણને ડહોળવા બેઠો છે. થોડા સમય પહેલાં જ મહારાષ્ટ્રના રાજ ઠાકરે દુકાનો અને ઉધ્યોગોના બોર્ડ મરાઠીમાં જ લખેલા જોઇએ તેવી ચળવળ ચલાવીને હીંદી– અંગ્રેજીમાં લખેલા તમામ દુકાનોના બોર્ડ, જાહેરાતો વી. પોતાના મસલ્સમેન દ્રારા તોડાવી નંખાવ્યા હતા. મહારાષ્ટ્રના સંઘલી શહેરમાંથી રાજ ઠાકરેએ ' લાઠી ચલાવ ભૈયા ભગાવ' ની ચળવળ પણ ચાલુ કરાવી છે. દેશના રાજ્યોમાં પ્રાદેશીકતાની આવી લાગણીઓ આવા કપરાકાળમાં બહેકાવીથી આવા માણસોનો થોડા સમય પુરતો રોટલો શેકાય પણ આખરે તેના પરીણામો દેશની એકતા અને અખંડીતતા માટે કેટલા ભયાનક આવે તે તો આવનારો સમય જ જણાવી શકે!. તમે આ બધું તમારા રાજ્યમાં પરદેશથી ઉધ્યોગોને લચાવવીને નવા ઉધ્યોગો સ્થાપવા માટે આવા પ્રયત્નો કરો છો? પરંતુ તમારા રાજ્યના વહીવટી જન્માક્ષર અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, સામાન્ય પ્રજાનું શીક્ષણનું સ્તર, કાયદાઅને વ્યવસ્થાની સ્થીતી, તમારા રાજ્યનો લઘુમતીઓ સાથેનો વ્યવહાર, તેવી અનેક પરીબળોની માહીતી તેમની પાસે છે. તેમની પાસે આપણા જેવા ગરીબ, શૈક્ષણીક રીતે પછાત, પણ સસ્તી મજુરી અને સસ્તો કાચો માલ પેદા કરનારા દેશોને કેવી રીતે લુંટવા અને તે દેશની પ્રજાનું ભરપેટ તમારા જેવા સત્તાધીશોને તેમના દલાલો બનાવીને શોષણ કેવી રીતે કરવું, વેપાર –ઉધ્યોગમાં કરારો કેમ કરવા તે માટે તેમની પાસે છેલ્લા પાંચસો વર્ષોનો વારસો છે. યોગીજી, આતો  તમે કોને આત્મનીર્ભર બનાવો છો? એશીયા, આફ્રીકા, લેટીન અમેરીકા અને આરબ દેશો વી. તમામની સોનાચાંદીની કલ્લીઓ લઇને સામે ચણા–મમરા– મગફળીના ફોંતરા કેમના વહેંચી આપવા તે તો પશ્ચીમી મુડીવાદીઓનો, તે બધાનો ડાબા હાથનો ખેલ છે. માટે યોગીજી, ભલે પરદેશીઓ માટે કદાચ ભોળા બનશો તો ચાલશે પણ ભોટ બનશો તો નવા ગોરાઓને કાઢવા માટે નવો સાવરકર કે ગોલવેલકર નહીં ચાલે. ફરી આપણે ગાંધીને જ જન્માવો પડશે તે યાદ રાખજો. કારણકે મોદીજીના આત્મનીર્ભર કરતાં ગાંધીજીની સ્વદેશી વીચારસરણી વધારે ભારતીય લાગે છે.

વધુ માહીતી માટે–http://bipinshroff.blogspot.com/shroffbipin@gmail.com

 


--

Sunday, May 24, 2020

આવ ભાઇ હરખા આપણે બે સરખા!



--
Bipin Shroff

 આવ ભાઇ હરખા આપણે બે સરખા!

હવે અમેરીકા પણ ભગવાનને ભરોસે!  ટ્રમ્પ ઉવાચ–

અમેરીકામાં મોતનો આંકડો ૧લાખની નજીક થતાં ટ્રમ્પે કહ્યું– " હવે અમેરીકા પણ ભગવાન ભરોસે!

