કોલકાતા રેશનાલીસ્ટ પરિષદનો વિગતવાર અહેવાલ-
શિક્ષણ–"માનશો નહીં - ચકાસો; ડરશો નહીં - અન્વેષણ કરો,"
દેશવ્યાપી ધાર્મિક ધ્રુવીકરણ વચ્ચે, કોલકાતામાં સેંકડો લોકો રેશનાલીઝમને સમર્થન આપવા માટે એકત્ર થયા.
રેશનાલીઝમ મંચનો ઉદ્દેશ્ય વૈજ્ઞાનિક સ્વભાવ(સાયંટીફીક ટેમ્પર)ને પ્રોત્સાહન આપવા, અંધશ્રદ્ધાને પડકારવા અને નાસ્તિકતા અને અધર્મને બંધારણીય અધિકારો હોવાનું ભારપૂર્વક જણાવવાનો છે.
કોલકાતા: સમગ્ર ભારતમાં ધાર્મિક ધ્રુવીકરણમાં વધારો થઈ રહ્યો છે, ત્યારે પશ્ચિમ બંગાળમાં એક પ્રતિ-આંદોલન મજબૂત થઈ રહ્યું છે, જ્યાં સેંકડો લોકો રેશનાલીઝમના (નાસ્તિકતાના) બેનર હેઠળ તર્કવિવેક, વૈજ્ઞાનિક સ્વભાવ અને બંધારણીય અધિકારોને સમર્થન આપવા માટે એક થઈ રહ્યા છે.
5 નવેમ્બરના રોજ, વિવિધ ક્ષેત્રોના આશરે 500 લોકો, જેઓ પોતાને નાસ્તિક અને તર્કવાદી તરીકે ઓળખાવે છે, કોલકાતામાં એક પરિષદ માટે ભેગા થયા, જે રાજ્યમાં બિન-ધાર્મિક વિચારધારાના નોંધપાત્ર એકીકરણને ચિહ્નિત કરે છે.
આ સભાનું આયોજન નાસ્તિક મંચ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું, જે નવદ્વીપ (આકસ્મિક રીતે, ગૌડિય વૈષ્ણવ સંપ્રદાયના સ્થાપક ચૈતન્યનું જન્મસ્થળ) માં શરૂ કરાયેલ એક પ્લેટફોર્મ છે. જે હવે છ વધારાના જિલ્લાઓમાં પ્રાદેશિક હાજરી સ્થાપિત કરી રહ્યું છે, જેમાં રાજ્યભરમાં હજારો લોકો નાસ્તિક વિશ્વ દૃષ્ટિકોણને સ્વીકારી રહ્યા છે.
"નાસ્તિકવાદ માટેનો ટેકો દરરોજ વધી રહ્યો છે," ફોરમના કેન્દ્રીય સચિવ પ્રતાપ ચંદ્ર દાસે જણાવ્યું. "ગૌરી લંકેશ, નરેન્દ્ર દાભોળકર, એમ.એમ. કલબુર્ગી અને ગોવિંદ પાનસરે જેવા લોકોના ભાવિએ યુવાનોને ધાર્મિક સત્તા પર પ્રશ્ન ઉઠાવવા મજબૂર કર્યા છે. અમે જાણતા હતા કે કાર્ય મુશ્કેલ હતું, પરંતુ ભય અને નિરાશા મદદ કરશે નહીં."