હવે અમેરીકનોએ પ્રાર્થના કરવાની જરૂર છે. આ માટે ટ્રમ્પે ચર્ચ, મંદીર અને મસ્જીદ સહીત દેશના તમામ પ્રાર્થના સ્થળો ખોલી દેવાનો આદેશ આપ્યો છે. પહેલાં કોરાના સામે સાવચેતીના પગલાં રૂપે દરેક ધાર્મીક સ્થળો પર ભેગા થઇને પ્રાર્થના કરવા પર પ્રતીબંધ મુકવામાં આવ્યો હતો.

 (સૌ.આજનું  રવીવારનું દીવ્યભાસ્કર.)

આપણા દેશમાં લોકડાઉન પહેલાં જે  મોદીજીએ કર્યું– ૧૪ કલાકનો જનતા કરફ્યું– પછી થાલી બજાવ, દીયા જલાવ, મશાલ જલાવ, ગો બેક ગો બેક કોરાનાકા નારા લગાવ.. પછી લોકડાઉન–અને છેલ્લે લોકડાઉનમાંથી મુક્તી– હવે કોરોના સામે દેશના નાગરીકો ! તમે તમારી મેળે ' આત્મનીર્ભર' થાવ.

કોરોના સંક્રમણ સામે આ બે દેશોના કહેવાતા મહાન નેતાઓ સીવાય વીશ્વના ૨૦૦ ઉપરાંત દેશના રાષ્ટ્રના વડાઓમાંથી કોઇએ આવો પોતાની નૈતીક અને હોદ્દાની રૂએ ફરજ પાલનમાંથી છટકી જઇને આવો ધંધો કર્યો હોય તેની પ્રેસ નોંધ હજુ સુધી મલી નથી.


http://bipinshroff.blogspot.com/
shroffbipin@gmail.com

Saturday, May 23, 2020

Biographical review of Benito Mussolini-

Biographical review of Benito Mussolini-

 

(1)    M created museum for Fascist Civilization to mark 20th anniversary March on Rome 1942.His supreme Glorious Excellence- Supreme genius who has prevailed all over the world.

(2)    Like most dictators, M fostered the idea that he was a man of the people accessible to all. M  spent more than half of his time  curating his  own image. He was ultimate master of propaganda, at once an actor, stage manager, orator and brilliant self-publicist.

(3)    M realised that the political power he failed to obtain through free elections could be seized  through brute force.  M realised that pomp લોકોને આંજી નાંખવા ભભકા ને દેખાવો and pageantary  ખાલીઠાઠમાઠ appealed far more  to the crowd than incendiary editorials.

(4)    Fascism as an ideology remained vague, but M now realized the shape it would take ; he would  be the leader ,the one  sent be destiny to revive the fortunes  of his nation. Started working as an actor—head tilted back, chin pushed   forward hands on lips.  Fascist squads protected by local authorities, roamed the streets  beating up their opponents and assaulting hundreds of  trade unions head quarters and socialists party centres. M turned fascism into a party devoted to the destruction of  socialism. M wrote  Italy needed a dictator to save it from a communist uprising.--- threatened to send 3,00,000 blackshirts strom toopers in Rome . it was a bluff. Only 30000 black shirts were ready. But he bluff worked. He was invited to become the Prime Minister of Italy. Controlled GOVT- first thing he did—Destruction of printing machine of opposition news paper- only fascist version must prevailed—

(5)    In privte M was courteous & perfectly chraming.  Always instinctive distrust for strangers.. He was very sensitive to the emergence   of any possible rival and he viewed all men with a  peasant's suspicion.—the New Garibaldi in Black shirts.

(6)    M was very keen to bring population under his spell with whirlwind tours around countries even without prior announcements.—using secret funds to promote fascism in the press..to eliminate regime of enemies..3 Jan-1925- decided to pursue a path of exclusive fascist rule..

" if fascism has been a  criminal association, then I am the chief of that criminal association." ---- followed a campaign of intimidation at every level, as civil liberties were crushed. Within days the police  with the help of fascist militia, searched hundreds of homes and arrested members of opposition.

(7)    The press was muzzled.મોઢે તાળું મારી દેવું...to power to close down any publication without warning.  Most of the Jounalists who were critical & against M were persecuted તેમના પર જુલ્મ ગુજારવો––The state propaganda  was broadcast to all--- orders given to police to immediate seizuere writings –page-8…… Freedom  association was suspended even for  small groups of three or four persons.  As M proclaimed  " All within the state, nothing outside the state, nothing without the state."p-8.

(8)    M invested full executive powers on Christmas Eve 1925 without any intervention of the parliament. The foreign journalist remarks- " M was like a jailor with all the keys hanging at his belt & revolver in his hand , pacing unquestioned up & down Itlay , as in  the quiet and sullen ઉદાસ, ખીન્ન્– corridors of a vast prison."  M liked to divide & rule, making sure that  party officials & the state bureaucracy over saw each other leaving the substance  of  power to himself. M announced that every party member should go on a religious pilgrimage to birth place of M ( PREDAPPIO) & take oath of  power of M almost as divine..p –9.Duce was the one leader,the only leader, from whom all  power flows.

(9)    A year later, in a preface toa text book on the origins & development of fascism, he equated the revolution with M & M with the nation. When the entire nation walks on the road to fascism, its face, its spirit, its faith become one with the DUCE.

(10)M among public he showed disregards for personality cult but actually he was the architect of it. He was the master of the art of projecting his own image.- M considered himself as the greatest actor of Italy. M did not want anyone  over shadow him. M projected as the demi god of Italy. Name of the News paper- " The people of Italy- personal paper of M- The first page of it are written by M daily.—for creating personality cult of M- pictures of M as  racing cars, toying with lions cubs, addressing people, playing a violin, swimmers, horse ridings,etc… A French Journalist remarked—Wherever  u  look, wherever u go, u will find M. again M always M. He was on portraits, on medals, even on Bar soaps, M's name was adorned  on Newspaper, books, walls & fences. M is omnipresent, like a god, M observes u & all from every angle and u see him in every spot.

(11)Life of Benito M published in English in 1925 – 17 edition & 18 translations followed. What is mentioned in a book…  A very naughty & troublesome  boy. He dominated others before he even walked… under the sway of his magnetism & force of his personality. 1939 again M's biography published. Distributed free in schools, read in class. A tireless worker  devouted to his people… ' When one speaks of fascism, one speaks of M. Fascism is his cause, he has created it, he has infused it, with his spirit and given it life. કેટલાક સ્કુલના બાળકોએ કેટલાક શરૂઆતના ફકરા મોઢેં ગોખિ નંખ્યા હતા....I believe in supreme M—the creator of the Black Shirts… and Jesus.. Christ—on the walls of school—" From Mussolini to the children of Italy.. on note book cover portrait of M.—p—12.

(12) The nation was told he never slept.. working on behalf of his country in  early hours of the morning; so he left light on in his office.. He has prepared a window in his office to address people directly from his window. He can see the people from his window then speak. He invited international audience to built his image at the world level. But foreign journalists who were critical of M were received no further invitations…p-13.

(13)Foreign great dignitaries views about M.--- They had met a prophet. A mere smile was often enough to disarm an apprehensive visitor. M. K. Gandhi met m twice. See what MKG spoke for M. "  one of the greatest statesman of the time." W Churchill in 1933-  " The roman genius as the greatest law-giver among living men. USA  Thomas Edison – " the greatest genius of modern times."

(14)M was always surrounded by mediocre followers & but also M frequently replaced them. M wanted an obedient cretin બુધ્ધીહીન મુર્ખ માણસ. P—13.

(15)About M Party—To subordinate the party for M 's will & desire..eliminate those not to toe the M lines..then increasing party membership.. increased from  8 25000in 1931 to 20, 00000 in 1936.  New recruits more opportunists rather than interested in tenets of fascism.. his party depoliticized. Fascism has killed anti- fascism and fascism. M spoke "  The strength of fascism lies in the lack of fascists... Loyalty to the leader rather than belief in fascism became paramount. It was expected of everyone, within or outside the fascist party.

(16) M relied on institution. Instinct & pure willpower rather than on mere intellect.--- M did not believe in dogmatic programme. In his own carrier, M  had not hesitated to change course when circumstances required it. He was unable to develop  a political philosophy. M unwilling to be hemmed by any principle, moral, ideological or otherwise. M  summed up his  whole creed by ' Action, action, action.

(17)Politics became the mass celebration of an individual. M is always right. Was the regime motto. M was not only sent by Providence but the very incarnation of providence. Blind obedience was now expected of every Italian. The words  " Believe, obey and fight were painted in long Black Letters on buildings stencillied on walls, embolazoned across the Nation…P-15.

(18) A hail the Duce…with Roman salute.. Right arm outstretched replaced by handshake. The entire population put into uniform. Infants putting photograph on their black shirts… Children wore black uniform every Saturday- declared Fascist  Saturday.in 1935. A oy rifle in their shoulders.