ફોરમનો ઉદ્દેશ્ય વૈજ્ઞાનિક સ્વભાવને પ્રોત્સાહન આપવાનો, અંધશ્રદ્ધાને પડકારવાનો અને નાસ્તિકતા અને ધર્મ સિવાયના બંધારણીય અધિકારો છે તે ભારપૂર્વક જણાવવાનો છે. "માનશો નહીં - ચકાસો; ડરશો નહીં - અન્વેષણ કરો," સભાએ ઘોષણા કરી, જે તેના મુખ્ય ફિલસૂફીનો સંકેત આપે છે. આ પરિષદમાં કટ્ટર નાસ્તિકોથી લઈને શંકાશીલ (સ્કેપટીક) લોકો સુધી વિવિધ ભીડ જોવા મળી. વક્તાઓમાં વિદ્યાર્થીઓ, શિક્ષકો, વ્યાવસાયિકો અને ગૃહિણીઓનો સમાવેશ થતો હતો. ધાર્મિક રૂઢિચુસ્તતાથી દૂર જવાની ઘણી વાર્તાઓ શેર કરવામાં આવી.
ગૃહિણી સુમિતા બાસુએ કહ્યું, "મને હાલના સામાજિક વાતાવરણથી જરાય સંતોષ નથી - તે મારા વિચારો સાથે મેળ ખાતું નથી. તેથી જ હું આ ચળવળ વિશે સાંભળ્યા પછી અહીં આવી છું. નાસ્તિક હોવાનો અર્થ કોઈ પણ ધર્મનો અનાદર કરવાનો નથી. તે ખુલ્લા મન અને મુક્ત વિચારસરણી વિશે છે."
"ડેરોઝિયો, ઈશ્વરચંદ્ર વિદ્યાસાગર, રાજા રામમોહન રોય અને જગદીશચંદ્ર બોઝ જેવા લોકોના વિચારો શાળાના અભ્યાસક્રમમાંથી ભૂંસી નાખવામાં આવી રહ્યા છે. બંગાળના પુનર્જાગરણના પાઠને ધાર્મિક સામગ્રી દ્વારા બદલવામાં આવી રહ્યા છે. બાળકોને વૈજ્ઞાનિક સ્વભાવ અને પર્યાવરણીય જાગૃતિથી વંચિત રાખવામાં આવી રહ્યા છે," મૌસુમી તરીકે ઓળખાવનારી બીજી એક મહિલાએ શેર કર્યું.
નાસ્તિક ફોરમના પરિષદમાં એક પોસ્ટર, જેમાં ઇબ્ન સિનાને ટાંકીને કહેવામાં આવ્યું હતું કે, 'બ્રહ્માંડ બનાવતા પહેલા સર્જકે શું કર્યું?'.
નબદ્વીપમાં એક સામૂહિક રેલીથી શરૂ થયેલી નાસ્તિક ચળવળ ત્યારથી કૃષ્ણનગર (નદિયા) અને બારાસત (ઉત્તર 24 પરગણા) માં જિલ્લા પરિષદોનું આયોજન કરી રહી છે. કોલકાતા કાર્યક્રમે શહેરની પ્રથમ જિલ્લા સમિતિની સ્થાપના કરી અને સભ્યપદ ઝુંબેશ શરૂ કરી.
"હવે ધર્મનો ઉપયોગ તમામ સળગતા મુદ્દાઓ અને કાયદેસર માંગણીઓને દબાવવા માટે થઈ રહ્યો છે, તેથી નાસ્તિકતાનું મહત્વ વધી રહ્યું છે," કોન્ફરન્સના મુખ્ય આયોજકોમાંના એક અર્થશાસ્ત્રી શુભેન્દુ દાસગુપ્તાએ સમજાવ્યું.
૨૦૧૧ની વસ્તી ગણતરી મુજબ, લગભગ ૨૯ લાખ ભારતીયો (૦.૨૪%) "કોઈ ધર્મ નથી" હોવાનું જણાવે છે. ૨૦૨૨ના ગેલપ ઇન્ટરનેશનલ સર્વેમાં જાણવા મળ્યું છે કે ૧૮% ભારતીયો, જે આશરે ૨૦ કરોડ લોકો છે, તેમને અશ્રદ્ધાળુ તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા છે.
(સૌજન્ય– યુ ટયુબ વાયર– તા–૬–૧૧–૨૫. ભાવાનુવાદ.)