(19)From 1933 to 1943 $ 20 million was spent promoting the regime & its leader in newspapers across the nation.—p-15 paid subsidies to local weekly, monthlies as well as foreign news agencies… Secret funds paid to artists , scholars(!) & writers..  " God & history are two termsthat are identified with M. 40,000 free radios installed in schools. 8 00,000 with subsidies for people's radiowith loudspeakers on street squares..   ચારલેનવાળો સરસ રસ્તો પોતાના રાજમહેલ સામેનો શહેરનિ વચ્ચેનો રસ્તો મેદાન તરીકે તૈયાર કરાવડાયો.. બાલ્કનીમાંથી મુસોલીનીની સ્પીચ સાંખળવા માટે..Policy going to people.. Arranged Chartered Buses…. THEY SET TONE OF CHANTING, CHEERING,& APPLOADING AT COMMAND.. Ordinary citizens received a pink card delivered by morning mail ordering them to attend the occasion.. Failure to comply could bring a fine or a prison sentence.. Police mingled in the crowd to ensure that everyone behaved to the nations of the world.. Entire  medieval neighbourhood in the old capital were to be pulled down to make a place for modern fascist building worthy of a new imperial centre. M wanted to be remembered as the greatest destroyer, the one who rebuilt Rome. 15 churches & 100 of structures  were flattened in various parts of the city… The fascist party head quarter was built p—20

(20)  The horrors of the  war were concealed from the public at home, by an obedient press, which held M  for bringing Libya  into the fold of civilization after centuries of barbarism..

(21) M  began preparing for war in 1931, telling his generals to be ready by 1935. The levers of  government were now entirely in his hands. M convinced  himself that he was the man of destiny, a Napoleon & Caesar into one. M is Always right. The sycophants around him encouraged his delusions.—27 millions people took part in the largest staged  managed event in human history. Between 1935 to 1938  at least a quarter million people perished in Ethiopia as the result of war. The atrocities were carefully hidden from the public..When M proclaimed  the annexation of Ethiopia from his balcony on 9th May, the crowd was delirious.  He was enjoying unqualified admiration and support of the whole Italian Nation. It was the last day of his glory.as his star began to wane.

(22)M relations with  on the France & Britain worsened. But his army was ill prepared & poorly equipped. M boasted to Hitler that he had 150 divisions by reserves of 12 millions soldiers. But in reality had only 10 divisions with outdated war equipments…. On10 June 1940 M declared war  Allied powers.

(23)About psycophants—They lied  to M. much he lied to them.. But most of all M lied to himself… a slave to his own myth..M trusted no one.. having no true friends.. no reliable companion to whom M could speak frankly. As the years passed M isolated himself from others. Becoming virtual prisioner.

(24) M  did not know how many of his aircraft were obsolete.. no military budget—no proper planning of the staff..The cult of personality demanded loyalty to the leader rather than  faith in a particular political programme.

(25)were required to appear periodically at the public square & applaud M.  Blame to party but not to the  leader.. King can never be wrong..The cult was also tinged with superstition and magic..faith in a providential figure..Italian people were under constant police surveillance..12000  agents in civilians cloths only in Italy…Italy became the nations of prisoners in M's time..Now letter of M stand for misery of the people…Greece's battle became costly affairs.. half of Italy's battle fleet destroyed by Britain.. People of Italy started hearing Radio BBC instead of that of Italy.. hitler man treated counter part of Italy as slaves…Wherever M send his army was defeated.. by July1942 M was a broken man.. wracked by illness..isolated.. disillusioned by the waning of his star.. his mouth revealing a sense of bitternss..

(26) On 2 December 1942 he seemed to have lost his grip on Italian people..On  19 th July1943 Allied planes  targeted  the capital of Italy ROME first time..For months people accused  M for having brought ruin  & misery to the country.. M had betrayed Italy.   M was criminal, murderer, a bloodthirsty tyrant. People openly wished for his demise…On 25th July 1943 M was placed under arrest…Not a single party member rebelled..In different parts of Italy  angry crowds invaded local fascist head quarters on the very day of arrest, flinging effigies, busts, & portraits of the over thrown dictator out of the windows…

(27)He was captured by  anti- fascist partisans. He was shot with his wife. Their bodies piled into a van & taken to Milan..


--